گروسي در راه تهران؛ - برجام احيا مي شود؟

آرمان ملی- حمید شجاعی: تحولات پیرامون برجام همچنان ادامه دارد و در تازه‌ترین اتفاق رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران می‌آید تا با مقامات کشورمان دیدار و گفت و گو کند. این سفر در شرایطی شکل می‌گیرد که نشست شورای حکام طی چند روز آینده در وین برگزار خواهد شد و گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که اعضا و به ویژه غربی‌ها با استناد به گزارش آخر گروسی درصدد تقابل با ایران و احیانا صدور قطعنامه هستند. این در حالی است که خود می‌دانند اگر چنین عملی صورت بگیرد احیای برجام پیچیده‌تر از گذشته شده و ایران نیز ساکت نخواهد نشست. اخیرا میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی گفته اگر یک قطعنامه پیشنهادی درخصوص ایران در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صادر شود روسیه علیه آن رای خواهد داد. هیچ نیازی به قطعنامه‌ نیست چون نه‌تنها بی‌معنی بلکه شدیدا زیان‌بار است. بهتر است بر روی دیپلماسی حساب باز کنیم.» باید دید سفر گروسی به تهران چه پیامی برای تهران خواهد داشت و مسائل چگونه رقم خواهد خورد.    چالش‌های احیای برجام  بسیاری بر این باورند که با توجه به روندهای موجود در صحن جامعه بین‌الملل و نوع نگرش طرفین برجام به این توافق و مشخصا نوع مواجهه ایران و آژانس احیای برجام کاری پیچیده و دشوار می‌‌نماید. آن هم در شرایطی که هنوز ابهاماتی در خصوص دور هفتم مذاکرات در وین باقی است و معلوم نیست که طرفین در این دور از مذاکرات هم به نتیجه‌ای خواهند رسید یا خیر. این در حالی است که به نظر می‌رسد با وجود برخی تعارفات دیپلماتیک و اظهارات صرفا سیاسی در خصوص پایبندی به توافق هسته‌ای و ادامه آن تروئیکای اروپایی و آمریکایی‌ها تمایل چندانی به احیا و ادامه این توافق داشته باشند. نگاهی به اظهارات اخیر برخی از سردمداران اروپایی و آمریکایی این گفته را تایید می‌کند که آنها با توجه به تغییر دولت در ایران و پیشرفت‌های کشورمان چندان مایل به ادامه کار نیستند. چنانکه  اخیرا آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس خبری مشترکی با هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هشدار داده که «آمریکا دارد به نقطه‌ای نزدیک‌تر می‌شود که از خیر برجام بگذرد. وی گفته داریم به نقطه‌ای نزدیک‌تر می‌شویم که بازگشت به برجام منافعی که بر سر آن توافق شده بود را مهیا نمی‌کند.» همین اظهارنظرها نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها با توجه به شرایط امروز برجام در سپتامبر 2021 چندان به احیای توافقی که در سال 2015 با ایران و سایر طرفین منعقد کردند خوشبین نباشند. شاید بتوان شرایط را اینگونه تشریح کرد که آمریکایی‌ها می‌خواهند ایران مثل سابق بدون هیچ پیش شرطی به وین برود و آنجا تحت شرایط مذاکرات شرط و شروط طرفین گذاشته شود. گویی اینکه آمریکایی‌ها نمی‌دانند که آنها از برجام خارج شده‌اند و بابت این خروج باید توضیح داده و حتی خسارت بدهند و اگر هم ایران در عین حالی که به همه تعهدات خود بدون هیچ  کم و کاستی عمل کرده در موضع متقابل گام‌‌هایی را از جهت عقب نشینی از تعهدات برداشته حق قانونی بوده که در چارچوب برجام به آن عمل شده در عین تعجب خواستار بازگشت ایران به این توافق و عمل به تعهدات عقب نشینی کرده هستند. جالب اینکه آمریکایی‌ها در بیرون از توافق نیز درصدد فشار آوردن و تاثیر گذاشتن بر طرفین برجام در راستای مذاکرات هستند. البته مقامات و مسئولان کشورمان بارها بر این نکته تاکید کرده‌اند که مذاکرات در دستور کار قرار خواهد گرفت اما عجله‌ای برای این کار نداریم. رئیس جمهور نیز چندی پیش گفته بود که برای حصول نتیجه مذاکره می‌کنیم نه مذاکره برای مذاکره. این در حالی است که تحرکات غربی‌ها نیز همچنان ادامه دارد و در همین راستا رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران با انتشار پیامی در حساب کاربری رسمی خود در توئیتر دیدارهای خود در اروپا درباره برنامه جامع....                             ادامه صفحه 6