روزنامه ابتکار
1400/06/22
الکاظمی چه هدفی از سفر به ایران دارد؟ ایران و عراق پشت تریبون همگرایی
روابط ایران و عراق اگرچه بازیگران متعددی دارد، اما واقعیت این است که هیچ دو کشوری در منطقه تا این حد مشترکات و منافع همگرا با یکدیگر ندارند.به گزارش ایرنا، مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق روز یکشنبه در راس هیئتی شامل ۷ وزیر کابینه در دعوتی رسمی به تهران سفر کرد.
این اولین سفر نخست وزیر عراق به ایران بعد از تصدی ریاست جمهوری آیت الله سید ابراهیم رئیسی در ایران است.
پیش از این، در جولای سال گذشته الکاظمی سفر دیگری به ایران داشت.
الکاظمی در فرودگاه بغداد پیش از سوار شدن به هواپیما برای سفر به تهران از این عبارت‌ها در ترسیم چشم‌انداز سفر خود استفاده کرد: این سفر با هدف تقویت روابط دوجانبه و گشودن افق های همکاری در عرصه‌های مختلف با تمرکز بر عمق روابط دو کشور دوست انجام می شود.
وی این را هم گفت که «عراق در نقش محوری خود در منطقه از طریق تقویت شراکت راهبردی بر اساس مبانی حمایت از ثبات، همکاری و دوستی برای ریشه دار کردن پایه های صلح و شکوفایی موفق عمل کرده است.»
بیانیه دفتر نخست وزیری عراق روی یک کلید واژه جدی در روابط دو کشور تمرکز دارد؛ «تقویت تلاش ها برای توسعه پایدار به گونه ای که منافع دو ملت ایران و عراق را برآورده کند».
این هدف با توجه به مشترکات فراوان و بی نظیر دو ملت، پیوندهای ریشه دار فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و اجتماعی دور از دسترس نیست.
نخست وزیر عراق تلاش می‌کند سیاستی متوازن را در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی به نمایش گذارد. میانجیگری سه دور از گفت‌وگوهای ایران و عربستان در بغداد خود گویای این مساعی در جهت مصالحه‌ای منطقه‌ای به عنوان پیش نیاز توسعه، سرمایه گذاری و تامین منافع همسایگان با تقریب دیدگاه ها است.
برخی کارشناسان می گویند که سفر الکاظمی به تهران ضمن نشان دادن اهمیت ایران برای همسایه غربی خود، دستاوردهای قابل ملاحظه ای نیز برای بغداد در پی خواهد داشت و وابستگی عراق به ایران در حوزه‌های مختلف اقتصادی فرهنگی امنیتی و... بر اهمیت روابط این دو کشور افزوده است.
عامر الفایز عضو کمیسیون روابط خارجی پارلمان عراق پیش تر از سه پرونده در سفر مصطفی الکاظمی به تهران در گفت و گو با برخی رسانه های عراقی خبر داد.
الفایز در اشاره به سه پرونده می‌گوید:
۱- موضوع آب های مشترک عراق و ایران. ۲- میانجی گری و نزدیک کردن دیدگاه های تهران و ریاض. ۳- گفت و گو با رئیس جمهوری اسلامی ایران و سایر مسئولان تهران درباره چالش های منطقه ای و کاهش تنش‌ها
عضو کمیسیون روابط خارجی پارلمان عراق می افزاید که موضوعات اقتصادی و سیاسی دیگری نیز در دستور کار نخست وزیر عراق خواهد بود.
برخی کارشناسان و ناظران تحولات در روابط ایران و عراق می گویند که در حوزه اقتصادی، گفت و گو درباره ادامه صادرات انرژی از ایران به عراق، وصول مطالبات ناشی از صدور انرژی ایران، پیگیری مصوبات و توافقات قبلی میان دو کشور، امضای توافقات جدید در حوزه همکاری‌های اقتصادی با هدف افزایش حجم مبادلات از ۱۳ به ۲۰ میلیارد دلار، تسهیل واردات و صادرات دو کشور به یکدیگر، توسعه سرمایه‌گذاری بخش‌های خصوصی و نیز پیگیری تلاش‌ها با هدف رونق بازارچه های مرزی و جلوگیری از قاچاق کالا از مرزهای مشترک، از مهمترین محورهای اقتصادی در دیدار کاظمی با مقامات جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
دو موضوع امنیتی به عنوان پیش نیاز اعتماد متقابل و توسعه روابط، احتمالا در دیدارهای مسئولان ایرانی و مقام‌های عراقی حاضر در تهران بررسی و پیگیری خواهد شد.
