یک نهاد فراقوه‌ای متولی و مرجع راستی‌آزمایی تحریم‌ها باشد
شهروند- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی درباره راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها پیشنهاد کرد: «یک نهاد فراقوه‌ای نظیر شورای‌عالی امنیت ملی و هیأت عالی نظارت بر برجام یا نهاد جدید با بدنه کارشناسی و دبیرخانه، متولی و مرجع راستی‌آزمایی تحریم‌ها باشد.» ربنا به اعلام این مرکز براساس مفاد ماده (۷) قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» و همچنین سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران، راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها و انتفاع اقتصادی ایران از آن محل، باید یکی از مطالبات اصلی و اجتناب‌ناپذیر دستگاه سیاست خارجی کشور در هر روند مذاکراتی باشد. به این معنا که رفع تحریم‌های ایران، غیر از ابعاد حقوقی (رفع تحریم روی کاغذ) باید مستلزم انتفاع واقعی اقتصاد ایران از ناحیه رفع تحریم‌ها باشد.
بر اساس این گزارش با توجه به روی کار آمدن دولت سیزدهم، چنانچه موضوع راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها، مورد توجه جدی قرار گیرد؛ گزارش پیش‌رو می‌تواند به عنوان یک دستورالعمل جامع، در پیشبرد راستی‌آزمایی نقش مهمی ایفا کند.
مرکز پژوهش‌های مجلس راستی‌آزمایی را دارای دو رکن اصلی «دستورالعمل نظارت» و «ناظر» ارزیابی و اضافه کرد: «راستی‌آزمایی فعالیت مستمری است که در آن یک نهاد ناظر بر اساس شاخص‌ها و ملاک‌های عینیِ معطوف به نوع تعهدات، نسبت به ارزیابی پایبندی طرف مقابل به مفاد توافق اقدام می‌کند. از همین رو باید در تدوین فرآیند راستی‌آزمایی سه الزام مهم در نظر گرفته شود: اول، تدوین یک دستورالعمل جامع، عملیاتی و سنجش‌پذیر. دوم، تعیین مختصات مرحله اول راستی‌آزمایی. سوم، تعیین کیفیت و ابعاد راستی‌آزمایی‌های ادواری.»
در این گزارش در تشریح محور اول بیان شده که مرجع راستی‌آزمایی می‌تواند یک نهاد فراقوه‌ای نظیر شورای‌عالی امنیت ملی یا هیأت عالی نظارت بر برجام یا حتی یک نهاد جدید با بدنه کارشناسی قوی و دبیرخانه ثابت باشد. این نهاد باید عهده‌دار مسئولیت تدوین گزارش‌های دوره‌ای در مورد راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها برای تصمیم‌گیری درخصوص استمرار پایبندی ایران به توافق یا اقدامات متقابل ایران در قالب کاهش یا توقف اقدامات خود باشد.
بر اساس این گزارش، سه وظیفه مهم این مرجع عبارت است از: ۱. رصد و تحلیل میزان انتفاع اقتصاد ایران از ناحیه رفع تحریم‌ها، ۲. ایجاد امکان دریافت شکایت از سوی هر شهروند یا نهاد ایرانی (به ویژه آن دسته از افراد و نهادهایی که از فهرست تحریم‌ها خارج شده‌اند) درباره «نقض برجام یا عدم امکان انتفاع از رفع تحریم‌ها» و ۳. تدوین آیین‌نامه کاهش اقدامات هسته‌ای و پیاده‌سازی مفاد آن به تناسب عدم پایبندی‌های اطراف مقابل از طریق تدوین یک آیین‌نامه تعلیق، توقف یا تقلیل اقدامات هسته‌ای.
