روزنامه ابتکار
1400/06/24
«ابتکار» تبعات ممنوعیت واردات کالاهای مختلف را بررسی کرد انحصار یا کمک به تولید داخلی؟
کیمیا نجفیعلی مزیکی، کارشناس اقتصادی ممنوعیت واردات کالاهای مختلف را تصمیمی نادرست می‌داند و می‌گوید: بهترین کار برای کنترل بازارها این است که قیمت‌گذاری تولیدکنندگان داخلی را آزادتر بگذارند و از سوی دیگر واردات نیز آزاد باشد.
چندی پیش اخباری از واردات قانونی لوازم خانگی کره‌ای به کشور منتشر شد اما بررسی‌ها نشان می‌داد که تصمیم جدیدی در این رابطه گرفته نشده است. پس از به راه افتادن دوباره بحث واردات لوازم خانگی شرکت‌های تولید‌کننده لوازم خانگی ایرانی با امضای نامه‌ای مخالفت خود را با بازگشت برندهای خارجی لوازم خانگی به کشور اعلام کردند و این مخالفت در حالی بود که رئیس جمهور و نمایندگان مجلس نیز تمایل خود به حمایت از تولید داخل را به صراحت نشان دادند به نحوی که رئیس جمهوری اخیرا در دیدار برگزیدگان و فرهیختگان خراسان جنوبی ضمن اشاره به اینکه برخی افراد در تلاش هستند محصولات کره‌ای دوباره وارد کشور شود،گفت: «برخی دم از این می‌زنند که دوباره محصولات کره‌ای وارد کشور شود؛ اجازه واردات بی‌رویه لوازم خانگی را نخواهیم داد.»
در کنار مخالفت‌ها عده‌ای معتقدند ممنوعیت واردات لوازم خانگی به بهانه حمایت از تولید داخل انحصار ایجاد کرده و اگر ممنوعیت‌ها ادامه یابد بازار لوازم خانگی نیز سرنوشتی همچون بازار خودرو خواهد داشت. به هر صورت با وجود نظرات موافق و مخالف در خصوص ممنوعیت واردات لوازم خانگی بر اساس گفته‌های معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت)، طبق مصوبه اولیه شورای هماهنگی سران سه قوه در سال ۱۳۹۷ و تمدید آن، ممنوعیت واردات لوازم خانگی تا پایان سال ۱۴۰۰ ادامه دارد و بعد از آن مجددا درباره این موضوع تصمیم‌گیری میشود.
ممنوعیت واردات منتهی به پایین آمدن کیفیت کالای داخلی میشود
علی مزیکی، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی با اشاره به مسئله ممنوعیت واردات در بازارهایی همچون بازار لوازم خانگی و خودرو به «ابتکار» می‌گوید: بدون شک ممنوعیت واردات در برخی شرایط تصمیم صحیحی خواهد بود. مثلا شرایطی را تصور کنید که کالایی ضرر زیست محیطی دارد در این شرایط واردات کار مناسبی نخواهد بود. اما ممنوع کردن واردات تنها به دلیل حمایت از تولید داخل و در شرایط فعلی خیر کار درستی نیست.
این کارشناس اقتصادی ادامه می‌دهد: ممنوعیت واردات خودرو و یا لوازم خانگی منطقی نیست و متاسفانه یک انحصاری ایجاد می‌کند که در پایان منتهی به پایین آمدن کیفیت کالای داخلی و قیمت‌های نامتناسب میشود.
مزیکی در ادامه گفت‌وگو به سیاست‌های مناسب برای کنترل بازارهای داخلی اشاره می‌کند و در این خصوص می‌گوید: بهترین کار برای کنترل بازارها این است که قیمت‌گذاری تولیدکنندگان داخلی را آزادتر بگذارند و از سوی دیگر واردات نیز آزاد باشد.
وی می‌افزاید: در این شرایط تولیدکنندگان داخلی با تولیدکنندگان خارجی در یک فضای رقابتی قرار می‌گیرند و بدون شک در آن زمان تولیدکنندگان داخلی کیفیت محصولات خود را افزایش می‌دهند و هنگامی که کیفیت تولید داخل بالا برود و از سوی دیگر قیمت‌ها به صرفه باشد، مصرف‌کننده تمایل به استفاده از تولید داخل پیدا می‌کند.
این کارشناس اقتصادی اظهار می‌کند: با توجه به شرایط بازارهای داخلی ممنوعیت واردات به این شکل صحیح نیست.
مزیکی می‌گوید: البته باید اشاره کرد که برخی مخالفت‌ها با آزادسازی واردات به دلیل ارزبر بودن این مسئله است. در شرایطی که نرخ ارز در کشور بالا برود طبیعتا مشتریان تمایل به خرید کالای داخلی با قیمت پایین‌تر دارد، بنابراین واردات نمی‌تواند مشکلی ایجاد کند و به نظر نمی‌رسد ممنوعیت واردات کار درستی باشد.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از صحبت‌هایش به احتمال افزایش قاچاق درپی ممنوعیت واردات اشاره می‌کند و می‌گوید: ممنوعیت واردات یک مشکل اساسی دیگر دارد و آنهم احتمال افزایش قاچاق است. هنگامی که تعرفه یک کالا افزایش یابد همان کالا به صورت قاچاق وارد کشور خواهد شد.
