روزنامه جوان
1400/07/03
دفاع مقدس و تحول در عرصه بازدارندگی
هشت سال دفاع مقدس، یک قطعه طلایی در تاریخ است که نظیری برای آن نمی‌توان یافت. تجاوز ناجوانمردانه و وحشیانه رژیم بعث عراق به ایران اسلامی، باانگیزه نابودی انقلاب اسلامی در منطقه حساس خاورمیانه، زمینه مساعدی را برای انسجام و آبدیده شدن نیروی نظامی و تقویت قوای درونی در ایران اسلامی فراهم کرد، به‌گونه‌ای که این جنگ در کنار لطمات سنگین انسانی و مادی، دستاورد‌های ارزشمندی برای مردم ایران داشت و به همین دلیل است مردم ما آن را دفاع مقدس می‌دانند. یکی از مهم‌ترین ابعاد این دستاورد، تأثیری است که این دفاع در برهم خوردن معادلات جنگ‌های نظامی داشته که جا دارد در ایام هفته دفاع مقدس به آن پرداخته شود:۱-تحول در عرصه بازدارندگی
پس از جنگ جهانی دوم که با به‌کارگیری سلاح اتمی توسط امریکا علیه کشور ژاپن به پایان رسید، عرصه جنگ‌های نظامی متحول و کشور‌ها برای تقویت توان مقابله خود در برابر تهدید‌ها در پی رسیدن به توان هسته‌ای بودند که دوران جنگ سرد که بین دو ابرقدرت شرق و غرب و اقمار آن‌ها شکل گرفت، ناشی از این نیاز بود و به‌رغم تصویب برخی پیمان‌های بین‌المللی نظیر NPT و توافقات دوجانبه میان امریکا و شوروی، معدود کشور‌هایی توانستند به آن دست‌یافته و انحصار خود را در این توانایی حفظ و دیگر کشور‌ها را از این توانایی که در این دوران به‌عنوان مظهر بازدارندگی قلمداد می‌شد، بازدارند. این در حالی است که در نیمه دوم قرن بیستم داشتن این توان توسط قدرت‌های سلطه سرنوشت بسیاری از جنگ‌های منطقه‌ای نظیر جنگ کره، جنگ ویتنام و.. را تعیین می‌کرد.
با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که با حمایت قدرت‌های هسته‌ای جهان از رژیم بعثی حاکم بر عراق آغاز و تصور همگان این بود که در مدت کوتاهی قادر به شکست ایران خواهند بود، اما ایران اسلامی به‌رغم محدودیت در توان نظامی و پشتیبانی لجستیک و تحریم‌های گسترده نظامی و اقتصادی توانست با شکست دشمنان، معیار‌های نوینی را در عرصه بازدارندگی مبتنی بر تجهیزات متعارف ایجاد کند به‌گونه‌ای که بدون دستیابی به سلاح هسته‌ای به آن‌چنان قدرت بازدارندگی دست‌یافت که به‌رغم گذشت بیش از سه دهه از آن دوران و باوجود ایستادگی بر اصول و ارزش‌ها و تعقیب اهداف بلند انقلاب، مصون از هر تهدید توانسته است آرمان‌های انقلاب را پیگیری کند. در عرصه میدانی مهم‌ترین نماد این تحول آنگاه بود که پس از اسقاط پهپاد پیشرفته امریکایی و حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد امریکا در عراق، امریکایی‌ها نتوانستند هیچ عکس‌العملی را نشان دهند و حتی برای اینکه حساسیت درونی جامعه امریکا را نسبت به این حقارت در برابر نیرو‌های مسلح ایران برنینگیزند، تلفات نظامی خود را نیز در پایگاه عین الاسد پنهان نمودند.
۲-الگوسازی برای حضور مردم در جنگ‌ها
نیرو‌های سازمان‌یافته نظامی ستون و پایه اداره جنگ‌های منظم و کلاسیک هستند و به همین دلیل سال‌ها آموزش می‌بینند تا به‌وقت لازم برای آغاز یک جنگ و یا دفاع آماده باشند. در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل تحولات پس از انقلاب و فرار فرماندهان اصلی ارتش و نصف شدن دوران خدمت سربازی و... ارتش ایران آمادگی مقابله با یک جنگ را نداشت، سپاه هم که تازه در حال شکل‌گیری و درگیر توطئه‌های منطقه‌ای بود، ضمن آنکه سازمان آن نیز به‌رغم نوپایی اصلاً برای مقابله با جنگ‌های منظم طراحی نشده بود و شرایط پس از انقلاب نیز امکان پشتیبانی سازمان اداری کشور برای یک جنگ را نمی‌داد و همین عوامل بود که صدام و حامیانش را به پیروزی قریب‌الوقوع در جنگ تحمیلی علیه ایران امیدوار کرده بود اما با آغاز جنگ و برخی از پیروزی‌های اولیه دشمن و پیشروی نیروهایش به‌ویژه در خوزستان، با مجاهدت‌های نیرو‌های ارتش و سپاه و آمدن مردم به صحنه، روند جنگ تحمیلی به‌رغم خواست دشمنان تغییر کرد. حضرت امام خامنه‌ای فرمانده معظم کل قوا در بیانات سال گذشته خود در ارتباط تصویری با پیشکسوتان دفاع مقدس ابعاد این الگو را به‌روشنی تبیین و یادآور شدند:این مدل بی‌نظیر و بی‌سابقه در جهان به‌گونه‌ای بود که هر فردی اعم از رزمنده ۱۴ ساله تا پیرمرد ۷۰ ساله یا دختر دانش‌آموز دبستانی و بانوان محترم در پشت جبهه یا پزشک و جراح و کشاورز و کارمند و دانشجو و شاعر و انواع قشر‌ها و صنوف مختلف، هریک جایگاه خود را در این شبکه عظیم مردمی پیدا می‌کردند و مشغول دفاع و خدمت می‌شدند. ایشان خاطرنشان کردند: در این مدل گسترده حضور مردمی، استعداد‌های مهمی ظهور می‌یافت و به‌عنوان‌مثال یک جوان روستایی از کرمان تبدیل به حاج قاسم سلیمانی شد، یا یک افسر جوان تبدیل به فرماندهی مجرب و توانا همچون شهید صیاد شیرازی و شهید بابایی شد، و یا از یک روزنامه‌نگار داوطلب در کوران حوادث جبهه، نابغه اطلاعاتی مثل شهید باقری ساخته شد.
