روزنامه خراسان

حل بحران آب از روستا می گذرد

مسعود حمیدی/ خشکی برگ و تنه درخت‌ها، گرما و هوای پر از خاک این روزهای مشهد از یک بحران حکایت دارد، فصل پاییز است ولی خبری از نسیم‌های خنک و خش‌خش پاییزی برگ درختان نیست، زیرا برگ‌ها بر تن درختان سبز نشده خشک‌شده‌اند، گویی زمان در فصل تابستان متوقف‌ شده است، خشک‌ترین و کم باران‌ترین سال آبی پنج دهه گذشته عنوانی است که کارشناسان حوزه آب و متولیان آب منطقه‌ای به اولین سال قرن چهاردهم داده‌اند. زمزمه جیره‌بندی آب، ممنوعیت کشت برخی محصولات، قطعی برق به دلیل از کار افتادگی نیروگاه‌های برق‌آبی، تلف شدن دام‌ها به ‌دلیل تشنگی، خالی از سکنه شدن روستاها به خاطر نبود آب و... « بحران آب» صدایش از هر بار دیگر بلندتر و ترسناک‌تر است.کارشناسان فوری‌ترین راهکار شرایط فعلی را تأمین آب شرب  روستاها به خصوص روستاهای مستقر در دشت‌ها و دور از ارتفاعات و ترمیم چاه‌ها، ترمیم شبکه آب‌رسانی شهرهای کوچک و زون بندی مناطق شهرهای بزرگ برای ترمیم شبکه آبی فرسوده می‌دانند. حال و روز امروز منابع آبی استان پهنه 116.486 کیلومتر مربعی خراسان رضوی 7 درصد مساحت کشور را دربر می‌گیرد و 8 درصد جمعیت کشور در این پهنه جغرافیایی در 37 عنوان دشت سکونت گزیده‌اند. حفر چاه‌های غیرمجاز، برداشت مازاد بر توان و ظرفیت آب‌های تجدید پذیر سفره‌های زیرزمینی استان طی چند دهه اخیر کار را به‌جایی رسانده که امروز استان خراسان رضوی رکورددار کسری مخازن آبی در کشور است به  طوری که مدیر عامل آب منطقه‌ای استان معتقد است در چهار دهه گذشته بیش از 30 میلیارد مترمکعب از آبخوان‌های استان نابود شده و امروز کسری مخازن آبی استان از 1.2 میلیارد متر مکعب هم گذشته است یعنی در شرایطی که میزان آب تجدیدشونده سالیانه استان حدود 4.6 میلیارد مترمکعب است میزان برداشت‌های سالیانه از دشت‌های بحرانی استان بیش از 5.7 میلیارد متر مکعب است و کسری مخازن زیرزمینی استان  هر سال  تشدید می‌شود، کسری که بنا بود در افق سال 1405 به صفر برسد. غارت آب‌های زیرزمینی دشت‌های استان نتیجه‌اش افت شدید آب‌های زیرزمینی استان است که آن را می‌توان در آبنمود دشت‌های استان به طور کامل لمس کرد. نتیجه افت سطح آب‌های زیرزمینی نشست زمین است به طوری که امروز بنا بر گزارش‌ها حداقل 100 کیلومتر از مساحت 2 هزار و 718 کیلومتر مربعی دشت مشهد با نشست زمین روبه رو شده و امروز نشست زمین در منطقه قاسم‌آباد این شهر به‌عنوان یک تهدید برای سازه‌های ساختمانی و زیرساختی شناخته می‌شود در برخی دشت‌ها مانند دشت نیشابور و سبزوار نشست زمین باعث شده شکاف‌هایی چند کیلومتری به دلیل نشست زمین به حریم خطوط ریلی راه‌آهن هم  ایجاد شود. دشت های بحرانی و 5 هزار چاه غیر مجاز! قابل ‌تأمل آن که با وجود این وضعیت بحرانی و ترسناک منابع آب زیرزمینی استان که به‌طورجدی امنیت زیرساخت‌ها و سازه های حیاتی برخی شهرها، روستاها