سورچرانی با مخدر «سورچه»
چندسال پیش بود که مدیرکل وقت درمان اعتیاد ستاره مبارزه با موادمخدر عنوان کرد بعضی معتادان به مصرف ترکیبی موادمخدر روی آوردهاند؛ تریاک و متادون، شیشه و هرویین و… هرچند خبر نداشت که در سالهای بعدتر نیازی به ترکیب مواد نخواهد بود؛ چراکه مخدرات جدید، چنین نیازی را برطرف میکند. «سورچه» در واقع از تغییرات شیمیایی که روی مرفین انجام شده، به دست آمده و در زمانی بسیار کوتاه با حلشدن در چربیها، به مغز میرسد. به جهت اینکه از مشتقات هرویین به حساب میآید، به آن هرویین فشرده هم گفتهاند. قدرتش دو برابر هرویین است و مصرفکننده بعد از 6 تا 12ساعت، قطعا دوباره سراغش خواهد رفت. مثل سایر موادمخدر طبیعتا در ابتدا هیجانی کاذب القا میکند و پس از آن مصرفکننده صرفا برای سرپا ماندن، مصرف میکند. عنوان «سورچه» اما به جهت مصرف آن در سور و سات و میهمانیها به این شکل منتسب شده است. «سور» در ادبیات کهن فارسی به معنای شادی و سرخوشی است و به همین جهت شیپور شادباش را «سورنا» میگفتن؛ در تقابل با «سورنا» نیز «کرنا» بوده است که برای عزا مورد استفاده قرار میگرفته. طبیعتا در زمان محاوره و گفتار بین گویشوران، تعابیر «سور و سات» با پسوند «چه» (که گاهی برای انتساب کار یا امری به کلمه متصل میشود؛ نظیر اتصال «چه» در کلمه «فرچه») ترکیب و به نام «سورچه» معروف شده است.
پای این ماده حدودا دوسال پیش به کشور باز شد و درحال حاضر در تهران فراگیر شده است؛ چنانچه علی آگهی، کارشناس پیشگیری از اعتیاد بهزیستی استان اصفهان، میگوید: «موادمخدر سنتی شامل هرویین، کدویین، مرفین و کراک از مشتقات تریاک ساخته شده و موادی مانند هرویین فشرده و سورچه که اکنون بسیار مرسوم است، از ترکیبات و مشتقات هروئین بوده و مصرف آن بین زنان معتاد هم شایع شده است.» پیش از این البته هنوز مرسوم نبود و حتی مراکز ترک اعتیاد نامش را هم نشنیده بودند. چنانچه سپیده علیزاده، مدیر اولین مرکز جامع کاهش آسیب بانوان در کشور در سال 98 گفته بود: «چون اسم این ماده را تا به حال نشنیده بودم، پرسوجو کردم تا ببینم چه چیزی است، در نهایت متوجه شدم در یکسری از شهرستانها این ماده با اسمهای مختلف استفاده میشود و اخیرا به تهران رسیده است.» این درحالی است که سورچه حالا دیگر جزو مخدرات مرسوم شده و مدیرعامل مؤسسه «نور سپید هدایت» درباره آن گفته است: «این ماده از هرویین هم قویتر است، مثلا اگر کسی هرویین را روزی ۴بار مصرف میکرده، از سورچه یک یا دوبار در روز استفاده کند، کافی است.» یکی از دلایل افزایش مصرف آن بین معتادان اما بالارفتن قیمت موادمخدر در زمان کرونا و پایین آمدن کیفیتشان بود. به همین دلیل سورچه به دلیل قویتربودن، به سرعت بین معتادان رواج پیدا کرد؛ چراکه با کاهش کیفیت مخدر، دیگر میزان اثربخشی مواد سابق وجود نداشت.
گاهی عناوین «تونی» و «اشک خدا» را هم برای «سورچه» به کار بردهاند که البته تفاوتهایی با هم دارند. «سورچه» جزو مخدرات توانافزاست و به مصرفکننده توهم قدرت میدهد. طبیعتا بعد از مصرف مداوم نیز به اختلالات روانی در فرد منجر میشود. آنچه مصرفکنندگان هرویین به آن اذعان دارند، شباهت احساس اوج لذت جنسی به مدت چندین ساعت بعد از مصرف دفعات اول هرویین است. به همین جهت «سورچه» نیز چنین لذتی به مصرفکننده میدهد، درحالی که به تدریج بدن گرم و دهان خشک شده و احساسی از حالت تهوع، خارش، استفراغ و نابسامانی در فرد به وجود میآید. در این زمان مصرفکننده نیاز به مصرف دوباره دارد که در «سورچه» مدت آن را کمتر از یک روز عنوان کردهاند. عوارض بلندمدت «سورچه» نیز اختلالات کبدی، اختلالات قاعدگی، تیرگی لبها و پوست، یبوست، ورمهای چرکی، دمل پوستی، عفونتهای ریوی، مرگ بخشی از سلولهای مغزی و نخاعی، کاهش وزن، آسیب به لایههای درونی قلب و غیره است. بهویژه مهمترین نکته آن است که «سورچه» بعد از مدت زمانی اندک، از لایههای خونی عبور کرده و در مغز مصرفکننده به مورفین تبدیل میشود. این ماده مخدر با اختلال در گیرندههای عصبی فرد، مسئولیت احساسات ناخوشایند را مسدود کرده و به مصرفکننده هیجانی مداوم و عاری از ناراحتی میبخشد؛ حال آنکه پس از چندینبار مصرف، نیاز را در فرد تشدید میدهد و در نهایت نیز به مرگ مصرفکننده منجر میشود.