انتخابات مهم پارلمانی عراق با 25 میلیون واجد شرایط



سرویس خارجی-
در حالی که فردا عموم مردم عراق به پای صندوق‌های رأی خواهند رفت تا نتیجه انتخابات مهم پارلمان را رقم زنند، روند رأی‌گیری برای گروه‌های خاص از دیروز شروع شده است. گفته شده در این دوره 25 میلیون نفر واجد شرایط برای شرکت در انتخابات هستند.


روز (پنجشنبه، ۷ اکتبر)، چهارمین دوره پارلمان عراق از زمان حمله آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ و سقوط رژیم صدام، به پایان رسید. این پارلمان که سوم سپتامبر (شهریور-مهر) ۲۰۱۸ به ریاست «محمد الحلبوسی» فعالیت خود را آغاز و تاکنون بیش از ۱۵۰ نشست برگزار کرده بود، رسماً به پایان ‌رسید تا مجلس جدید تشکیل شود.
شبکه الجزیره انگلیسی در همین رابطه طی گزارشی نوشته، امسال 25 میلیون عراقی واجد شرایط هستند تا در انتخابات پارلمان این کشور شرکت کنند. روز یکشنبه (فردا) عموم مردم به پای صندوق‌های رأی خواهند رفت، اما روند رأی‌گیری از گروه‌های خاص از روز جمعه شروع شده است؛ گروه‌های خاص شامل نظامیان، نیروهای امنیتی، زندانیان و آوارگان داخلی می‌شود. رأی‌گیری گروه‌های خاص امروز نیز ادامه می‌یابد. فضایِ گمانه‌زنی‌ها و پیش‌بینی‌ها و نظرسنجی‌ها از همین حالا داغ شده‌ است. نشریه «نیویورک تایمز» هم پیش‌بینی کرده شیعیان که اکثریت جمعیت بیش از 40 میلیونی عراق را تشکیل می‌دهند، پیروز این دور از انتخابات خواهند بود. گفتنی است، تغییر بارز در انتخابات کنونی که پنجمین انتخابات پس از سال 2003 محسوب می‌شود، تصویب قانون انتخابات جدید بود که به‌موجب قانون انتخابات شماره 9 سال 2020، عراق به‌جای 18 حوزه انتخابیه به 83 حوزه انتخابیه تقسیم شده و آراء رأی‌دهندگان به‌طور مستقیم به نامزدهای آنها می‌رود و حائز بالاترین رأی خواهند شد؛ درست به‌خلاف قانون قبلی که در آن نامزدها به آرای فهرست انتخاباتی تکیه داشتند.
بر‌خلاف نظام انتخابات سابق که 4 انتخابات پارلمانی میان سال‌های 2018 - 2006 براساس آن برگزار شد، در نظام جدید کشور به 83 حوزه انتخابیه براساس نسبت جمعیتی‌اش تقسیم شده است، از جمله بغداد که پرجمعیت‌ترین استان عراق است و بیش از 21 درصد جمعیت عراق را در خود جای داده به 17 حوزه تقسیم شده است. پارلمان در نظام سیاسی عراق به‌دلیل نقشی که در معرفی نخست‌وزیر و تأیید کابینه دارد، دارای جایگاهی ویژه است. رهبران سیاسی عراق بر اساس یک قانون نانوشته، پست‌های کلیدی کشور شامل نخست‌وزیری، ریاست‌جمهوری و رئیس‌پارلمان را بین طوایف قومی و مذهبی بزرگ این کشور تقسیم کرده‌اند به‌نحوی که نخست‌وزیری برای شیعیان، ریاست‌جمهوری در اختیار کُردها و ریاست پارلمان با اهل‌سنت است. البته باید توجه داشت که موضوع مهم رقابت‌های پساانتخاباتی است که حتی می‌توان گفت اهمیتی بیشتر از رقابت‌های پیش از انتخابات دارد. پس از برگزاری انتخابات، مهم‌ترین موضوع تشکیل «کُتله اکبر» یا فراکسیون بزرگ‌تر است که با حمایت 50 درصد به علاوه یک نماینده یعنی 165 نماینده پارلمان شکل می‌گیرد و هیچ ائتلافی نیز نمی‌تواند به تنهایی این تعداد کرسی را به دست آورد. «کتله اکبر» فرصت معرفی نخست‌وزیر و تشکیل کابینه را خواهد داشت. بنابراین، ائتلاف‌های پساانتخاباتی اهمیت زیادی پیدا می‌کنند، موضوعی که سبب می‌شود معرفی نخست‌وزیر جدید حتی تا چند ماه به طور انجامد.
ائتلاف‌هایی که «کتله اکبر» را تشکیل می‌دهند می‌توانند سرنوشت سیاسی «مصطفی الکاظمی»، نخست‌وزیر کنونی عراق را نیز تعیین کنند. اگرچه اکنون الکاظمی شانس نخست تصدی پست نخست‌وزیری است، اما این احتمال نیز وجود دارد که الکاظمی پست نخست‌وزیری را در اختیار داشته باشد. حیدر العبادی پس از 4 سال موفق نشد برای بار دوم به نخست‌وزیری برسد و الکاظمی نیز از ماه مِی (اردیبهشت-خرداد) 2020 تاکنون پست نخست‌وزیری عراق را بر عهده‌دارد.