و دشت‌های استان به خصوص مشهد مقدس را تهدید می‌کند، بنا بر آخرین گزارش آماری آب منطقه‌ای استان در پایان شهریور  امسال حدود 21 هزار و 624 حلقه چاه در دشت‌های بحرانی استان که 34 دشت از 37 دشت آن فوق بحرانی اعلام‌شده است دایرند و حدود 4 میلیارد و 26 میلیون مترمکعب آب را از رگ‌های خشک دشت‌های استان استحصال می‌کنند. تلخ‌تر آن‌که به رغم  تمام وعده‌ها و برنامه‌های اجرا شده برای مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز هم اکنون بیش از 5080 حلقه چاه غیرمجاز در دشت‌های استان فعالیت می‌کنند. در چنین وضعیتی  اسفناک تر آن که حدود 20 هزار باغ ویلا در حاشیه شهر مشهد وجود دارند که میزان مصارف آب برخی از ویلاها که غیر مجاز اقدام به حفر چاه کرده‌اند بیشتر از مصارف کل یک روستا در حاشیه شهر مشهد است شهری که هم‌اکنون بیش از 113 روستای آن با تنش جدی آبی روبه رو هستند. 70 درصد ظرفیت سدها خالی از آب خراسان رضوی، استانی خشک به‌حساب می‌آید و از حدود 5.7 میلیارد متر مکعب مصارف استان تنها حدود 980 میلیون متر مکعب از طریق آب‌های سطح‌ها و سدها تأمین می‌شود و تغذیه آبخوان‌ها به‌طور مستقیم به نزولات جوی وابسته است اما بنا بر آمارهای اقلیمی استان در پایان سال آبی 1399-1400 حجم کل بارندگی‌های امسال حدود 97 میلی‌متر بوده است و نسبت به سال آبی گذشته کاهش 67 درصدی را نشان می‌دهد، این کاهش را می‌توان در وضعیت بحرانی مخازن سدهای استان دید به طوری که امروز از ظرفیت 1.5 میلیارد متر مکعبی سدهای استان تنها 29 درصد (455 میلیون مترمکعب) دارای آب و بیش از 70 درصد ظرفیت آبی سدهای استان بدون آب است. منابع آبی سدها برای برخی مناطق استان حکم «حیاتی» دارند و کاهش و افت منابع این سدها یعنی «تنش آب شرب» و «نبود از برای کشت»  نتیجه‌اش جز بحران‌های اجتماعی در این مناطق نخواهد بود. سدهای خشک شده و کشاورزان بی آب آن‌طور که قائمی، مدیر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی استان می‌گوید:هم اکنون از مجموع 19 سد بزرگ استان تنها 16 سد دارای آب و قابل بهره‌برداری‌است. سه سد «کمایستان» در منطقه سبزوار، سد «دهقان» در منطقه تایباد و سد « فریمان» در منطقه فریمان که کاربری اصلی آن‌ها کشاورزی است خشک‌شده‌اند. بنا بر اذعان این مسئول آب منطقه‌ای، پیش‌بینی‌ها حکایت از بدتر شدن وضعیت منابع آبی در استان دارد و کشاورزان پایین‌دست سد دوستی نیز امسال برای کشت پاییزه، آب نخواهند داشت و تمام منابع آبی این سد برای تأمین از مشهد خواهد بود، کاهش بارندگی‌ها حتی تأمین آب مشهد از سد دوستی را نیز تهدید می‌کند. شرایط موجود به‌گونه‌ای است که متولیان آب منطقه‌ای به کشاورزان توصیه می‌کنند که اقدام به کشت نکنند، این یعنی کاهش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی و کاهش تولیدات کشاورزی؛ یعنی تهدید امنیت غذایی استان و کشور. علاوه بر این، نبود آب