وی با اشاره به موانع بر سر راه تولید می‌گوید: بدون شک تولید داخل با موانع بسیار زیادی روبه‌رو است و باید بدانیم که ممنوع کردن واردات مشکل و موانع بر سر راه تولید را از بین نمی‌برد و منجربه بهبودی شرایط بازار نمی‌شود و تنها قاچاق کالا را افزایش می‌دهد.
عدم واردات لوازم خانگی باعث افزایش قاچاق شد
افزایش قاچاق در پی ممنوعیت واردات از جمله مسائلی است که کم‌وبیش به آن اشاره میشود. بر اساس گزارشی از ایلنا، محمدحسین اسلامیان نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در مورد ممنوعیت واردات لوازم خانگی در سند راهبردی صنعت لوازم خانگی گفته است: «۴ سال است که درمورد کالاهای درشت لوازم خانگی واردات نداریم، شرکت‌های کره‌ای هم ایران را ترک کرده و دیگر داخل ایران تولید نمی‌کنند. ما نمی‌توانیم با یک نوع کالا تمام سلایق مردم را پوشش دهیم. بنابراین نتیجه این کار آن شد که همان کالاهای خارجی که واردات آنها ممنوع شده بود به صورت قاچاق وارد کشور شدند. مگر در این ۴ سال که واردات کالاهای درشت لوازم خانگی خارجی ممنوع بود، کالاهای کره‌ای در بازار موجود نبودند؟ سامسونگ و ال‌جی که واردات آنها ممنوع شد به وفور در بازار دیده میشود. اگر این ممنوعیت تا ۴ یا ۸ سال دیگر ادامه داشته باشد و جایگزینی هم برای آن به وجود نیاوریم یعنی نتوانیم سطح کیفی و کمی محصولات خود را به قدر آن محصول خارجی بالا ببریم، قطعا همین کالاها در ۴ سال آینده به صورت قاچاق وارد خواهد شد.»
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی ادامه داد: «پیشرفته‌ترین کشور های دنیا که تولیدی هم هستند این طور کار نمی‌کنند که همه نیاز داخل را بخواهند از تولید کشور خود تامین کنند این اصلاً توجیه ندارد. اگر ما کالایی داریم که مشابه کالای خارجی است وارد نشود تا از کالای داخلی هم حمایت شود اما در مورد بعضی از اقلام اصلاً تولید داخل نداریم در این مورد اگر جلوی واردات قانونی گرفته شود قاچاق افزایش می‌یابد. نمی توان مردم را مجبور کرد که به زور کالای باکیفیت ایرانی بخرند یا اگر نبود نیاز خود را حذف کنند. این نیاز را قاچاق برطرف خواهد کرد. هرنوع انحصاری در نهایت منجر به کم شدن تعداد تولید، کاهش کیفیت و افزایش قیمت خواهد شد کما اینکه شاهد این موضوع در صنعت خودرو بوده‌ایم. شاهد بودیم که چگونه به جایی رسیدیم مجبور شدیم که کالاهای بسیار بی‌کیفیت را به بالاترین قیمت بخریم.»
سایر اخبار این روزنامه
رئیس قوه قضائیه در نشستی با هیئت رئیسه اتاق بازرگانی و جمعی از فعالان اقتصادی:
با اقتصاد دولتی نمی‌توان به جایی رسید
علیرضا صدقی
سیاست‌ورزی و «توهم» اخلاقی
بچه‌های کوچک چه نیازی به صفحه شخصی در شبکه‌های اجتماعی دارند؟
نگرانی برای کودکان فالوئردار
آیا وزارت ارشاد می‌تواند دوباره بر شبکه نمایش خانگی نظارت کند؟
گره کور شبکه نمایش خانگی
دیدار روسای جمهوری ایران و روسیه به فرصت‌های بعدی موکول شد
گفت‌وگوی تلفنی پوتین و رئیسی درباره برجام
سفارتخانه‌ها در تهران و ریاض بازگشایی می‌شوند؟
ایران و عربستان در مسیر تنش‌زدایی
«ابتکار» تبعات ممنوعیت واردات کالاهای مختلف را بررسی کرد
انحصار یا کمک به تولید داخلی؟
رئیسی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت:
وزارتخانه‌های صمت و جهاد کشاورزی برای حل مشکلات معیشت روزانه مردم تدبیر کنند
محمد باقر قالیباف:
هیچ اطلاعات جدیدی به آژانس اتمی داده نشده است
آمادگی لبنانی‌ها برای برگزاری جشن استقبال از سوخت ارسالی ایران
ناپدید شدن دو رهبر ارشد طالبان از انظار عمومی و بازار گرم شایعات درباره آنها
تحولات افغانستان؛ افزایش بی‌اعتمادی به آمریکا و پیدایش اتحادها
گزارش نیویورک تایمز از فشار ایران به دولت بایدن برای احیای سریع برجام
معاون امنیتی وزیر کشور:
منع تردد شبانه لغو نشده است
