روزنامه آفتاب یزد
1400/06/28
عوامل خطر آفرین فردی مصرف مواد مخدر
فاطمه رسولی- تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل شخصی بر مصرف مواد مخدر تاثیر به سزایی دارد. جنسیت، سن، عوامل ارثی و ژنتیک، مشکلات روانی از موثرترین عوامل بوده اند. روابط با دوستانی که دارای رفتارهای ناسازگار و روابط نامناسب با والدین خود هستند نیز از فاکتورهای تاثیرگذار در گرایش افراد به مصرف انواع مواد مخدر می‌باشد. بررسی و شناخت این عوامل تاثیر بسیاری در کنترل و کاهش مصرف مواد مخدر در فرزندان دارد لذا پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است.> صفات شخصیتی
عوامل مختلف شخصیتی با مصرف مواد ارتباط دارند. از این میان، برخی از صفات بیشتر پیش‌بینی‌کننده احتمال اعتیاد هستند و به‌طورکلی فردی را تصویر می‌کنند که با ارزش‌ها یا ساختارهای اجتماعی مانند خانواده، مدرسه و مذهب پیوندی ندارد و یا ازعهده انطباق، کنترل یا ابراز احساسات دردناکی مثل احساس گناه، خشم و اضطراب بر نمی‌آید. این صفات عبارتند از: عدم پذیرش ارزش‌های سنتی و رایج، مقاومت در مقابل منابع قدرت، نیاز شدید به استقلال، صفات ضد اجتماعی، پرخاشگری شدید، احساس فقدان کنترل بر زندگی خود، اعتماد به نفس پایین، فقدان مهارت مقاومت در برابر پیشنهادات خلاف دیگران، فقدان مهارت‌های اجتماعی و انطباقی. از آنجا که اولین محل مصرف مواد، معمولاً از محیط‌های اجتماعی شروع میشود، هر قدر فرد قدرت تصمیم‌گیری و مهارت ارتباطی بیشتری داشته باشد، بهتر می‌تواند در مقابل فشار همسالان مقاومت کند.
> مهمترین صفات شخصیتی مرتبط با مصرف مواد
صفات ضد اجتماعی (مانند کسی که مرتب دزدی می‌کند یا دوست دارد به دیگران آسیب برساند یا دعوا راه بیندازد، ممکن است به اعمال خلاف دیگری مثل مصرف مواد نیز تن بدهد) و پایین بودن عزت و احترام به نفس (مانند فردی که در مقابل درخواست دوستانش برای کشیدن حشیش) جرات مخالفت ندارد.
اختلالات روانی - در حدود ۷۰ درصد موارد، همراه با اعتیاد اختلالات دیگر روانپزشکی نیز وجود دارد. شایع‌ترین تشخیص‌ها عبارتند از: افسردگی اساسی، اختلال شخصیت ضداجتماعی، فوبی، دیس تایمی، اختلال وسواسی - جبری، اختلال پانیک، مانیا، اسکیزوفرنیا.
نگرش مثبت به مواد: افرادی که نگرش‌ها و باورهای مثبت و یا خنثی به مواد مخدر دارند، احتمال مصرف و اعتیادشان بیش از کسانی که نگرش‌های منفی دارند. این نگرش‌های مثبت معمولاً عبارتند از: کسب بزرگی و تشخص، رفع دردهای جسمی و خستگی، کسب آرامش روانی، توانایی مصرف مواد بدون ابتلا به اعتیاد.
موقعیت‌های مخاطره‌آمیز فردی: بعضی از نوجوانان و جوانان درموقعیت‌ها یاشرایط قرار دارند که آنان را در معرض خطر مصرف مواد قرار می‌دهد. مهمترین این موقعیت‌ها عبارتند از: در معرض خشونت قرار گرفتن در دوران کودکی و نوجونی، ترک تحصیل، بی‌سرپرستی یا بی‌خانمانی، فرار از خانه، معلولیت جسمی، ابتلا به بیماریها یا دردهای مزمن. حوادثی مانند از دست دادن نزدیکان یا بلایای طبیعی ناگهانی نیز ممکن است منجر به واکنش‌های حاد روانی شوند. در این حالت فرد برای کاهش درد و رنج و انطباق با آن از مواد استفاده می‌کند.
> مصرف قلیان و مشروبات در منزل
راهکاری اشتباه از سوی خانواده ها
متاسفانه باور اشتباهی در بین برخی از مردم وجود دارد که اجازه می‌دهند تا فرزندانشان اقدام به تجربه مواد اعتیاد‌آوری چون قلیان و مشروبات الکلی نمایند. آن‌ها معتقدند مصرف این مواد توسط فرزندانشان باعث خواهد شد تا آن‌ها در محیط بیرون از منزل اقدام به مصرف مواد مخدر ننموده و طعم تلخ مصرف مواد را در منزل تجربه کنند.
