دولت مردمی و درمان زخم کرونا بر پیکر گردشگری

جان باختن تعدادی از هموطنان عزیزمان از اواخر سال ۹۸ تاکنون بر اثر ابتلا به کووید ۱۹، تلخ و فراموش نشدنی است. تعابیری که مقام معظم رهبری در سخنرانی اخیر خود پیرامون این بیماری و درگیری عزیزان هموطن به کار بردند، گویای دغدغه معظم‌له درباره از دست رفتن جان ایرانیان عزیز، به‌ویژه در پیک پنجم کروناست. در کنار لطمه‌های جانی این پاندمی و همچنین آسیب‌هایی که کادر سرافراز و ایثارگر بهداشت و درمان کشور و همه بخش‌های درگیر خدمت‌رسانی به بیماران و خانواده‌های آنان متحمل شدند، حوزه کسب و کار کشور نیز با ضرر‌های قابل توجهی در این دوران مواجه شده است. اگرچه فرصت‌آفرینی کرونا در بخش کسب و کار‌های اینترنتی و حوزه خدمات و حتی تولید برخی اقلام ضروری این دوران را نیز نباید از نظر دور داشت، اما از دست رفتن یا تعلیق موقت بخشی از کسب و کار‌ها و بیکاری کارکنان مشاغل مختلف، به‌ویژه کسب و کار‌های غیررسمی که زیر پوشش صندوق‌های بیمه‌گر قرار ندارند، معیشت خانوار‌های عموماً کمتر‌برخوردار را دشوار‌تر از گذشته ساخته است.
هر یک از حوزه‌های تخصصی و ضرر‌های وارده به مشاغل مختلف در جای خود قابل تأمل و تعمق و بررسی همه‌جانبه است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان یکی از متولیان این حوزه در بخش‌هایی، چون فراگیر کردن پوشش بیمه بیکاری و ارائه خدمات درمان در سازمان تامین اجتماعی، صیانت از حقوق کارگران در دوران پاندمی در معاونت روابط کار، برنامه‌ریزی در راستای ارائه مشاوره‌های کارآفرینی و طرح‌های روزآمد در معاونت توسعه اشتغال، آموزش‌های مهارتی در سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، پوشش یارانه‌های معیشتی در معاونت رفاه، پاسخگویی به نیاز‌های مددجویان سازمان بهزیستی، بررسی‌های کلان اقتصادی دوران کرونا در معاونت امور اقتصادی و سایر بخش‌های درگیر در چهار صندوق اصلی بیمه‌گر خود و هلدینگ‌ها و شرکت‌های تابعه، تلاش‌هایی را در یک سال و هشت ماه گذشته ساماندهی کرد که پس از آسیب‌شناسی صورت گرفته توسط وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی «دولت مردمی» با پشتیبانی وسیع و همه‌جانبه و بازتعریف مأموریت‌ها، به سمت کارآمدی و پاسخگویی وفق دستورات ریاست محترم جمهوری پیش خواهد رفت.
اکنون که با تدابیر صورت گرفته در دولت خدمتگزار در دو ماه گذشته و به یاری طلبیده شدن همه ارگان‌ها، به‌ویژه سپاه پاسداران و سازمان بسیج مستضعفین در راستای ارتقای طرح شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، واکسیناسیون در کشور هر روز رکورد‌های تازه‌ای را ثبت می‌کند و ایران در حال عبور از پیک پنجم کروناست، احتمالاً و به تدریج، ایمن‌سازی جمعیتی کشور با تزریق روزانه بالای یک میلیون دوز واکسن صورت خواهد گرفت، می‌توان به رونق دوباره کسب و کارها، البته با رعایت همه دستورالعمل‌های بهداشتی امیدوار بود. فشار‌های روحی و روانی وارد شده به خانوار‌ها در این دوران که امری جهانی است، نیاز به ترمیم این آسیب‌ها را دوچندان کرده که یکی از مهم‌ترین آنها، تقویت سفر و حوزه گردشگری پس از مهار و مدیریت پاندمی در کشور است. بر اساس آمار رسمی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، کرونا بیش از ۲۵ هزار میلیارد تومان به بخش گردشگری کشور خسارت وارد کرده است و این روند همچنان ادامه دارد. گفته می‌شود برای جبران خسارت به همه بخش‌های گردشگری، بیش از یک هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان کمک و تسهیلات ارزان‌قیمت پرداخت شده و استمهال بدهی‌های مالیاتی و تامین اجتماعی و پرداخت‌های حامل‌های انرژی از دیگر کمک‌های انجام شده در این حوزه است که وزیر جدید میراث فرهنگی و گردشگری حتما با بررسی‌های دقیق، می‌تواند درباره این اقدامات در دولت گذشته، گزارش جامعی تهیه کند.
