معادله مجهول رایزنی‌های ایران و عربستان

سیدهادی سیدافقهی کاردار پیشین ایران در لبنان رایزنی میان ایران و عربستان هنوز به مرحله‌ای نرسیده است که به صورت مشخص بتوان از داد و ستد در این عرصه صحبت به میان آورد. مشخصا مقامات سعودی مسائلی دوجانبه در دیدار با مقامات ایران مطرح کرده‌اند. این مسائل دوجانبه از پیچیدگی خاصی برخوردار نیست و به احتمال زیاد قابل حل هستند اما از این مهم‌تر، پرونده‌های منطقه‌ای است که مورد مناقشه طرفین است. در این میان جنگ یمن از سایر مسائل مهمتر است و عربستان سعودی در یمن به آخر خط رسیده و عملا توان عربستان و امارات در یمن به شماره افتاده است. مشخصا اگر مارب را نیروهای ائتلاف عربی از دست دهند، دیگر نمی‌توانند اقدام خاصی در یمن انجام دهند. مارب آن نقطه ای بود که به‌واسطه آن می‌توانستند به صنعا فشار وارد کنند و امروز این شهر به محاصره نیروهای انصارالله درآمده و اگر تصرف شود، نیروهای وابسته به عربستان محدودتر می شوند. بنابراین عربستان سعودی از یک سو با بحران های داخلی مواجه است و از سوی دیگر درگیر چنین مسائل منطقه‌ای بوده و در ورای این چالش‌ها، با مسائل بین المللی نیز دست و پنجه نرم می کند. عقب نشینی موشک‌های پاتریوت آمریکا از عربستان، یک اتفاق بسیار معنادار است که در چند روز اخیر رقم خورد و عملا در بازه زمانی که عربستان زیر فشار است این اتفاق رقم خورده است. پس از این اتفاق آمریکا به عربستان پیام داده است که برای جایگزینی این سامانه موشکی به سمت اسرائیل برود و عربستان نیز در راستای این که به صورت شفاف در این عرصه عمل نکند و زیر سوال نرود، در قالب یک شرکت یونانی اقدام به این کار کرده است. عربستان به صورت مشخص نمی‌خواهد با اسرائیل وارد رابطه شود زیرا براین باوراست که اعتبارش به این واسطه خدشه‌دار می‌شود. عربستان امروز این برنامه را در پیش گرفته است که به شرق پناه ببرد تا قدرت خود را حفظ کند. آنها می‌خواهند خلأ خروج آمریکا از منطقه را به نحوی جبران کنند و در همین راستا پای اروپا را نیز به این عرصه باز کرده اند. عربستان به همین علت به دنبال این است که مشکل خود را با ایران حل و فصل کند، زیرا به دنبال حل مشکل عربستان با ایران، عربستان با چند کشور دیگر نیز مشکل نخواهد داشت. باید توجه داشت تا زمانی که موضوعی به صورت مشخص از سوی یک مقام رسمی مطرح نشود، نمی‌توان به صورت دقیق در خصوص نتایج مذاکرات ایران و عربستان صحبت کرد اما مشخصا دور چهارم مذاکرات ایران و عربستان بسیاری از ابهامات را برطرف می کند. این که طرفین به دنبال برگزاری دور چهارم گفت و گوها هستند خود این معنا را می دهد که یک اراده برای حل و فصل اختلافات وجود دارد. مشخصا ایران امروز در رایزنی با عربستان دست بالا را دارد و این نه شعار است و نه خوش خیالی زیرا عربستان حتی دیگر آمریکا و امارات را نیز در کنار خود نمی‌بیند و تنهای تنهای تنها مانده است.