روزنامه خراسان
1400/06/31
ضرورت هوشیاری درباره تحولات جدید قفقاز
در چند هفته گذشته شاهد اقدامات و تحرکاتی از سوی جمهوری آذربایجان بوده ایم که علامت سوال و تردیدهایی را ایجاد می کند .هفته گذشته بخشی از نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان قسمت هایی از جاده مرزی گوریس قاپان (گوروش قافان) را که مسیر اصلی ترانزیت و انتقال بار کامیون‌های ایرانی به ارمنستان است و در پی توافق آتش‌بس سال گذشته در کنترل جمهوری آذربایجان در آمده است بستند.جالب این جاست که بستن این جاده به تحلیل برخی کارشناسان امنیتی و نظامی یک دهن‌کجی به ایران محسوب میشود زیرا این جاده، پایتخت ارمنستان و حتی خاک گرجستان را به ایران متصل می‌کند. این اقدام باکو باعث توقف نقل و انتقال در مسیرزمینی ایران به ارمنستان، معطلی و انتظار صدها خودرو، کامیون و اتوبوس شد و مسافران و کامیون‌های حامل کالا در راه مرز «نوردوز» در استان آذربایجان شرقی را دچار سردرگمی کرد.هرچند برخی به نوعی بستن این جاده را از سوی ارمنستان و انتقال تردد به مسیر دیگر را نوعی شیطنت حساب شده می دانند. به تازگی نیز مزاحمت هایی برای تریلرهای ایرانی و رانندگان آن ایجاد شده و عوارض سنگینی-تا130 دلار- بر خودروهای عبوری از همسایه جنوبی به مقصد ایروان وضع شده است .همزمان سه کشور جمهوری آذربایجان ، ترکیه و پاکستان از تاریخ ۱۲سپتامبر تا ۲۰سپتامبر رزمایشی با عنوان «دوستی سه برادر» را در خاک جمهوری آذربایجان برگزار کردند. رزمایشی که در دل خود پیام های مهمی برای همسایگان به ویژه کشورمان دارد. پیشتر رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه در مراسم رونمایی از یک پهپاد پیشرفته در این کشور مدعی شده بود : «هرکس در منطقه می‌خواهد سنگی جابه‌جا کند، باید اول از ترکیه اجازه بگیرد و تحقق صلح در منطقه بدون ترکیه غیرممکن است.» با این حال دیروز نیز تصاویری منتشر شد که نشان می‌داد یگان هایی از ارتش ترکیه وارد منطقه نخجوان شده‌اند. بماند که مشارکت نظامی ترکیه در منطقه به نوعی شبح حضور ناتو در اطراف مرزهای ایران را تقویت می کند. اخبار رسیده به «نورنیوز» نیزحاکی از تاسیس قریب‌الوقوع تلویزیون «آذربایجان اینترنشنال» توسط عربستان با هدف دامن‌زدن به شکاف‌های قومیتی و تشدید رویکردهای تجزیه‌طلبانه است. مجموع این تحولات نشان می دهد منطقه آبستن اتفاقاتی است که باید به دقت موردتوجه قرار گیرد . واقعیت این است که تهران هیچ‌گاه نخواسته منویات خود را به همسایگان خود تحمیل کند بلکه همواره در قالب حسن همجواری این انتظار را داشته که این کشورها در مقابل رفتار منطقی و دوستانه ایران به مطالبات و دغدغه‌های کشورمان به ویژه در حوزه امنیتی واقتصادی توجه داشته باشند. بنابراین باکو نیز باید بداند که حمایت اصولی ایران از حق آذربایجان برای حفظ تمامیت ارضی خود، به معنی سکوت در مقابل از بین رفتن منافع ملی کشورمان نیست.امروزه کریدورهای ترانزیتی اعم از ریلی، دریایی و جاده‌ای به یکی از مهم‌ترین محورهای تمرکز دولت‌ها برای توسعه اقتصاد و تجارت با یکدیگر تبدیل شده‌اند. حالا نیز اگر برخی تحرکات باکو باعث اختلال در روند بهره‌مندی کشورمان از این شرایط شود عملا کریدور استراتژیک جنوب به شمال که از بندرعباس شروع شده و به اوراسیا می رود، تحت الشعاع قرار خواهد گرفت و چه بسا به عنوان یک اهرم فشار نیز علیه ما مورد استفاده قرار گیرد.اهمیت موضوع وقتی دوچندان میشود که بدانیم خط اصلی کمربند استراتژیک خلیج فارس- دریای سیاه نیز از این مسیر می گذرد و سالانه میلیون‌ها دلار تجارت خارجی ایران با همسایگان و حتی کشورهای اروپایی از این مسیر صورت می‌گیرد. حتی اخلال در این مسیر می تواند موجب افزایش قیمت دلار در داخل هم بشود.درواقع باید توجه داشت که بی توجهی در این زمینه باعث قطع مرز ایران و ارمنستان،تغییرات جدی و حتی حذف سوآپ گاز ایران به ارمنستان و حتی در بلند مدت اروپا و در نهایت حذف کریدور شمال- جنوب (مرز نوردوز- ارمنستان- گرجستان- داغستان- مسکو- سن پترزبورگ) و ... خواهد شد .همه این تحولات نشان می دهد که دستگاه دیپلماسی و مسئولان کشور باید با دقت کامل فعل و انفعالات در این منطقه را مدنظر داشته باشند چه بسا شرایط فعلی نیازمند اتخاذ رویکردهای جدید برای حفظ منافع ملی کشورمان باشد.
سایر اخبار این روزنامه
نگرانی کسب وکارهای خرد از محدودیت در کارت به کارت
خوشحالم ناجی یک انسان شدم
دل ها رهسپار مشهد الرضا (ع) می شود
سرقت 13میلیارد از علایم راهداری نیشابور طی یک سال!
راز عمر طولانی ژاپنی ها
ضرورت هوشیاری درباره تحولات جدید قفقاز
بی اعتباری نظام سلطه آمریکا از «کاپیتال» تا کابل
دفاع از وطن در برابر تهاجم 80 کشور
گوشی داخلی در دسترس نیست!
وقتی «دورهمی» از نسیم پربیننده‌تر است!
فوبیای ریزش، بلای جان بورس
۱۲ ساعت عملیات دلهره آور!