برای کشت و کار یعنی نبود شغل و درآمد برای کشاورزان استان به خصوص در مناطق بحرانی و گسیل جامعه کشاورز و روستایی برای یافتن شغل در کلان‌شهرها به خصوص شهر مشهد، آن هم در شرایطی که منابع آبی مشهد هم اکنون روی خط بحران است. از یک‌سو، به وجود آمدن تنش آبی بر سر منابع آبی زیرزمینی مانند حفر بیشتر چاه‌های غیرمجاز و از سوی دیگر  کف شکنی چاه‌های موجود و دعوا بر سر حق آبه های چاه‌ها و قنات موجود با کاهش دبی آب روبه رو شده‌اند. راهبردهای اجرا شده چه بودند؟ اما در طول چند سال گذشته چه راهبردهایی برای مدیریت منابع و تأمین کسری مخازن آبی استان انجام‌ شده است و عاقبت آن‌ها چه شد؟ در طول چند سال گذشته چندین راهبرد برای مدیریت و برطرف کردن تنش‌های آبی در استان اتخاذ شده است. مهم‌ترین این راهبردها صرفه‌جویی در مصارف است که مخاطب اصلی آن بخش کشاورزی استان به‌عنوان مصرف‌کننده 85 درصد منابع آبی استان است. نصب کنتورهای هوشمند، ارتقای بهره‌وری تولیدات با توسعه کشت‌های گلخانه‌ای و مکانیزه، اولویت‌بندی و مدیریت نوع کشت‌ها که درنهایت از جمله راهکارهای در پیش‌گرفته شده در چند سال گذشته بود که با اجرای آن‌ها حداقل 2 میلیارد متر مکعب در مصارف بخش کشاورزی استان صرفه‌جویی می‌شد. گام های پاورچین برای مدیریت مصارف آبی کشاورزی طبق آخرین آمارها، وضعیت کشت‌های گلخانه‌ای در استان در طول چند سال اخیر به‌هیچ‌عنوان قابل دفاع نبوده به طوری که بنا بر اذعان مدیران اراضی جهاد کشاورزی استان در پایان سال 99 از مجموع 750 هزار هکتار اراضی کشت آبی استان تنها 23 درصد به‌صورت آبیاری نوین کشت می‌شود و همچنان در 77 درصد باقی مانده اراضی آبی کشاورزی استان آب هدر می‌رود. همچنین در خصوص کشت‌های گلخانه‌ای نیز تا پایان سال گذشته مجموع کشت‌های گلخانه‌ای استان کمتر از 500 هکتار بوده است. علاوه بر این، از مجموع پنج هزار حلقه چاه غیرمجاز استان بیش از 4400 حلقه کاربری کشاورزی دارند. البته در حوزه نصب کنتورهای هوشمند در طول چند سال اخیر اقدامات خوبی انجام‌شده ولی با این‌حال آمارها و داده‌ها حاکی از آن است که ارتقای بهره‌وری در حوزه کشاورزی استان با هدف کاهش مصارف آبی بخش کشاورزی عقب‌تر از برنامه‌هاست و بر اساس آمارهای آب منطقه‌ای، مجموع مصارف آبی بخش کشاورزی استان در پایان شهریور امسال نسبت به سال 95 با کاهش حدود 400 میلیون مترمکعبی به 4.8 میلیارد مترمکعب رسیده است و همچنان 85 درصد مصارف آبی استان در بخش کشاورزی انجام می‌شود. راهبرد دیگر کنترل آب های سطح و تغذیه آبخوان های استان از طریق اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری است. بر اساس گزارش های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، از مجموع 8.2 میلیون هکتار عرصه منابع طبیعی استان  هم اکنون حدود 1.3 میلیون هکتار یعنی 10 درصد تحت پوشش طرح های آبخیزداری قرار گرفته و 90 درصد اراضی منابع طبیعی استان هنوز فاقد طرح های آبخیزداری اند که خروجی این عملکرد دو برابر شدن سطح بیابان های استان در پنج سال گذشته است. این وضعیت نه تنها مراتع استان را تقلیل داده بلکه میزان جذب نزولات جوی به سفره های زیرزمینی را نیز به شدت کاهش و تعداد روزهای گرد و خاکی استان را افزایش داده است.    