روزنامه آفتاب یزد
1400/06/29
تراژدی «زخم کاری»
زهره نبی زاده - سریال ۱۵ قسمتی «زخم کاری» به نویسندگی و کارگردانی محمد حسین مهدویان به تازگی به انتها رسیده است و اکنون می‌توان به متن و فرامتن آن پرداخت. نگارنده هیچ اثری را از سازنده آن جدا نمی‌داند و به تعبیری هر ساخته‌ای گویای اندیشه‌ها و رویاهای صاحب اثر است. اما به دلیل شرایط غیر طبیعی کنونی که ابزارهای مالی، سانسور و تبلیغاتی در اختیار قشری خاص می‌باشد و چه بسا سازندگان آثار را مجبور می‌کند که خلاف میل باطنی مسیری دیگر را انتخاب نمایند و همچنین از طرفی هنوز آثار آقای مهدویان خارج از این دایره به اندازه‌ای نیست که بتوان یک جهت مشخص را ازساخته هایش درک نمود، لذا از تفسیر آرای سازنده
چشم پوشی نموده و تنها به این نکته بسنده می‌کند که وی برای ساخته‌های خود یک متن یا موضوع
مطمئن که آغاز و پایان آن به درستی شکل گرفته است را انتخاب می‌نماید و همین باعث استحکام درونی آثار او میشود. از آن جمله «زخم کاری» که اقتباسی با واسطه - رمان «بیست زخم کاری» به نویسندگی (محمود حسینی زاد) – از «مکبث» شکسپیر (۱۵۶۴-۱۶۱۶) نمایشنامه نویس نامدار انگلیس است*. تم اصلی نمایشنامه «مکبث» سودای بدست آوردن و حفظ تمامیت قدرت است. در جوامع سنتی جابجایی قدرت هیچگاه بصورت مسالمت آمیز نبوده و نیست و با مرگ یا قتل راس قدرت این جایگزینی صورت می‌پذیرد و همچنین حفظ این قدرت نیز با خشونت و خونریزی انجام می‌گیرد و نمایشنامه «مکبث» بازگوی چنین روایتی است. در این سریال، مالک (جواد عزتی) و سمیرا (رعنا آزادی ور) به جای مکبث و لیدی مکبث اجرای نقش می‌کنند و موضوع سریال نیز از تصاحب پادشاهی به در دست گرفتن ریاست یک باند تبهکار فرو کاسته شده است. اما سوالی که شاید برخی درگیر آن بوده و نتوانسته‌اند به جوابی در خور برسند این است که چرا با وجود آنکه مالک و همسرش به اعمال پلید و چند قتل اقدام می‌کنند با این وجود مورد توجه و همدردی مخاطب با نقش‌های اصلی و منفی داستان قرار می‌گیرند؟ باید توجه نمود این مطلب به ماهیت تراژدی باز می‌گردد که قهرمان داستان شخصیتی خاکستری دارد نه آنقدر پاک و منزه است که سزاوار مجازات و مصائب وارده نباشد و نه آنقدر پلید و ناپاک که مستحق همان مجازات‌ها و مصائب باشد. قهرمان داستان تراژدی در آغاز فردی باهوش و با لیاقت است و جایگاهی بلند و اطرافیان و طرفداران زیادی دارد، اما با یک اشتباه بزرگ به مسیری وارد میشود که برای برون رفت از آن پیاپی مرتکب اشتباهات دیگری میشود و مخاطب از طرفی حس ترحم نسبت به قهرمان پیدا می‌کند که چرا دچار چنین سرنوشتی شده و از طرفی ترس از این اشتباه را به ضمیر ناخودآگاه می‌سپارد که خود دچار چنین اشتباهاتی نشود**. اما روی دیگر موفقیت
«زخم کاری» در به روز کردن تراژدی «مکبث» است که نویسنده و کارگردان جایگاه اصلی را دارد و همه بازیگران بخصوص جواد عزتی و رعنا آزادی ور در نقش‌های اصلی دریچه‌هایی به دنیای تراژدی هستند ***.
پی نوشت:
*نگاهی به فیلم «تردید» ساخته واروژ کریم مسیحی، تردید یا هملت، ۱۲ مهر ۱۳۸۸ زهره نبی زاده
**نظریه‌های ارسطو، کاتارسیس (تزکیه و پالایش) و هامارتیا (خطای تراژیک).
***به بهانه مستند «و آسمان آبی»، آذر ۱۳۸۹ زهره نبی زاده
سایر اخبار این روزنامه
سانسور با فیلم‌ها و سریال‌ها چه می‌کند؟
انتقام شیرین از چشم بادامی‌ها
انتظار رهبر معظم انقلاب از جانشین رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح
تاریخ‌سازی راضیه جانباز
دانش‌آموزان مهاجر!
سخنی با وزیر محترم دارایی
تراژدی «زخم کاری»
سرنوشت نامشخص آزاد‌سازی واردات خودرو
چین؛ پاکستان، افغانستان و ایران را یکجا می‌خواهد
من بدون خواهرم به مکتب نمی‌روم
حالا چه کسی لال است؟
سرمایه‌گذاری خارجی در ایران طی چند سال اخیر؛ تقریبا صفر!
«بایدن طالبانی» روی بیلبوردهای آمریکا
سخنی با وزیر محترم دارایی
یک توصیه به آموزش و پرورش
