ایستگاه کشف نخبگان پا به توپ

پسربچه‌های 15-14 ساله حال‌وهوای بچگی را پشت‌سر گذاشته‌اند، بازیگوشی‌های قبل را دیگر ندارند، رفتارهایشان بالغ شده و نگاه‌شان به همه چیز دقیق‌تر. دارند کم‌کم راه زندگی‌شان را پیدا می‌کنند. تحقق آرزوها و تلاش برای رسیدن به پررنگ‌ترین هدف ذهنی در این سال‌هاست که برایشان جدی می‌شود؛ در این میان عده‌ای امکانات و حمایت‌های اطرافیان را برای رسیدن به آرزوها دارند و عده زیادی هم نه. رسیدن به آن هدف مشخص در ظاهر برایشان نشدنی است، اما اراده و سختکوشی، سدها را می‌شکند. پس می‌جنگند تا آینده را از امروز بسازند.

آمده‌اند تا آرزویشان را از امروز بسازند

احمدرضا از گیلان آمده، افشین از گلستان. سلیمان بچه شهریار است و ایمان از قلب سیستان‌وبلوچستان و مجتبی از خوزستان خودشان را به پایتخت رسانده‌اند، پوریا اهل فارس است، حسین آقا هم از آذربایجان‌غربی. فراخوان یک مسابقه آکادمی‌طور برای استعدادیابی در رشته فوتبال کافی بود تا هزاران پسر نوجوان فوتبالی شانس خود را برای دیده‌شدن و پرروش استعداد امتحان کنند. آنها امروز در سومین دوره مسابقه استعدادیابی ستاره‌ساز کنار هم هستند تا آرزویشان را برآورده کنند. فضا کاملا پرانرژی است. رختکن شلوغ است و هر کسی دارد برای تمرین و مسابقه آماده می‌شود، در نگاه‌های خیره به مربی‌ها، هم تمرکز و دقت هست، هم غرور و استقلال‌طلبی. یک نیم روز را با یک بهانه زیبا سر ضبط برنامه تلویزیونی ستاره‌ساز حاضر شدیم؛ دعوت از تیم‌های فوتبال خیابانی از محله‌های کم‌برخوردار منطقه 12 تهران؛ هرندی و دروازه غار.

نخبه‌های فوتبالی اینجا هستند

سعید شمس، کارگردان مسابقه ستاره‌ساز سرش امروز خیلی شلوغ است؛ برنامه علاوه بر عوامل و شرکت‌کنندگان و مربی‌ها و داوران ثابت، میهمان‌های عزیز دیگری هم دارد. «برنامه ستاره‌ساز با هدف استعدادیابی و کشف نخبه‌های فوتبالی تقریبا سه دوره و سه فصل است که فعالیت می‌کند. امروز در فصل سوم هستیم.»



دو فصل گذشته با هدف اینکه بچه‌های علاقه‌مند به فوتبال از سراسر ایران شناسایی و به جامعه فوتبال معرفی شوند، برگزار شد. اتفاق‌های خوبی هم رقم زد. «در فصل سوم هم همان مسیر را می‌رویم؛ با یک تفاوت اندک. یک مربی جدید؛ وحید شمسایی هم در این فصل به تیم ما اضافه شده. سعی کردیم از فضای فوتسال هم استفاده کنیم.»

شمس به اینکه فوتسال کشور ما سوم دنیاست و در رنکینگ رتبه‌های برتر قرار دارد، اشاره می‌کند و استفاده از این ظرفیت برای استعدادیابی را غنیمت می‌داند.

آنها امروز در سومین دوره مسابقه استعدادیابی ستاره‌ساز کنار هم هستند تا آرزویشان را برآورده کنند. فضا کاملا پرانرژی است. رختکن شلوغ است و هر کسی دارد برای تمرین و مسابقه آماده می‌شود، در نگاه‌های خیره به مربی‌ها، هم تمرکز و دقت هست، هم غرور و استقلال‌طلبی. یک نیم روز را با یک بهانه زیبا سر ضبط برنامه تلویزیونی ستاره‌ساز حاضر شدیم؛ دعوت از تیم‌های فوتبال خیابانی از محله‌های کم‌برخوردار منطقه 12 تهران؛ هرندی و دروازه‌غار.