بازچرخانی پساب و هزار راه نرفته بازچرخانی و استفاده از پساب تصفیه ‌شده از دیگر راهکارهای مدیران استان برای جلوگیری از برداشت بی‌رویه منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از هدر رفت آب است. طرح بازچرخانی پساب مشهد سال 76 کلید خورد و طی سه دهه گذشته با فراز و نشیب‌های زیادی روبه رو بود. بر اساس آخرین گزارش‌های آبفای مشهد ،هم اکنون تنها حدود 30 درصد فاضلاب جمع‌آوری‌شده توسط شبکه فاضلاب مشهد به وسیله تصفیه‌خانه‌ها بازچرخانی  و حدود 70 درصد فاضلاب جمع‌آوری‌شده بدون تصفیه از طریق مجاری خروجی مانند کشف رود از حوزه خارج می‌شود. کارشناسان بر این اعتقاد هستند که جمع‌آوری فاضلاب از شهر مشهد و خارج کردن آن از حوزه یعنی تضعیف سفره‌های زیرزمینی دشت مشهد و انتقادی که بعضاً به آبفای مشهد وارد می‌شود این است که چرا در طول چند دهه گذشته به رغم تمام وعده‌های دولت نتوانسته است شبکه تصفیه پساب مشهد را به حد مطلوب برساند و پساب تصفیه‌شده برخی تصفیه‌خانه‌ها کیفیت استاندارد را  نداشته و بیش از یک دهه این پساب آلوده در اختیار کشاورزان قرار گرفته است. علاوه بر این، بنا بود پساب تصفیه‌شده در اختیار کشاورزان غرب دشت مشهد قرار بگیرد تا چاه‌های کشاورزی این منطقه که از نظر فرونشست و کسری مخازن آبی به وضعیت فوق بحرانی رسیده است مسدود شوند اما متأسفانه همچنان شاهد ساخت‌وساز باغ ویلاها و برداشت غیر مجاز آب در این محدوده هستیم.آخرین راهبرد آب منطقه‌ای استان و آبفای مشهد برای تأمین سرمایه مورد نیاز اجرا و ساخت تصفیه‌خانه‌ها و واگذاری 25 ساله آب استحصال‌شده از پساب مشهد به پیمانکار است و در قبال آن پیمانکار متعهد می‌شود با اجرای برخی پروژه‌ها آب مورد نیاز مشهد را معادل پساب در اختیار گرفته ‌شده تأمین کند. یکی از این پروژه ها اجرای فاز اول طرح انتقال آب مازاد از کوه‌های هزار مسجد به مشهد است که به تازگی توسط آب منطقه‌ای به پیمانکار ابلاغ‌ شده است هرچند مدیران آب منطقه‌ای معتقد هستند این طرح سه ساله اجرایی می‌شود اما به نظر اجرای این طرح نیازمند دریافت مجدد تأییدیه از محیط‌زیست است که باید دید سرانجام این طرح چه خواهد شد. انتقال آب از فراحوزه و سرانجامی نامشخص طرح‌های انتقال آب از فراحوزه برای تأمین آب مشهد و استان آخرین و پر سر و صداترین راهبرد دولت و مدیران استان برای یک دهه آینده است.