رهبر انقلاب بعد دیگر این الگو را نقش‌آفرینی مردم و گروه‌های مختلف در پشت جبهه در تأمین پشتوانه مردمی دفاع مقدس دانسته و یادآور شدند: کمک‌های مالی مردمی، آذوقه رسانی به جبهه‌ها، رسیدگی به مجروحان، بدرقه و تشییع باشکوه شهیدان در شهرها، حمایت‌های فرهنگی تبلیغاتی و مقابله با عملیات روانی دشمن، پذیرایی و اسکان جنگ‌زدگان در شهرها، و مقاومت مردم در شهر‌هایی که آماج حملات موشکی رژیم بعث بودند، نمونه‌هایی از این نقش‌آفرینی‌ها هستند. ایشان بروز عالی‌ترین فضایل اخلاقی و معنوی و تعالی روحی در میان رزمندگان را یکی از فصل‌های درخشان کتاب قطور دفاع مقدس برشمردند و افزودند: شرح‌حال‌هایی که از برخی رزمندگان نوشته‌شده، وصیت‌نامه شهدا، فضایل اخلاقی همچون صدق و صفا، اخلاص، تواضع، خدمت به دیگران، ایثار، فداکاری، سحرخیزی‌ها و عبادت‌های عارفانه، بی‌اعتنایی به زیور‌های دنیوی و رفتار‌ها و حالات مادران در اعزام جوانان خود به جبهه و استقبال از فرزندان شهیدشان، همه به برکت اسلام و ایمان عمیق دینی بود که در دوران دفاع مقدس تجلی و بروز یافت.
۳-سرمایه‌سازی برای کشور
مهم‌ترین پیامد جنگ‌ها علاوه بر تلفات انسانی، خسارت‌های عظیم مادی و از دست دادن زیرساخت‌های صنعتی و عمرانی کشورهاست. در جنگ تحمیلی نیز مردم ما علاوه بر تقدیم بیش از ۲۲۰ هزار شهید و صد‌ها هزار مجروح و جانباز خسارات سنگین مادی را هم متحمل شدند که بیش از چند صد میلیارد دلار برآورد میشود. اما دفاع مقدس به‌رغم هزینه‌هایش برای کشور سرمایه‌سازی کرد. یکی از این سرمایه‌سازی‌های ارزشمند «امنیت» است که به برکت دفاع مقدس به‌دست‌آمده، زیرا دفاع ملت ایران نشان داد که هزینه تعرض و تجاوز به کشور بسیار بالا است و هر متجاوزی با پاسخ کوبنده مواجه میشود، بنابراین متجاوز قبل از هر اقدامی تأمل خواهد کرد و آن را به‌صرفه نخواهد دانست. «روحیه خودباوری» و «حرکت به سمت نوآوری‌های فنی و علمی» یکی دیگر از سرمایه‌های دوران دفاع مقدس است. رهبر معظم انقلاب در بیانات سال گذشته خود در این زمینه فرمودند: در همان دوران و هنگامی‌که شهر‌های ایران هدف موشک‌های دشمن بود و هیچ کشوری به ما موشک و تجهیزات نمی‌داد، شهید طهرانی مقدم و دوستان وی، صنایع موشکی را پایه‌گذاری کردند و توانایی کنونی موشکی، نتیجه همان روحیه خودباوری و حرکت علمی آن زمان است. رهبر انقلاب اسلامی، جرئت انجام کار‌های به‌ظاهر نشدنی و ارتقای سرمایه انسانی کشور را ازجمله سرمایه‌های دوران دفاع مقدس برشمردند و گفتند: یک نمونه از سرمایه‌های انسانی دوران دفاع مقدس، شهید سلیمانی بود که در عرصه منطقه و دیپلماسی، اقدامات شگفت‌آوری انجام می‌داد و هنوز ملت ایران از گستره فعالیت‌های این شهید عزیز اطلاع کافی ندارد.
۴. ایجاد الگوی مبارزه با قدرت‌های بزرگ
از برکات هشت سال دفاع مقدس، ارائه الگویی از مبارزه برای کشور‌های اسلامی و جهان مستضعفان است. امام راحل (ره)، یکی از برکات جنگ را الگو‌گیری کشور هایی، چون فلسطین، افغانستان و... در مبارزه علیه ستمگران و سلطه‌گران دانسته‌اند. اینک به برکت دفاع مقدس، کابوس شکست‌ناپذیری قدرت‌های بزرگ در اذهان جهانیان شکسته شده است؛ به‌طوری‌که امام راحل (ره) فرمودند: «ما در جنگ، ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شکستیم.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
پیکرتراشی تورم با نوسازی نظام توزیع
فروش نفت و حذف مدیر عامل
مسئولان در میدان مردم
دفاع مقدس و تحول در عرصه بازدارندگی
نام «علی لندی» برای همیشه زنده ماند
ماندن در عراق با خیمه‌شب بازی داعش
امیرعبداللهیان: امریکا باید نشان دهد برای بازگشت به برجام جدی است
دوشادوش ۴ برادرم در میدان‌های جنگ حضور داشتم