علاقه بچه‌های ستاره‌ساز برای حضور در محله‌های کم‌برخوردار

ستاره‌ساز با هدف کشف و پرورش استعدادهای فوتبالی حالا در روزهای پایانی‌اش قرار دارد: «در این دوره برای تغییر حال‌وهوای بچه‌ها گفتیم خودشان پیشنهاد بدهند با توجه به اینکه شرایط کرونا هست دوست دارند کجا بروند که خارج از چارچوب مسابقه و صرفا برای سرگرمی و تفریح باشد.»

هر کدام مکان‌هایی را گفتند که مورد توجه‌شان بود. رأی‌گیری کردند. پارک ارم، پارک آبی و … «خیلی برایم جالب بود، کوره‌پزخونه و محله‌های کم‌برخوردار جزو چهار انتخاب اول بچه‌ها بود. دوست داشتند به این محله‌ها بروند و با بچه‌های آن محله‌ها بازی کنند. متأسفانه به دلیل شرایط کرونا نتوانستیم آنجا حضور پیدا کنیم، اما یک کار دیگر کردیم.»

«فوتبال خیابانی» تیم‌های متشکل از بچه‌های محله‌های پایین شهر که توسط شهرداری منطقه ساماندهی شدند. تیم‌هایی که برای خودشان حرفه‌ای شده‌اند و لیگ برگزار می‌کنند. «وقتی فهمیدیم در این قالب استعدادهای زیادی شناخته شده‌اند، آن بچه‌ها را با افتخار به ستاره‌ساز دعوت کردیم. آنها امروز با منتخبین ستاره‌ساز بازی می‌کنند.»

در محله هرندی و دروازه‌غار چند سالی است که برای رفع آسیب‌های اجتماعی در آنها کمر همت بسته شده. «ما همه تلاش‌مان را می‌کنیم نسلی را که آینده‌ساز این محدوده جغرافیایی هستند، حمایت کنیم. برای همین هم بستری فراهم شده برای پرورش استعدادهای آنها.»

قهرمان‌های جامعه اغلب از محله‌های پایین شهر بوده‌اند

علی‌محمد سعادتی، سه سالی می‌شود که شهردار منطقه 12 تهران شده؛ قبل از آن هم یعنی از سال 94 در منطقه 12 تهران به شهروندان خدمت‌رسانی می‌کند. شهردار یک منطقه از شهر چرا باید به برنامه استعدادیابی ستاره‌ساز بیاید؟ او به همراه بچه‌هایی آمده که فوتبال را در خیابان یاد گرفته‌اند و تمرین می‌کنند. «مناطق جنوب شهر و مناطق مرکزی شهر همیشه محل پرورش قهرمان‌ها و استعدادهای بزرگی در تاریخ ورزش و تاریخ اجتماعی پایتخت بوده است. جهان پهلوان تختی یکی از بارزترین افرادی است که ما در منطقه همیشه به نیکی از او یاد می‌کنیم.»

مناطق جنوب شهر و حاشیه‌ای که از امکانات آموزشی و تربیتی خاصی برخوردار نبوده‌اند، همیشه در کشور ما خاستگاه کشف استعدادهای ناب هم بوده‌اند. «دروازه‌غار و محله شهید هرندی هم یکی از محلاتی است که در آن استعدادهای بی‌نظیر عملی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ورزشی داشتیم.»

در محله هرندی و دروازه‌غار چند سالی است که برای رفع آسیب‌های اجتماعی در آنها کمر همت بسته شده. «ما همه تلاش‌مان را می‌کنیم نسلی را که آینده‌ساز این محدوده جغرافیایی هستند، حمایت کنیم. برای همین هم بستری فراهم شده برای پرورش استعدادهای آنها.»

