خودکُشی، از قرنطینه تا جرم‌انگاری!
فرشته کیانی- شهروندآنلاین: در محله فینزبری پارک در شمال لندن، خانه آجری چهارطبقه، در خیابانی خلوت خودنمایی می‌کند. درون، آرام و مرتب است با کاکتوس‌ها و گیاهانی که پنجره‌ها را زینت داده است. دیوارهای پاستلی با نقاشی‌هایی از رنگین‌کمان، حیوانات و سایر آثار ساکنان آراسته شده است.
دکمه‌های تماس در کنار تخت‌ها، تنها نشانه‌ای است که می‌گوید خانه Maytree تنها مرکز اقامتی در انگلستان برای افرادی است که تصمیم به خودکشی دارند.
جان میسون، مدیر هماهنگی در Maytree، خانه‌ای که افرادی با افکار خودکشی چهار روز در آنجا می‌مانند، مشاوره می‌گیرند، غذای سالم می‌خورند و برای یافتن امید تلاش می‌کنند، توضیح داد: «اینجا مأمن و گریزگاهی است، جای توقف و فاصله‌‌گرفتن از زندگی‌شان، جایی که می‌توانند صحبت کنند.»
این خانه 19 سال است که باز است و هیچ کس که تحت مراقبت‌شان بوده، نمرده است. سادیا احمد، از گردانندگان Maytree، گفت هدف نهایی جلوگیری از تلفات جانی است. در بریتانیا، ما دهان قرصی داریم! همیشه به‌راحتی نمی‌توانیم درباره احساس خود صحبت کنیم و در ابراز احساسات هنگامی که آزرده‌ایم، خویشتنداری زیادی داریم: «این خصیصه باعث می‌شود به مرگ فکر کنیم، ما را به‌سوی ناامیدی و سرخوردگی سوق می‌دهد و وادارمان می‌کند به پایان بد بیندیشیم. اما در فضاهایی مثل اینجا، افراد راحت‌ترند و ترسی از حرف‌زدن ندارند. در واقع بیشتر به‌دنبال کمک‌گرفتن هستند و کمتر احتمال دارد اقدام به خودکشی و بر اساس افکارشان عمل کنند.»
سالانه نزدیک به 800هزار نفر در سراسر جهان جان خود را می‌گیرند. رقم سالانه برای انگلستان 6هزار نفر است. پیش‌بینی می‌شد این تعداد در طول همه‌گیری کرونا افزایش یابد؛ موسسات خیریه درباره افزایش تماس‌ها، اضطراب، تنهایی و ترس گزارش کردند، اما آمارهای اولیه نشان می‌دهد که در تعدادی از کشورها از جمله انگلستان چنین نیست.
دانشمندان علوم اجتماعی هشدار می‌دهند اعداد و ارقام ممکن است تغییر کند، به‌ویژه اگر همه‌گیری با رکود اقتصادی همراه شود. اما کارشناسان بهداشت روانی می‌گویند حمایت‌ها مانند حس همبستگی و مشارکت اجتماعی افزایش یافت (همه ما با یک پاندمی مواجه بودیم. به‌علاوه خانواده، دوستان و همسایگان بیشتر مراقب علایم هشداردهنده بودند).
Getty Images ورود موسسات خیریه برای جبران استیصال دولتدر حالی که خدمات بهداشت ملی بریتانیا (NHS) در برابر نیازهای بهداشت روانی مستأصل و درمانده شده است، موسسات خیریه وارد عمل شده‌اند.
جیک میلز، 32 ساله، پس از تلاش برای خودکشی در سال 2013، Chasing the Stigma را تأسیس کرد.
راشل کوگان در دفاتر خیریه در لیورپول، سفیران امید را آموزش می‌دهد تا بتوانند به اجتماع بروند و به مردم آموزش دهند که چگونه در مورد بیماری‌های روانی صحبت کنند و علایم خودکشی را تشخیص دهند.
کوگان می‌گوید 84 مرد در هفته (یا 12 نفر در روز؛ یک نفر در هر دو ساعت) در بریتانیا خودکشی می‌کنند. خودکشی بزرگ‌ترین قاتل مردان زیر 45 سال در بریتانیاست!
کوگان که شوهرش از افسردگی رنج می‌برد، توضیح داد: «ما متخصص نیستیم، اما می‌دانیم متخصصان کجا هستند. از آنجا که ما افراد عادی هستیم که تجربه مسائل مربوط به سلامت روان را داریم، بسیار در دسترس هستیم.»
همچنین میلز «کانون امید» را راه‌اندازی کرده است، برنامه‌ای برای یافتن خدمات بهداشت روانی در محله. این برنامه بسیار موفق بوده است. بیش از 50هزار نفر این برنامه را دانلود کرده‌اند که شامل 3500 سرویس در زمینه کاهش خودکشی و سلامت روان است.
میلز توضیح داد ما به‌سرعت متوجه شدیم چه تعداد از مردم خیریه ایجاد کرده‌اند، از طریق تجربه زندگی خودشان، تجربه عزیزان‌شان از درد، رنج یا از دست‌دادن و به این نتیجه رسیده‌اند که خب، بیایید سعی کنیم این شکاف را پر کنیم.