عواقب نامطلوب سوء مصرف مواد در نوجوانان عبارتند از:
وابستگی: نوجوانانی که به سوء مصرف مواد دچار هستند بیشتر در خطر اعتیاد شدید در آینده هستند.
قضاوت ضعیف: نوجوانان مصرف کننده، بیش از سایر همسالان خود در تعامل‌های اجتماعی یا فردی دچار قضاوت نادرست میشود.
رابطه جنسی: مصرف مواد مخدر باعث افزایش شرکت در روابط جنسی پرخطر، نا ایمن و بارداری ناخواسته میشود.
اختلالات روانی: اعتیاد در نوجوانان می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های روانی مثل افسردگی و اضطراب را افزایش دهد.
افت تحصیلی: مصرف مخدر در نوجوانان منجر به کاهش و افت عملکرد تحصیلی در آن‌ها میشود.
> مشکلات جسمی ناشی از اعتیاد در نوجوانان
مصرف مواد مخدر می‌تواند در نهایت منجر به اعتیاد، بیماری و مرگ شود. مشکلات جسمی ناشی از مصرف مواد مخدر رایج عبارتند از:
کوکائین: خطر حمله قلبی، سکته مغزی و تشنج
اکستازی: نارسایی کبد و نارسایی قلبی
مواد مخدر استنشاقی: خطر آسیب به قلب، ریه‌ها، کبد و کلیه‌ها در درازمدت
ماریجوانا (گل): خطر بروز مشکلات حافظه، یادگیری، حل مسئله و تمرکز. خطر ابتلا به بیماری‌های روانپریشی مثل اسکیزوفرنی، توهم و بدبینی (پارانویا).
متامفتامین (شیشه): خطر بروز رفتارهای سایکوتیک در درازمدت
افیون‌ها: خطر مشکلات تنفسی یا مرگ در اثر مصرف بیش از حد.
> راهکارهای پیشگیری:
بهتر است درباره مصرف مواد مخدر یا الکل با نوجوان صحبت کنید. زمان مناسبی را برای این کار انتخاب کنید و موبایل و هر چیزی را که باعث حواس‌پرتی میشود از خود دور کنید.اگر عصبانی هستید یا صحبت‌ها را از قبل آماده نکرده‌اید و یا فرزندتان در حالت مستی است زمان مناسبی برای صحبت کردن نیست!نظر او را بپرسید: از نصیحت کردن پرهیز کنید. برعکس تلاش کنید به صحبت‌ها یا سوالات نوجوان درباره مواد مخدر پاسخ دهید. اطمینان حاصل کنید که او می‌تواند به‌راحتی با شما صحبت کرده و صادق باشد.دلایل منع مصرف را شرح دهید: از تنبیه و روش‌های ترساندن پرهیز کنید. به او یادآوری کنید که اعتیاد به مواد مخدر چگونه می‌تواند روی نقاط مهم زندگی او مثل ورزش، رانندگی، ظاهر و سلامتی اثر منفی بگذارد.پیام‌های رسانه‌ها را جدی بگیرید: رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی، برنامه‌های تلویزیونی، فیلم‌ها و آهنگ‌ها می‌توانند مصرف مواد مخدر را زیبا جلوه دهند. درباره این موارد با نوجوان صحبت کنید.نه گفتن را به او یاد دهید: درباره راه‌های نه گفتن به پیشنهاد دوستان با فرزندتان صحبت کنید.اگر خودتان مواد مخدر مصرف می‌کنید، آماده باشید تا به پرسش‌های فرزندتان درباره مصرف مواد مخدر پاسخ دهید.
سایر روش‌های پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان عبارتند از:
توجه به فعالیت‌های نوجوان
ایجاد قوانین تشویق و تنبیه
شناخت دوستان نوجوان
زیر نظر گرفتن مصرف داروهای خانگی
حمایت روانی
> علائم اعتیاد در نوجوانان
علائم خطر اعتیاد نوجوانان به مواد مخدر عبارتند از:
تغییر ناگهانی دوستان، عادات و الگوهای تغذیه، الگوی خواب، ظاهر فیزیکی و عملکرد تحصیلی
بی مسئولیتی، قضاوت ضعیف و نبود انگیزه
قانون‌شکنی و جدا شدن از خانواده
پیدا کردن دارو یا مواد مخدر در اتاق نوجوان.
سایر اخبار این روزنامه
جانسون، کوتوله‌ها را دور خود جمع کرده است
سال تحصیلی‌سخت
قهرمان‌های ورزشی آموزگاران ایستادگی و امید و نشاط هستند
دنیا در حال پوست انداختن است
رفع نیازها از شرق
سفره خالی مردم
عوامل خطر آفرین فردی مصرف مواد مخدر
سلاطین کجا رفتند؟
کجای این لباس ایراد دارد؟
جاده یزد - طبس جایی برای قربانی شدن زیر پای منافع معادن!
جهان و هم گرایی‌ها و واگرایی‌های نوین