اما در صندوق‌های تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، هلدینگ‌ها و شرکت‌هایی حضور دارند که مستقیماً درگیر در حوزه گردشگری بوده و در «وزارت مردم» - عنوانی که حجت عبدالملکی، وزیر محترم رفاه برای این وزارتخانه در نظر گرفته- نیازمند تدابیر بسیار ویژه هم برای کارکنان آن و هم در زمینه افزایش سطح خدمات سفر و گردشگری به عموم مردم ایران است. هلدینگ رفاه و گردشگری تأمین که به هلدینگ هگتا مشهور است با در اختیار داشتن سهام شش شرکت درگیر در این حوزه از خدمات حمل و نقل ریلی گرفته تا مجموعه هتلداری و توریستی از جمله ظرفیت‌های قابل توسعه وزارتخانه مردم است. صندوق بازنشستگی کشوری و هلدینگ آتیه صبا نیز در شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی، دارای ظرفیت‌های قابل توجهی است که متأسفانه به علت ضعف در مدیریت صحیح در تنظیم ارتباطات با این مجموعه‌ها، بدهی‌هایی را در پی داشته که باید برای آن تدبیر عاجل اندیشید. با توجه به بین‌بخشی بودن این حوزه، همه سازمان‌ها و ارگان‌های درگیر دولتی و عمومی اعم از وزارتخانه تخصصی آن و البته وزارتخانه‌هایی، چون امور خارجه، فرهنگ و ارشاد، بهداشت و درمان، علوم و آموزش و پرورش و مجموعه‌هایی، چون صداوسیمای جمهوری اسلامی و شهرداری‌ها هر یک بخشی از نقشه راه بازگرداندن رونق به حوزه گردشگری کشور هستند تا به تدریج ضرر و زیان هنگفت وارد شده به فعالان این حوزه جبران شود. خوشبختانه با توجه به تسلط وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر مدل‌های نوین کسب و کار و مواجهه صحیح و عزتمندانه دولت مردمی آیت‌الله رئیسی با مدیریت فعال پاندمی، افق روشنی پیش‌روی این صنعت مهم و راهبردی قرار دارد. از هم‌اکنون باید برای چند ماه آینده و به ویژه تعطیلات عید نوروز ۱۴۰۱ و شش ماه اول سال آینده که اوج سفر‌ها خواهد بود برنامه‌ریزی کرد. تدوین همه دستورالعمل‌های بهداشتی، مکانیزم‌های هوشمند کنترل مدارک واکسیناسیون، ایجاد مراکز متعدد پایش کرونا در هر یک از اقامتگاه‌ها، هتل‌ها، تفرجگاه‌ها و از همه مهم‌تر به یاری طلبیدن خود فعالان این عرصه که در دیدار‌های عمومی نگارنده در سطح کشور با آنها، بی‌صبرانه منتظر بهبود شرایط برای ارائه خدمات گردشگری هستند، به یاری پروردگار بازگشت مشاغل از دست رفته و اشتغال قابل توسعه در بالاترین سطوح در حوزه جذاب، پرظرفیت و امیدبخش گردشگری داخلی و البته جذب گردشگران خارجی، به‌ویژه برای ارائه خدمات گردشگری سلامت و زیارت به شهروندان کشور‌های اسلامی، منابع ارزی باارزش و پایدار برای ایران اسلامی را در پی خواهد داشت.