به غیر از طرح انتقال آب مازاد از ارتفاعات هزارمسجد که به تازگی در گزارشی به آن پرداختیمطرح‌ انتقال آب از دریای عمان به استان‌های کریدور شرقی کشور  نیز از سال 94 کلید خورد اما در این چند سال با فراز و نشیب‌های زیادی روبه رو شد و در نهایت سال گذشته در حالی‌که همگان منتظر کلنگ خوردن عملیات اجرایی این طرح بودند دولت و وزیر صمت که پیش ‌از این استاندار خراسان رضوی بود انتقال آب از خلیج‌فارس به مشهد را  مطرح کرد و ظرف یک ماه کلنگ عملیات اجرایی این طرح در بندرعباس به زمین خورد، طرحی که بیشتر با هدف تأمین آب صنایع فولاد در حال اجراست اما با توجه به تغییر دولت و مدیران صنایع باید دید اجرای این طرح چه سرانجامی خواهد داشت. پیشنهاد برون رفت از این بحران چیست با وجود همه آن چه گفته شد امروز در نقطه ای ایستاده ایم که بحران آب و کسری مخازن زیرزمینی استان نه تنها امنیت غذایی، بلکه امنیت اجتماعی و سلامت ساکنان جغرافیای خراسان رضوی را تهدید می کند اما راهکار کارشناسان حوزه آب برای مقابله با چنین بحرانی چیست؟ راهکارهایی برای بحران آب استان ناصر خلقی، کارشناس و پژوهشگر حوزه آب راهکارهای پیشنهادی خود را در سه سطح  مطرح  می‌کند؛ 1) تأمین آب شرب روستاهایی که به‌ویژه در خشکسالی اخیر آسیب جدی دیده‌اند‌. در این روستاها به‌ویژه آن‌هایی که در مناطق کم ارتفاع و دشت واقع هستند به دلیل دور بودن از چشمه‌ها (تعداد زیادی از آن‌ها نیز خشک‌شده‌اند) و خشک شدن قنات ها تنها تأمین‌کننده آب شرب چاه‌های بهره‌برداری هستند که عملاً بعضی از آن‌ها نیز به شدت با افت سطح آب زیرزمینی مواجه شده‌اند. باید  دقت کرد که خشک شدن تعداد زیادی از این چاه‌های آب شرب روستاها به معنای این نیست که ما دیگر نتوانیم برای تأمین آب شرب این روستاها کاری انجام دهیم. در بسیاری از این چاه‌ها که بیشتر آن ها با روش حفاری ضربه‌ای حفر شده‌اند می توان با خارج  کردن منصوبات درون چاه و تمیز و پاک‌سازی  کردن چاه یا خالی  کردن ماسه‌ها (در تعداد زیادی از آن‌ها ما با مشکل ماسه دهی شدید روبه رو هستیم) و ترمیم لوله‌های جدار و لوله‌های مشبک و با اعمال هزینه‌ای به‌مراتب کمتر از یک حفاری مجدد چاه را احیا  کنیم.در این  خصوص بعضاً مشکل فقط به خرابی پمپ یا مناسب نبودن پمپ چاه برمی‌گردد. توصیه می‌شود حتماً قبل از هر گونه تعیین محل برای چاه جدید عملیات ژئوفیزیکی دقیق توسط افرادی که علاوه بر تخصص در این زمینه دارای ذهنیت و تجربه زمین‌شناسی و هیدروژئولوژی  هستند  صورت بگیرد. شایان ذکر است که این عملیات، عملیاتی اکتشافی غیر مستقیم است و تحلیل داده‌ها باید توسط افرادی کاملاً باتجربه در حفاری، زمین‌شناسی و هیدروژئولوژی صورت گیرد در غیر این صورت نه‌تنها مشکل آب دهی چاه آب شرب جدید را حل نخواهد کرد بلکه به تشدید مشکلات منجر خواهد شد. ضروری است که برای ترمیم و نشت از شبکه انتقال آب شرب از محل چاه به روستا یا روستاها اقدامی صورت گیرد.