اول؛ تحقق هدف حمایت منطقه ای از عراق با تقویت عوامل امنیت درون‌زا از جمله تمرکز بر قابلیت های منطقه ای که لازمه آن خروج نیروهای نظامی آمریکایی از عراق به عنوان مقدمه‌ای برای برقراری آرامش و امنیت در این کشور است.
دوم؛ پیگیری آخرین تحولات در پرونده ترور سرداران شهید محور مقاومت که در خاک عراق صورت گرفته است.
لغو روادید بین ایران و عراق
رئیس جمهور ضرورت توسعه مناسبات ایران و عراق در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را مورد تاکید قرار داد و گفت: در نشست امروز بر اراده دو دولت به منظور توسعه روزافزون روابط تهران – بغداد در تمامی عرصه‌ها تاکید شد.
به گزارش ایسنا، حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی روز یکشنبه در نشست خبری مشترک با نخست وزیر عراق با بیان اینکه روابط تهران – بغداد صرفاً رابطه همسایگی نیست، تصریح کرد: ارتباط عمیق تهران و بغداد از باورها و قلب‌های دو ملت، دو کشور و دو دولت نشات می‌گیرد.
رئیس جمهور گفت: برغم خواست دشمنان سطح روابط و مناسبات ایران و عراق روز به روز توسعه خواهد یافت. وی اظهار کرد: توسعه روابط دو کشور می‌تواند نقش‌آفرینی تهران و بغداد در مناسبات منطقه‌ای، جهانی و ارتباطات بین‌المللی را تقویت کند و امروز بر تحکیم و تعمیق هر چه بیشتر روابط دو کشور تاکید شد.
رئیسی با اشاره خبر خوب نخست وزیر عراق در مورد لغو روادید سفر برای دو کشور، اظهار داشت: در نشست امروز بر اراده دو کشور در توسعه کریدور ریلی و تسریع در برقراری ارتباط ریلی بین شلمچه و بصره تاکید شد و تقویت روابط مالی و پولی بین دو کشور مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت.
وی با اشاره به نزدیک شدن به اربعین حسینی، خاطر نشان کرد: بدون تردید در وضعیت امروز کرونایی، حفظ و صیانت از جان زائران عزیز بسیار اهمیت دارد، اما در عین حال نخست وزیر عراق وعده دادند تا جایی که امکان دارد، تعداد پذیرش زائران را افزایش دهند.
مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق نیز در این نشست خبری با تاکید بر اینکه «عراق بر گسترش و تحکیم روابط با جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه‌ای قائل است»، اظهار داشت: امروز مجموعه‌ای از پرونده‌های مربوط به توسعه روابط دو جانبه را مورد بحث و بررسی قرار دادیم و مصمم هستیم سطح روابط خود را در راستای منافع و مصالح دو ملت هر چه بیشتر گسترش دهیم.
نخست وزیر عراق تصریح کرد: در نشست امروز افزایش و توسعه بیش از پیش تبادلات تجاری بین دو کشور را مورد بحث و بررسی قرار دادیم.
وی با قدردانی از حمایت‌های ایران از دولت و ملت عراق در مقابله با تروریسم، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران از لحظه نخست برای مقابله با تروریست داعش در کنار ملت عراق قرار گرفت و ملت عراق همواره قدردان این حمایت‌ها خواهد بود.
نخست وزیر عراق تصریح کرد: موضع عراق نسبت به رابطه با جمهوری اسلامی ایران پایدار و ثابت است و حکومت و ملت عراق در همه عرصه‌ها در کنار ملت و حکومت ایران خواهد بود.
نخست وزیر عراق با بیان اینکه به دنبال رهایی از تمام تبعات جنگ‌های بیهوده و بی‌اساسی هستیم که در دوره دیکتاتوری شروع شد، گفت: از جمهوری اسلامی که از لحظه نخست در مبارزه با داعش در کنار ما ایستاد سپاسگزاری می‌کنم.
