ایران عضو جدید شانگهای شد

گرو سیاسی/ روز گذشته 26 شهریورماه سرانجام بعد از سال‌ها تلاش دیپلماتیک، ایران در پایان بیست‌ویکمین نشست سران «سازمان همکاری‌های شانگهای» به‌عنوان عضو دائم این سازمان همکاری‌های اقتصادی پذیرفته شد و رهبران ۸ کشور عضو اصلی، نظر موافق خود را با تبدیل عضویت ایران از عضو ناظر به عضو اصلی اعلام کردند تا از این پس ایران به‌عنوان عضو اصلی شانگهای با سایر کشورهای عضو همکاری و تعامل داشته باشد. این اتفاق در حالی روی داد که حضورآیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری در تاجیکستان به‌عنوان میزبان این اجلاس، نخستین سفر خارجی او به شمار می‌آمد. نشستی که با پذیرش درخواست عضویت دائم ایران همراه شد و سبب شد نخستین عضویت کشورمان در یک سازمان منطقه‌ای پس از چندین دهه رقم بخورد. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان که همراه رئیس جمهوری کشورمان به تاجیکستان سفر کرده است در توئیتی ضمن اعلام این خبر افزوده که این عضویت راهبردی تأثیر مهمی بر روند همکاری‌های همه جانبه ایران در راستای سیاست همسایگی و آسیامحور دارد. در اجلاس اخیر سران سازمان همکاری شانگهای که از روز پنجشنبه آغاز شد، علاوه بر رئیس جمهوری تاجیکستان به‌عنوان کشور میزبان، سران قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، پاکستان، ترکمنستان و ازبکستان نیز حضور یافتند و رؤسای جمهوری روسیه، چین، هند و مغولستان نیز به‌صورت مجازی در این نشست شرکت کردند. «نارندا مودی» نخست‌وزیر هند با استقبال از عضویت ایران در شانگهای اعلام کرد: «هند خواهان روابط تجاری نزدیک‌تر با آسیای مرکزی از طریق بندر چابهار در ایران است. سرمایه‌گذاری هند در بندر چابهار ایران برگرفته از این هدف است. اگر منطقه می‌خواهد از سوخت‌های فسیلی یا تجارت میان کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای بهره‌مند شود، ما باید بر ارتباطات تأکید بیشتری بکنیم. هند متعهد به افزایش ارتباط خود با آسیای مرکزی است. ما معتقدیم ملت‌های محصور در خشکی در آسیای میانه می‌توانند از اتصال به بازار بزرگ هند نفع زیادی ببرند».
«ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه هم گفت: همه ما اهمیت زیادی برای همکاری سازمان همکاری شانگهای با کشورهایی قائل هستیم که به دنبال برقراری گفتمان آزاد و برابر با سازمان ما بوده و امکان ملحق شدن به فعالیت‌های آن را در نظر دارند. در این زمینه، روسیه از تصمیم آغاز کردن روند عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای حمایت می‌کند که برای تأیید به شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای اعلام شده است.وی افزود: ما همیشه طرفدار مشارکت کامل ایران در فعالیت این سازمان بوده‌ایم چون این کشور نقش مهمی در اوراسیا دارد و مدت‌هاست که همکاری ثمربخشی با سازمان همکاری شانگهای داشته است. ورود ایران بدون شک به افزایش اقتدار بین‌المللی این سازمان کمک خواهد کرد.
رئیس‌جمهوری چین هم از دیگر کشورهایی بود که از پیوستن ایران به شانگهای استقبال کرد. «شی جی پینگ» همچنین تصریح کرد که هرگونه موانع در تجارت و فناوری باید برداشته شود و این فرصت‎ها در اختیار همه قرار گیرد و اعضا اجازه ندهند کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای مورد حمله کشور‌های دیگر قرار گیرند.
پیشتر ایران در سال ۲۰۰۵ به همراه هند و پاکستان به عضویت ناظر سازمان شانگهای پذیرفته شد و در حالی که هند و پاکستان از سال ۲۰۱۷ به عضویت دائم این سازمان درآمدند ولی درخواست ایران برای عضویت دائم مورد قبول قرار نگرفت تا همچنان در کنار مغولستان، افغانستان و بلاروس به‌عنوان عضو ناظر با این سازمان همکاری کنند.


 بعد از گذر سال‌ها سرانجام در نشست اخیر سازمان شانگهای که دیروز جمعه به پایان رسید، درخواست عضویت دائم ایران مورد موافقت 8 کشور عضو دائم این سازمان از جمله هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان قرار گرفت.
سازمان منطقه‌ای شانگهای که در سال ۲۰۰۱ توسط سران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان تشکیل شد، اهدافی همچون ایجاد یک حلقه ارتباطی برای تعمیق همکاری مؤثر کشورهای عضو در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و تبادلات در موضوعات آموزش، انرژی، حمل‌ونقل، گردشگری و حفاظت از محیط‌زیست را دنبال می‌کند. علاوه بر همه اینها حفظ و تضمین صلح، امنیت و ثبات در منطقه و حرکت به سوی استقرار یک نظم سیاسی و اقتصادی جدید بین‌المللی نیز از دیگر اهداف این سازمان به شمار می‌آید.
روند مرحله به مرحله پذیرش کامل
وزیر خارجه کشورمان پس از نشست سران سازمان همکاری شانگهای پذیرش عضویت دائمی ایران در این سازمان را دستاورد خیلی مهم دانست و گفت: مردم عزیزمان حتماً آثار آن را در برنامه اقتصادی دولت سیزدهم ملاحظه خواهند کرد البته روند عضویت دائم به گونه‌ای‌است که مرحله به مرحله گام‌هایی اتخاذ می‌شود که در هر مرحله یکی از حلقه‌ها فعال می‌شود و در نهایت در یک پروسه حداکثر یک ساله تا یک سال و نیمه تمامی بخش‌های مرتبط به عضویت دائمی ما به شبکه بزرگی که در میان کشورهای عضو شانگهای قرار دارد فعال بشوند. به گزارش ایسنا، وی افزود: این شروعی دقیق است اما به موازات آن جناب آقای رئیس جمهوری همان طور که در بخش‌های مختلف خبری منتشر شد با سران کشورهای عضو شانگهای ملاقات‌های دوجانبه زیادی را داشتند. عمده ملاقات‌های ما حول محور همکاری‌های اقتصادی و تجاری، همکاری‌های گمرکی، ترانزیتی و انرژی می‌چرخید. در مواردی ما در این حوزه‌ها دانشجویان زیادی هم داریم. بعضی از مشکلات دانشجویی و مشکلات تجار و بازرگانان که باید حل می‌شد مورد توجه قرار گرفت. به دلیل اینکه تعدادی از وزرای محترم همراه رئیس جمهوری هستند، ما بلافاصله بعد از هر ملاقات، ملاقات‌های دوجانبه وزرای همراه را با هیأت‌های همتای خودشان ساماندهی کردیم.