در گذشته شرکت‌های آب و فاضلاب روستایی درحالی‌که بخشی از مجموعه آب و فاضلاب استان قرار می‌گرفتند این کارها را باید انجام می‌دادند. در بسیاری از روستاهای استان نشت آب از حدود ۲۰درصد   و متاسفانه  در بعضی نقاط تا بیش از ۵۰ درصد است. هر چند نمی توان به طور دقیق گفت در چهارچوب راهکارهای کوتاه‌مدت آب و فاضلاب استان بتواند درخصوص ترمیم یا حتی تغییر مجدد این شبکه‌های فرسوده و دارای مشکل اقدام  کند بنابراین این مورد را در بخش راهکارهای میان‌مدت باید در نظر گرفت. کلیه کارهای اداری، عقد قرارداد با مشاور و پیمانکار حفاری یا خط انتقال به معنای واقعی کلمه ضربتی و انقلابی باید صورت  گیرد و اگر بنا باشد کار یک‌ماهه را در شش ماه انجام  داد بهتر است از این که  اصلاً انجام نشود چراکه واقعاً معلوم نیست شرایط ماه‌های بعد آبخوان به چه صورتی  باشد. منطقی این است که ابتدا باید اولویت را به مجتمع‌های آب‌رسانی بدهیم. بعضاً خرابی یک یا دو حلقه چاه آب شرب این مجتمع‌ها چند روستا را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد. منتها اگر شرایطی وجود داشت که‌ ترمیم سازه چاه و منصوبات مربوط و ترمیم شبکه یک چاه که فقط مربوط به یک روستاست و سریع می‌توان آن را حل کرد ابتدا آن را انجام دهیم. فرض کنید ما ۱۰ روستا داریم که هر کدام به‌طور جداگانه چاه آب شرب شان  مشکل‌ دارد. اگر سریع حرکت کنیم می‌توانیم مشکل هر روستا را حل کنیم اما اگر مجتمعی باشد که کار بیشتر می‌برد نمی‌توانیم در انتظار اعتبار مالی و ده‌ها کار اداری مانند عقد قرارداد با مشاور طراحی و ناظر و پیمانکار برای ترمیم شبکه و حفاری باشیم. اگر امکانات فراهم باشد چه‌بهتر با حل مشکل یک مجتمع آب‌رسانی بعضاً به‌یک‌باره مشکل آب شرب چندین روستا حل خواهد شد.  ۲) تأمین آب شرب شهرهای کوچک و متوسط. مشکل پیش رو به‌ویژه در شرایط خشکسالی در بسیاری از شهرهای کوچک و متوسط استان که از آب سدها تأمین نمی‌ شوند خود معضل بزرگی است. ‌برای مثال تأمین آب شرب شهر رشتخوار یا خواف یا بخش جنگل،ازغند، داورزن،بردسکن و ... وابسته به سد نیست و کاملاً درگرو حفر چاه‌های بهره‌برداری است. در این جا ملزم به کنترل وسیع‌تری از ایستگاه‌های تأمین آب شرب این شهرها هستیم. به‌ طور مستمر کاهش سطح آب چاه‌های موجود در مدار چه میزان است؟ خیلی ضروری است که به این پرسش شرکت‌های آب و فاضلاب پاسخ دهند چه مقدار از کاهش آب دهی و پایین رفتن سطح آب در چاه‌های آب شرب مربوط به شرایط آبخوان دشت است و چه مقدار مربوط به خود سازه چاه و منصوبات آن است؟ آیا چاه رزرو خود دچار مشکل نیست؟ آیا میزان هدر رفت به‌صورت نشت آب و فرسودگی شبکه انتقال قابل‌ ترمیم است؟ کاهش مجموع آب دهی چاه‌های آب شرب شهرهای کوچک و متوسط استان به تفکیک هر شهر باید تثبیت شود. کلیه اقدامات لازم مانند آن چه در بند (۱) اشاره شد باید در سطحی وسیع‌تر و سریع‌تر (چون کم‌آبی جمعیت بیشتری را تحت تأثیر قرار می‌دهد) انجام شود. ۳) تأمین سریع آب شرب در شهرهای بزرگ. شهرهایی چون سبزوار، کاشمر، تربت‌حیدریه، گناباد، نیشابور، قوچان و بالاخره مشهد از نظر تأمین آب شرب با توجه به وابستگی آن‌ها به‌صورت همزمان به سدها و چاه‌ها یا فقط چاه‌ها متفاوت هستند. در شرایطی که البته طی سال‌های متمادی تأمین آب شرب هم از طریق ذخایر سدها و هم از طریق چاه‌ها صورت می‌گرفته است با شرایط فعلی که ذخایر سدها به دلیل خشکسالی بسیار کاهش‌یافته است، فرق می‌کند. در شهرهای بزرگی که وابستگی آن‌ها چندان همزمان به آب سدها و چاه‌ها نبوده و فقط چاه‌ها تأمین‌کننده نیاز شرب بوده مشکل متفاوت است. برای مثال شهری مانند سبزوار وابستگی فراوانی به تأمین آب شرب خود از طریق چاه‌ها دارد. در این جا راهکار کوتاه‌مدت بازرسی شبانه‌روزی از روند کار چاه‌هاست و باید با کاهش آب دهی حتی یک یا دو حلقه چاه از مجموعه متعدد چاه‌ها به فکر بود و تحقیق کرد که کاهش آب دهی در اثر سازه و منصوبات چاه است یا افت عمومی آبخوان دشت یا ترکیبی از آن دو است و بلافاصله برای جایگزینی یا ترمیم اقدام  کرد‌. بدیهی است که هر گونه ترمیم شبکه در این نوع شهرها به‌صورت بخش به بخش باید صورت بگیرد. در یک بازه کوتاه‌مدت امکان ترمیم کلی شبکه شهر وجود ندارد و بنابراین در این بازه پیشنهاد می‌شود شبکه شهری زون بندی و در هر زون با درجات مختلف از خیلی فرسوده تا فرسوده، متوسط و پایین تقسیم‌بندی شود. امکان دارد مجتمع آب‌رسانی شهری ما اصلاً مشکل آب دهی در چاه نداشته باشد ولی شبکه متصل به آن مشکل داشته باشد که با در نظر گرفتن اولویت‌بندی در رفع آن باید اهتمام ورزید. هر نوع عملیاتی که برای تأمین آب شرب در چهارچوب بازه زمانی کوتاه‌مدت صورت می‌گیرد باید بسیار سریع و اتلاف وقت برای گرفتن مجوزها، عقد قرارداد با مشاور و پیمانکار، تأمین اعتبار مالی و ده‌ها کار اداری دیگر هرگز نباید مانع برای انجام کار باشد و مسئولان استانی باید در اجرای راهکارهای کوتاه‌مدت بسیار سریع با هم هماهنگ باشند.شایان ذکر است در گزارش‌های آینده به راهکارهای پیشنهادی دیگر کارشناسان حوزه آب برای برون‌رفت و مدیریت بحران آب استان خواهیم پرداخت.    
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
براي اشك‌هاي پزشكيان! (اعتماد) چاقوی تحریم‌ها را تیز نکنید!(یادداشت روز) (کيهان)پاسخ به تمام ابهامات درباره سوریه (شهروند) دیپلماسی امریکایی با «تروریست ۱۰ میلیون‌دلاری» (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
آقای وزیر ارشاد، این تصمیم غلط را لغو کنید! دوباره چشمه جان‌بخش «اربعین» جوشید ممنوعیت سفر به مشهد معطل تصمیم ستاد ملی واکسن نزن ها را چگونه مجاب کنیم؟ به« این زودی» یا به «آن زودی»؟ چرا تورم متوقف نمی شود؟ 8میلیون نفر بدون بیمه درمانی! روح بلند علامه حسن‌زاده آملی به لقاءا... پیوست موکب ‌های اربعین در مرز افغانستان پاسخ عراقچی به کیهان: چرا دلیل گریه شرمن را نمی پرسید؟ فرار 1096 دستگاه دولتی از شفاف سازی اموال ماجرای دلارهای خونین! حل بحران آب از روستا می گذرد