انتقادات ایران از آژانس و قدرت‌های هسته‌ای

‌در سخنان اسلامی در نشست آژانس مطرح شد انتقادات ایران از آژانس و قدرت‌های هسته‌ای شرق: محمد اسلامی در نشست آژانس از بی‌عملی‌های این نهاد و نیز سازمان ملل در مقابل حملات به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ابراز تأسف کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران البته هم‌زمان بر پایبندی ایران به تعهدات و همکاری با آژانس تأکید کرد. دیروز پیش‌از‌ظهر شصت‌وپنجمین نشست کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در شهر وین آغاز به کار کرد و محمد اسلامی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، کاظم غریب‌آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، بهروز کمالوندی معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی و هیئت همراه به نمایندگی از ایران در این نشست شرکت داشتند. رافائل گروسی، مدیر‌کل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، در این نشست گفت: «امیدواریم به مسائل مهم مربوط به برنامه هسته‌ای ایران بپردازیم. می‌خواهیم به جهان بگوییم که هیچ نگرانی‌ای در مورد برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد». وی افزود: «ما می‌خواهیم با تلاش دیپلماتیک به شرایط مطلوب درخصوص برنامه هسته‌ای ایران برسیم». گروسی تأکید کرد: «ما درصدد تلاش‌های دیپلماتیک بیشتر و ضروری در راستای ایجاد وضعیت رضایت‌بخش درخصوص برنامه هسته‌ای ایران هستیم».
نشست آژانس دیروز در حالی شروع شد که طبق گفت‌وگوهای قبلی انجام‌شده در تهران، دیدار و رایزنی بین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و مدیر کل آژانس بین‌الملل انرژی هسته‌ای در حاشیه این نشست در دستور کار قرار دارد. در سفر اخیر گروسی به تهران که اولین دیدار او با مقامات ایران در دولت جدید به حساب می‌آمد، گروسی با اسلامی دیداری داشت که به توافق درباره تعمیر تجهیزات نظارتی آژانس در ایران و تعویض کارت‌های حافظه دوربین‌های نظارتی انجامید و البته درباره دیگر موضوعات مطرح بین ایران و آژانس توافقی اعلام نشد. آژ‌انس بعد از این توافق نیز همچنان به اطلاعات نظارتی دسترسی نخواهد داشت و توافقی که اخیرا در تهران به دست آمد در واقع تنها برای حفظ وضعیت موجود بین ایران و آژانس بود. اواخر سال گذشته وقتی دولت ایران با مصوبه مجلس موظف به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی شد، ایران با آژانس توافق کرد که اطلاعات نظارتی در ایران حفظ شود و زمانی که تحریم‌ها رفع شد در اختیار آژانس قرار گیرد تا در صورتی که درباره دیگر مسائل و درباره احیای برجام توافقی شکل گرفت، با این کار مسئله عملکرد برنامه هسته‌ای ایران در دوران بینابینی خود به مانعی جدید و احتمالا صعب‌العبور در مسیر گفت‌وگوها تبدیل نشود. این توافق البته مدت‌زمانی سه‌ماهه داشت اما ایران همچنان به حفظ این اطلاعات ادامه داده است تا امکان پیگیری فرایند احیای برجام موجود باشد. در نشست تهران همچنین قرار شد بعد از شروع دوباره مذاکرات وین نیز دیدار و رایزنی بین گروسی و اسلامی انجام شود. بخش مهمی از مسائلی که بین ایران و آژانس مطرح است، در صورت پیشرفت در مذاکرات احیای برجام مسیر بهتری برای پیگیری خواهند داشت، اما این مذاکرات که اواخر دولت حسن روحانی و با وجود اینکه اعلام می‌شد در آستانه موفقیت است، متوقف شد، در دولت سیدابراهیم رئیسی هنوز از سر گرفته نشده است. در واقع هنوز مشخص نشده است تیم مذاکره‌کننده ایران در دولت جدید شامل چه کسانی خواهد شد و کدام نهاد، وزارت خارجه یا شورای عالی امنیت ملی، متولی مذاکرات خواهد بود.