برگزاری رویدادهای محلی برای کشف استعدادهای منطقه 12

بچه‌های پایین شهر و مناطق کم‌برخوردار، مملو از استعداد، انگیزه، تلاش و استقامت‌اند برای اینکه بتوانند حق خودشان را در جامعه به دست بیاورند و به آن جایگاهی که هدف ذهنی‌شان است، نزدیک شوند. «این کار از طریق رویدادهای محلی و مسابقات دوره‌ای محلات منطقه 12 پیگیری می‌شود. از جمله فوتبال محلات. امروز به دعوت برنامه ستاره تیم‌های محله‌های منطقه 12 آمده‌اند تا ارزش‌ها و توانمندی‌هایشان را به رخ بکشند.»

سعادتی درباره فرآیند انتخاب تیم‌ها توضیح می‌دهد: «ما در لیگ‌های محله‌ای در هر محله حداقل با 10 تیم مسابقات محلی داریم؛ بعد برگزیدگان این تیم‌ها با هم مسابقه می‌دهند و در ادامه تیم‌های منتخب منطقه‌ای با مناطق مجاور.

همین ایده خوشبختانه در منطقه 15 و 16 تهران هم پیاده می‌شود تا استعدادهای فوتبالی فرصتی برای نشان‌دادن مهارت‌ها و پرورش قابلیت‌هایشان داشته باشند. البته امیدوارم این طرح‌ها تسری پیدا کند به همه تهران.» شهرداری منطقه 12 دو سال است لیگ فوتبال کودکان آینده‌ساز را برگزار می‌کند و با انرژی خاصی بر پرورش استعدادهای ورزشی در دختران نیز متمرکز است. «مطمئن هستیم با توجه به ورزش و نوجوانان، ظرفیت‌های بی‌نظیری در آینده قهرمان‌سازی شهر و کشور داشته باشیم.»

سرکارگرم قبول کرد که به خاطر باشگاه فعلا سرکار نروم

امیرحسین آهنگر یکی از بازیکنانی است که در تیم‌های محله‌ای منطقه 12 شوت می‌زند؛ 16 سالش است. «از بچگی با برادر بزرگم فوتبال بازی می‌کردم که او به من گفت برو در یک تیمی بازی کن. حالا هم توانستم بیایم ستاره‌ساز.»

از محله هرندی آمده. «فوتبال برایم جدی است و انگیزه زیادی دارم که به آرزوهام برسم و مثل مربی‌هایی که اینجا هستند، بشوم.»

کم‌وبیش کار هم می‌کند. «خیاطی می‌کردم. دوردوزی و اینا… الان یک ماهی است که نمی‌روم. سرکارگرم قبول کرد به خاطر باشگاه فعلا سرکار نروم.»

«اینجا استعدادیابی فوتبال انجام می‌شود. فلسفه ایجاد برنامه دیده‌شدن بازیکنان و علاقه‌مندان به فوتبال است، به خصوص کسانی که دیده نمی‌شوند. تنها در این فصل ستاره‌ساز حدود 50هزار ویدیوی کمتر از یک دقیقه‌ای از فوتبال پسربچه‌های سراسر کشور دیدیم و از بین آنها 500 -400 نفر دعوت شدند و در زمین فوتبال، مهارت و استعداد آنها محک خورد تا نهایتا رسیدیم به 30 برگزیده. بچه‌ها اینجا با هم مسابقه دادند و مرحله‌به‌مرحله جلو رفتند.»

به خاطر مادرم که شده فوتبالم را ادامه می‌دهم

ابوالفضل قربانی حرف‌هایش را با معتادهایی که در محله نمی‌گذاشتند بچه‌ها فوتبال بازی کنند، شروع می‌کند. «معتاد زیاد در محله ما هست؛ دوست دارم به آرزوهای قشنگم برسم و مثل خداداد عزیزی و وحید شمسایی شوم. دوست دارم با رسیدن به آرزوهام مامان و بابام رو خوشحال کنم.»