الکاظمی اضافه کرد: بین عراق و جمهوری اسلامی ۱۴۰۰ کیلومتر مرز مشترک وجود دارد اما روابط بین ایران و عراق بسیار عمیق‌تر و گسترده‌تر از مرز مشترک بوده و شامل موارد اقتصادی، فرهنگی و موارد دیگر میشود.
وی درباره محورهای گفت و گوهای خود را نخست وزیر عراق گفت: امروز مجموعه ای از پرونده‌های اقتصادی و پروژه‌های استراتژیک بین دو کشور از جمله ارتباط خط آهن بصره - شلمچه را بررسی کردیم.همچنین تبادلات تجاری بین دو کشور و گسترش آن به نحوی که به مصلحت دو کشور باشد را مورد بررسی قرار دادیم.
الکاظمی با تاکید بر این که موضع عراق نسبت به جمهوری اسلامی و ملت ایران پایدار و ثابت است، گفت: حکومت و ملت عراق در همه چالش‌ها و مشکلات و شرایط مختلف در کنار ملت و حکومت ایران می‌ایستد.
نخست وزیر عراق افزود: عراق از همه تلاش‌های جمهوری اسلامی در توسعه روابط و گفت و گوهای مختلف تشویق و حمایت می‌کند.
الکاظمی در پایان بار دیگر از رییس جمهوری برای میزبانی گرم از وی تشکر کرد.
۴ محور سفر مصطفی الکاظمی به ایران
رویداد 24 در گزارشی آورده است: رسانه‌های عربی به طور ویژه از طرح و بررسی چهار پرونده مهم در جریان سفر نخست وزیر عراق به ایران خبر دادند. منابع آگاه در گفتگو با العربی الجدید اعلام کردند که الکاظمی با مسئولان ایرانی چهار پرونده مهم را در جریان این سفر مورد بررسی قرار خواهد داد: انتخابات عراق، موضوع انرژی و پرونده وساطت میان ایران و عربستان سعودی و همچنین میانجی گری میان تهران و واشنگتن.
به نظر می‌رسد مسئله انرژی میان ایران و عراق در هفته‌های اخیر تشدید شده است. منابع آگاه که خواستند نامشان فاش نشود اعلام کردند که ایران به یک باره و به اندازه زیادی صادرات گاز خود را به عراق از سه هفته پیش کاهش داده است. کاهش میزان صادرات گاز ایران به عراق به دلیل عدم پرداخت هزینه آن از سوی عراق به ایران بوده که به کاهش تولید برق در این کشور نیز منجر شده است. این منابع آگاه گفتند که الکاظمی در جریان این سفر برای متقاعد کردن طرف ایرانی به از سرگیری صادرات گاز به عراق بر اساس میزان توافق شده و ایجاد راه حل‌هایی برای پرداخت هزینه آن با توجه به تحریم‌های آمریکا علیه مبادلات بانکی و مالی ایران، تلاش خواهد کرد.
در خصوص پرونده وساطت میان تهران و ریاض، این منابع به العربی الجدید اعلام کردند که الکاظمی پیشنهادات جدیدی را برای پیشبرد این وساطت به سوی جلو و تحقق نتیجه‌های عملی آن به همراه دارد. این تلاش‌ها در سایه عدم موفقیت کنفرانس اخیر بغداد در ترغیب رهبران دو کشور برای شرکت در این کنفرانس از یک سو و از سوی دیگر نشستن وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی حاضر در این کنفرانس بر سر میز گفتگو انجام میشود.
منابع توضیح دادند که بغداد تلاش می‌کند دیداری میان وزرای خارجه دو کشور ایران و عربستان را در مرحله بعد ترتیب دهد. این منابع اعلام کردند که طرف سعودی پیشنهاد سفر حسین امیرعبداللهیان به عربستان را مطرح کرده است که با مخالفت طرف ایرانی مواجه شد و در مقابل پیشنهاد داد تا فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان سعودی به تهران سفر کند.