 اسلامی: آژانس به موضوع حمله به تأسیسات هسته‌ای توجه کند
دیروز و در نشست آژانس، اسلامی به نمایندگی از ایران به ایراد سخنانی پرداخت و مواضع ایران را تشریح کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در سخنانش در این جلسه برجام را «یک نمونه بارز از حسن‌نیت جمهوری اسلامی ایران» دانست که آمریکا «با بی‌توجهی کامل نه‌تنها به آن عمل نکرد بلکه با به‌کارگیری سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایی مفاد برجام و قطع‌نامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرد و از آن خارج شد». معاون رئیس‌جمهور ایران گفت: «تنها پس از حدود دو‌سال‌ونیم از گسترش مداوم تحریم‌های فراگیر اقتصادی توسط ایالات متحده و عدم انجام اقدامات عملی از سوی سه کشور اروپایی و اتحادیه در اجرای تعهدات خود، مجلس شورای اسلامی ایران در دوم دسامبر ۲۰۲۰ قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، دولت موظف شد در صورت تداوم عدم پایبندی مشارکت‌کنندگان توافق ظرف دو ماه پس از لازم‌الاجراشدن قانون اجرای کلیه فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت فراتر از موافقت‌نامه جامع پادمان در ایران را متوقف کند. اکنون زمان آن فرارسیده که ایالات متحده سیاست‌های غلط خود را اصلاح کرده و در ابتدا همه تحریم‌ها را به شیوه‌ای عملی، مؤثر و قابل راستی‌آزمایی لغو کند». اسلامی در سخنان خود تأکید کرد: «حمله به تأسیسات هسته‌ای که برای اهداف صلح‌آمیز استفاده می‌شود، مغایر با قوانین بین‌المللی است و کلیه حملات مسلحانه به تأسیسات هسته‌ای دارای کاربرد صلح‌آمیز، باید 


به صراحت ممنوع شود. متأسفانه بی‌عملی سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در برخورد با اقدامات تروریستی علیه تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای، متجاوزان را تشویق به ادامه و حتی نقض اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین اصول حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد کرده است. بسیار ضروری است که آژانس فورا به این موضوع توجه کند تا هم از تأسیسات هسته‌ای در برابر چنین اقدامات یا تهدیدهایی محافظت و هم از اعتبار خود صیانت کند». وی ادامه داد: «ما اعتقاد راسخ داریم که راه‌حل اصلی برای تهدیدهای موجود ناشی از سلاح‌های هسته‌ای، خلع سلاح هسته‌ای کامل و قابل راستی‌آزمایی است. ما خواستار اجرای کامل ماده ششم ان‌پی‌تی هستیم و از اینکه کشورهای دارای سلاح هسته‌ای بر حفظ زرادخانه‌ها و سیستم‌های انتقال خود مصمم هستند و برخی از آنها به‌طور جدی دنبال به‌روزرسانی آنها هستند، عمیقا ابراز تأسف می‌کنیم». اسلامی تأکید کرد: «در مورد امنیت هسته‌ای، معتقدیم اقدامات اتخاذشده نباید مانع همکاری بین‌المللی در زمینه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای شود و مسئولیت‌های تعیین‌شده آژانس را ذیل برنامه همکاری فنی تضعیف کند».
عربستان:  از «عدم پایبندی ایران» نگرانیم
در این نشست، نماینده عربستان سعودی نیز به صحبت پرداخت و در میان صحبت‌هایش ادعاها و اتهاماتی علیه ایران نیز مطرح کرد. وزیر انرژی سعودی نیز در سخنان خود در این نشست گفت کشورش نسبت به آنچه او «عدم پایبندی ایران به توافقات بین‌المللی» خواند، نگران است. عبدالعزیز بن‌سلمان، بر ضرورت خالی‌شدن منطقه از سلاح کشتارجمعی ‌و «ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» تأکید کرد. وی گفت: «عدم شفافیت تهران در تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای تهدیدی برای ممانعت از اشاعه سلاح کشتارجمعی است». وزیر انرژی سعودی تأکید کرد کشورش از تمام تلاش‌های بین‌المللی در راستای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای حمایت می‌کند.