چهارده ساله است، از شش سالگی فوتبال بازی کرده: «در خیابون با بچه‌های محل… یادم هست همیشه معتاد کنارمان بود و نمی‌گذاشت بازی کنیم. خیلی دوست دارم فوتبال را جدی دنبال کنم. چون آرزوی مامانم این است که در این ورزش به یک جایی برسم. به خاطر مامانم که شده فوتبالم را ادامه می‌دهم.»

دیده‌شدن کسانی که دیده نمی‌شوند

رضا شاهرودی، از داوران ستاره‌ساز است. در کنار خداداد عزیزی، سیروس دین‌محمدی و وحید شمسایی. «اینجا استعدادیابی فوتبال انجام می‌شود. فلسفه ایجاد برنامه دیده‌شدن بازیکنان و علاقه‌مندان به فوتبال است، به خصوص کسانی که دیده نمی‌شوند.

تنها در این فصل ستاره‌ساز حدود 50هزار ویدیوی کمتر از یک دقیقه‌ای از فوتبال پسربچه‌های سراسر کشور دیدیم و از بین آنها 500 -400 نفر دعوت شدند و در زمین فوتبال، مهارت و استعداد آنها محک خورد تا نهایتا رسیدیم به 30 برگزیده. بچه‌ها اینجا با هم مسابقه دادند و مرحله‌به‌مرحله جلو رفتند.»

ستاره‌ساز ایستگاه آخر برای استعدادیابی است؟

شاهرودی، ستاره پیشکسوت امروز فوتبال کشور که  زمین‌های خاکی امامزاده حسن، خاطرات فوتبال خیابانی و گل کوچیک را برایش زنده می‌کند، می‌گوید: «قطعا نه! ستاره‌ساز شروع کار این بچه‌هاست.

بعد از این باید بروند و زحمت بکشند تا بیشتر دیده شوند. من هم در خانواده پولدار بزرگ نشدم؛ مثل خیلی‌ها از قشر ضعیف جامعه بودم، اما عشقم فوتبال بودم و همه تلاشم را کردم که در فوتبال دیده شوم و به تیم محبوبم پرسپولیس و تیم‌ملی برسم. نوجوانان هم باید بازیکنان دیگر را ببینند؛ کسانی مثل خود من که از محله‌های محروم شروع به فوتبال کردیم.»

او معتقد است ناامیدی معنا ندارد و برای رسیدن به هدف باید تلاش کرد. «البته به قول ما فوتبالی‌ها بازیکن باید دستکم 50-60درصد فوتبال در خونش باشد، یعنی در ذاتش استعداد فوتبال بازی‌کردن داشته باشد و در کنارش تلاش را هم فراموش نکند؛ تا بتواند جا پای بزرگان فوتبال کشور بگذارد.»

هر قدمی در راستای توسعه اجتماعی ارزشمند است؛ حمایت از سرمایه‌های آینده این کشور به مراتب ارزشمندتر. سعید شمس، کارگردان ستاره‌ساز به «شهروند» می‌گوید: «ستاره‌ساز یعنی می‌شود حتی کار کوچکی کرد که اثرگذار باشد. همین قدم‌های کوچک از هر کسی به سهم خودش می‌تواند اثرگذار باشد.»

دوپینگ من همین پسرهای خوب هستند

«خیلی حال خوبی دارم در کنار این بچه‌ها در مسابقه بزرگ ستاره‌ساز.» حسین اسدی، مجری ستاره‌ساز همه بچه‌های ستاره‌ساز را به اسم و استان محل زندگی می‌شناسد. «فارغ از جنبه کاری، بچه‌هایی که ممکن بود هیچ وقت دیده نشوند، این فرصت را برای نشان‌دادن استعدادشان دارند. خدا را شکر می‌کنم که این برنامه بهانه‌ای شد که این بچه‌ها خودشان را نشان دهند.»

