روزنامه وطن امروز
1400/06/29
انقلاب اسلامی و الگوی کنشگری زنان
سیدمحمدامین علیدوست: چندین دهه است مساله زنان به عنوان یک مساله چالش‌برانگیز در حوزه اندیشه اسلامی مطرح است. شاید بتوان ادعا کرد تا قبل از انقلاب اسلامی ایران، تنها ۲ الگو برای سبک زندگی زنان در حوزه اندیشه اسلامی مطرح بود؛ یک سبک همپای مدرنیزاسیون جامعه، معتقد بود دین مانع حضور اجتماعی - سیاسی زنان شده است و زنان باید با کنار گذاشتن نمادهای دینی و احکام شریعت بتوانند جایگاه از دست رفته خود را در اجتماع باز یابند اما الگوی دیگر که دقیقا نقطه مقابل این نظریه بود، معتقد بود اساسا زن، جایگاهی در کنشگری اجتماعی ندارد و تنها کارکرد زن برای جامعه، تولید مثل و تربیت فرزند است و بس! در زمانی که زنان مسلمان، جز این ۲ الگو، الگوی دیگری برای زیستن نداشتند، انقلاب اسلامی الگوی سومی را پیش پای زنان مسلمان گذاشت؛ الگویی که از یک سو بر اهمیت کنشگری زنان در عرصه‌های اجتماعی - سیاسی تاکید می‌کند و از سوی دیگر این کنشگری را مانع پایبندی به احکام شریعت نمی‌داند و این ۲ را قابل جمع می‌داند. این الگوی مطرح شده، فقط در عرصه نظر باقی نماند و فرصت 43 ساله انقلاب اسلامی، نسل جدیدی از زنان و دختران را تربیت کرد که در بالاترین رده‌های اجتماعی و کنش‌های جمعی حضور یافتند و در عین حال نه تنها به ارزش‌های الهی و دینی پایبند بودند، بلکه مروج و مبلغ شریعت الهی بودند. امروز این نسل به قطع و یقین می‌تواند الگوی تمام‌عیاری برای زنان مسلمان باشد و در روزگاری که روی کار آمدن طالبان در افغانستان، دوباره مساله زنان را به یکی از اصلی‌‌ترین چالش‌های فکری جهان اسلام تبدیل کرده، تجربه انقلاب اسلامی می‌تواند راه سومی باشد بین سبک زندگی سکولار غربی و سبک زندگی متحجرانه دینی. شاید همین مساله مهم است که باعث شد رهبر حکیم انقلاب در فرصت‌های گوناگون، مساله حضور زنان ورزشکار ایرانی با حجاب اسلامی را پررنگ و آن را به عنوان یک الگو از زیست زنان مسلمان مطرح کنند. ایشان در دیدار اخیر مدال‌آوران المپیک و پاراالمپیک توکیو، تجلی ارزش‌های انسانی و دینی و معنوی در کنار قهرمانی را بسیار ارزشمند خواندند و با اشاره به نمونه‌هایی از این موارد در رقابت‌های المپیک و پاراالمپیک گفتند: رعایت حجاب و پوشش بویژه استفاده از چادر در پرچمداری کاروان، ابراز عشق و محبت به پرچم ایران، صحنه‌های نماز خواندن، در آغوش گرفتن حریف مغلوب و صحنه احترام تیم ملی والیبال پاراالمپیک به مادر شهید بابایی، جلوه‌هایی از ارزش‌های اسلامی و معرف هویت ملت ایران است. ایشان تأکید کردند: بانوان ورزشکار ایرانی در این رقابت‌ها ثابت کردند حجاب اسلامی مانع درخشش در عرصه ورزش نیست، همان‌گونه که این موضوع را در عرصه‌های سیاست و علم و مدیریت نیز ثابت کرده‌اند. حجاب ورزشکاران زن ایرانی، راه را برای ورزشکاران زن کشورهای اسلامی نیز هموار کرده است؛ به‌گونه‌ای که اکنون بانوان ورزشکار بیش از ۱۰ کشور اسلامی، با رعایت حجاب در میادین ورزشی حاضر می‌شوند.