افزایش‌نیافتن خودکشی در طول همه‌گیری مطلوب و خوشایند است، اما کسانی که در زمینه پیشگیری از خودکشی فعال‌اند، تأکید می‌کنند کارهای بیشتری باید انجام شود.
میلز گفت: «دلگرم‌کننده است که اوضاع آن‌طور که مردم احتمالا پیش‌بینی کرده‌اند، نبوده، اما هنوز هم بسیاری از مردم با آن دست به گریبان‌اند و هنوز هم بسیاری به زندگی خود پایان می‌دهند و این چیزی است که ما هرگز نمی‌توانیم جشن بگیریم.»
خودکشی هنوز در حداقل 20 کشور جرم تلقی می‌شود!گاردین در گزارشی گفته تحقیقات نشان می‌دهد خودکشی هنوز در 20 کشور جرم محسوب می‌شود و مجازات آن هزاران پوند جریمه و تا سه‌سال زندان است!
گزارش «اتحاد برای سلامت روان جهانی»، گروهی که خواستار جرم‌زدایی است، می‌گوید در بسیاری از کشورها کودکان برای اقدام به خودکشی تحت پیگرد قرار می‌گیرند؛ در نیجریه، کودکان هفت‌ساله دستگیر و محاکمه می‌شوند و تحت تعقیب قرار می‌گیرند. 20 کشور دیگر طبق قوانین شرعی مجازات خودکشی را در نظر گرفته‌اند.
سارا کلاین، بنیان‌گذار «اتحاد برای سلامت روان جهانی» گفت: «جرم‌انگاریِ خودکشی نتیجه‌ای معکوس دارد؛ این کار مردم را از خودکشی باز نمی‌دارد، بلکه آنان را از درخواست کمک در لحظه حاد بحران باز می‌دارد و ممکن است افراد را از دریافت حمایتی که به آن نیاز دارند، ناامید کند.»
دکتر لاکشمی ویجایاکومار، روانپزشک در چنای، هند و بنیان‌گذار سازمان پیشگیری از خودکشی، تأثیر قوانین جرم‌انگاری خودکشی را بررسی کرده است. او معتقد است قوانین به انگ (اِستیگما) و تبعیض در مورد سلامت روان می‌انجامد.
خانم ویجایاکومار با بیان اینکه «این قوانین علمی نیستند، آنها مستقیما آسیب‌پذیرترین افراد را در آسیب‌پذیرترین کشورها تحت تأثیر قرار می‌دهند»، می‌افزاید: «این قانون‌ها در کشورهای با درآمد متوسط و کم وجود دارد، نقاطی که 77درصد خودکشی‌ها در آنها اتفاق می‌افتد.»
خودکشی همچنان از عوامل اصلی مرگ در سراسر جهان است. جان‌هایی که سالانه بر اثر خودکشی از دست می‌روند، بیشتر از مرگ در نتیجه HIV ، مالاریا، سرطان سینه یا حتی جنگ است! در سال 2019 ، بیش از 700هزار نفر بر اثر خودکشی جان دادند: یک مرگ از هر 100 مرگ.
زنی از منطقه سند پاکستان که خواست نامش فاش نشود و از خودکشی نجات یافته بود، گفت پلیس برای دستگیری او به خانه‌اش آمد!
«من برای اقدام به خودکشی احساس گناه و حماقت می‌کردم. به‌علاوه آنچه باعث بدترشدن آن شد، رفتار پلیس در مواجهه با آن بود. آنها پدرم را تحقیر کردند تا بتوانند از او پول بگیرند. کلمات افسر پلیس این بود: یا دخترت زندانی می‌شود یا تو.» پدرش در نهایت رشوه می‌دهد تا اقدامات بعدی را متوقف کند.
در سال‌های اخیر قوانین خودکشی با موفقیت لغو یا با قوانین جدید در برخی از کشورها جایگزین شده است. در جزایر کیمن، خودکشی در دسامبر 2020 جرم‌زدایی شد، بعد از اینکه کمپینی نشان داد فقط 5درصد از کودکان و جوانان در معرض خطر، به‌دلیل اَنگی که تا حدودی ناشی از جرم‌انگاری خودکشی است، به‌دنبال كمك بودند. این امر نشان داد خودکشی مسأله بهداشت روانی است و هرگز جنایت محسوب نمی‌شود.
خودکشی همچنان از عوامل اصلی مرگ در سراسر جهان است. جان‌هایی که سالانه بر اثر خودکشی از دست می‌روند، بیشتر از مرگ در نتیجه HIV ، مالاریا، سرطان سینه یا حتی جنگ است! در سال 2019 ، بیش از 700هزار نفر بر اثر خودکشی جان دادند: یک مرگ از هر 100 مرگ.
کلاین افزود: «امسال وزیران بهداشت موافقت کردند که جرم‌زدایی سیاستی مهم برای کاهش میزان خودکشی است. اکنون وقت آن است که کشورهای باقی‌مانده قوانین خود را اصلاح کنند.»
منابع: گاردین – الجزیره