برنامه به صورت طبیعی انرژی زیادی از مجری می‌گیرد، ولی اسدی در طول ساعت‌های ضبط آیتم‌های ستاره‌ساز، انرژی‌اش را از دست نمی‌دهد. «یکی از مهم‌ترین دلایلش بودن در کنار همین بچه‌هاست. دوپینگ من در واقع همین پسرهای خوب از سراسر ایران هستند که با امید به آینده تلاش می‌کنند و قطعا در آینده اتفاق‌های خوبی برایشان خواهد افتاد.»

از فصل قبل ستاره‌ساز می‌گوید؛ از بچه‌هایی که از روستا آمده بودند. «مهدی اکبری، از روستای دو تپه سوفلای استان زنجان به آکادمی استعدادیابی ستاره‌ساز آمده بود. بچه‌ای که از هر فرصت و از حداقل امکانات استفاده و در زمین کشاورزی فوتبال بازی می‌کرد.»

او می‌آید و با این همه ستاره از همه جای ایران و در حضور کارشناس داوران حرفه‌ای، رتبه دوم را مال خود می‌کند. «این اتفاق بزرگی است. یکی از انگیزه‌های بزرگ من و یکی از دلخوشی‌های من در این برنامه بچه‌هایی هستند که ممکن بود هیچ وقت دیده نشوند. ولی این برنامه باعث شد بتوانند استعدادشان را نشان دهند و دیده شوند.»

یکی از بهترین خاطراتش را با اشاره به پسر نوجوانی که کنار دستش نشسته، تعریف می‌کند؛ ایمان بلوچ زهی برایش یکی از بهترین خاطرات ستاره‌ساز است. «نه اینکه بچه‌ها بخواهند به او توهین کنند، ولی به هر حال در رقابت‌ها پیش می‌آید که می‌گویند مثلا ما این تیم را راحت می‌بریم یا این بازیکن را می‌بریم. ایمان بلوج‌زهی از شرکت‌کنندگانی بود که بچه‌ها پیش‌بینی می‌کردند راحت او را می‌برند. حالا اکثر آنها حذف شدند، ایمان تا مرحله ماقبل فینال بالا آمده.»

ایمان اسمی برازنده برای این پسر است، چون به خودش ایمان دارد  و اراده بسیار قوی. «آمد اینجا و خودش را بهتر و بیشتر پیدا کرد، ایمان جمله معروفی داشت که می‌گفت فکر نمی‌کردم این همه توانمندی داشته باشم. ایمان یکی از بهترین خاطره‌های زندگی‌ام شده.»

می‌شود یک قدم کوچک اما اثرگذار برداشت

هر قدمی در راستای توسعه اجتماعی ارزشمند است؛ حمایت از سرمایه‌های آینده این کشور به مراتب ارزشمندتر. سعید شمس، کارگردان ستاره‌ساز به «شهروند» می‌گوید: «ستاره‌ساز یعنی می‌شود حتی کار کوچکی کرد که اثرگذار باشد. همین قدم‌های کوچک از هر کسی به سهم خودش می‌تواند اثرگذار باشد.»

بعد از تمام شدن ستاره‌ساز چه اتفاقی قرار است برای این ستاره‌ها بیفتد؟ «متأسفانه من متولی بعد از این مسابقه نیستم. اینجا آکادمی نیست، یک برنامه و شو تلویزیونی است. البته خیلی دوست داشتم که این اتفاق بیفتد و فضای آکادمی داشته باشد و این استعدادها بعد از کشف رهسپار تیم‌های بزرگ بشوند. اما ما صرفا معرفی می‌کنیم و مابقی راه به امید خدا و شرایط و تلاش خود بچه‌ها بستگی دارد.»