به گفته منابع آگاه پس از برگزاری کنفرانس بغداد «تفاهم بر سر برگزاری دیدار در کشور ثالث یعنی عراق انجام شد.» این منبع افشا کرد که در کنفرانس بغداد وزیر خارجه ایران خواستار دیدار با همتای سعودی خود شده بود که این پیشنهاد با مخالفت طرف سعودی همراه شده بود. منابع آگاه همچنین از ناراحتی عربستان سعودی از رفتار وزیر خارجه ایران در جریان گرفتن عکس دسته جمعی روی سکو و عدم قرار گرفتن وی در مکان تعیین شده برای او در کنار وزیر سعودی خبر دادند.
منابع آگاه در ادامه گفتند که وزیر خارجه ایران در حاشیه کنفرانس بغداد گفتگو‌های مفصلی با شیخ صباح خالد الحمد الصباح نخست وزیر کویت داشته و مقام کویتی دیدار مشابهی نیز با وزیر خارجه عربستان سعودی داشته و پیام‌هایی را میان طرفین رد و بدل کرده است.
به گفته منابع آگاه «این ارتباطات چندجانبه فضای آرامی را برای برگزاری دیدار دوجانبه در سطح وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی ایجاد کرده است.»، اما در خصوص پرونده وساطت بغداد میان ایران و آمریکا، منابع آگاه به العربی الجدید گفتند که عراق در دوران الکاظمی به یکی از میانجی گران میان تهران و واشنگتن تبدیل شده است که تاکنون پیام‌های بسیاری را میان آن‌ها رد و بدل کرده است. به گفته این منابع آگاه، هیئت عراقی حاضر در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی به ریاست برهم صالح رئیس جمهور عراق حامل پیامی از آمریکا به ایران بوده است. منابع آگاه همچنین درباره محتوای این پیام نیز گفته اند که به درخواست تهران برای از سرگیری سریع مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای وین با واشنگتن مرتبط بوده است. وزیر خارجه عراق پنج روز بعد از آن بار دیگر به ایران رفت تا پاسخ تهران به پیام آمریکا را دریافت کند.
منابع آگاه می‌گویند ایران شروطی را برای ادامه مذاکرات هسته‌ای با غرب تعیین کرده است که آزادسازی اموال بلوکه شده ایرانی از جمله این شروط هستند. الکاظمی در سفر امروز به ایران پیام دیگری را از جانب آمریکا برای ایران به همراه دارد.
منابع آگاه گفته‌اند که آمریکا به دنبال تنش افزایی علیه ایران از طریق تصویب قطعنامه سازمان ملل متحد نیست، زیرا نگران است که این کار مانع از سرگیری مذاکرات شود و چالش بزرگی برای ادامه آن ایجاد کند. بنابراین، آمریکا از طریق چندین کانال اروپایی و منطقه‌ای، به دنبال این است که تهران پیش از پیچیده‌تر شدن شرایط به میز مذاکرات بازگردد. منابع آگاه نسبت به محتوای پیام الکاظمی در سفر امروز خود به ایران از جانب آمریکا و اینکه شامل محرک‌ها، هشدار‌ها و یا هردو است، اعلام بی اطلاعی کردند.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» دلیل نوسان بازار سرمایه در روزهای اخیر را بررسی کرد
بورس زیر تیغ دستور
ژوبین صفاری
ذهن‌های خسته از سیاسی کاری
فرصت‌هایی که دودستی تقدیم رقبا شد
نفوذ گازی روس‌ها به مرزهای شرقی ایران
سرنوشت سال تحصیلی جدید چه میشود؟
آموزش نیمه‌حضوری؛ یک میانه امیدوارکننده
ویدئوهای منتشر شده برخلاف اظهار نظرهای رسمی است
طالبان، همچنان بر مدار خشونت
به بازرسان برای سرویس فنی تجهیزات نظارتی و جایگزینی کارت‌های حافظه اجازه داده شد
توافق، نتیجه سفر شبانه گروسی
الکاظمی چه هدفی از سفر به ایران دارد؟
ایران و عراق پشت تریبون همگرایی
با حکم رئیس جمهوری
قاضی زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید شد
محمد باقر قالیباف:
بازگشت ناوگروه ۷۵ نیروی دریایی نمایشی از خودکفایی و پیشرفت ارتش بود
حجم رانت توزیع شده در اقتصاد ایران سر به «صد‌ها هزار میلیارد تومان» می‌زند
آیا دولت رئیسی جسارتِ پایان‌دادن به «رانت خواری» را دارد؟
