مردم غم نان دارند نه شانگهای

شادان کریمی‪-‬ خیلی‌ها بر این اعتقادند که فضای مجازی موجب افزایش آگاهی در جامعه شده است، اما واقعیت ماجرا این نیست. شهریور ماه بود که ایران به عنوان عضو رسمی سازمان همکاری‌های شانگهای پذیرفته شد و این اتفاق خوبی برای کشور ما به شمار می‌آید. با این حال کافی است سری به کوچه و خیابان بزنید و از مردم راجع به این موضوع سوال کنید، بدون اغراق درصد خیلی کمی از مردم می‌دانند که ایران به این عضویت در آمده است، خیلی کم افرادی را در کوچه و خیابان پیدا می‌کنید که اصلا بدانند سازمان همکاری‌های شانگهای چیست؟ و این عضویت چه تاثیر بر روند سیاسی- اقتصادی کشور ما خواهد داشت!
دلیل این موضوع واضح است؛ مردم به دنبال اخباری هستند که با معیشت آن‌ها گره خورده است. حالا در باره مذاکرات هسته‌ای و برجام از آن‌ها بپرسید، بدون شک از جزئی‌ترین مسائل مربوط به این موضوع هم مطلع هستند چرا که برجام و مذاکرات به معیشت آن‌ها گره خورده است.
مردم قیمت دلار را لحظه به لحظه رصد می‌کنند چون نرخ ارز به قدرت خرید آن‌ها گره خورده، اختلاس‌های نجومی را رصد می‌کنند چون حقشان توسط ژن‌های خوب به یغما رفته اما مسائل دیگری از جمله عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای در زندگی آن‌ها نقشی ندارد بنابراین آن را پیگیری نمی‌کنند.
از سوی دیگر همه این آگاهی‌ها از طریق فضای مجازی و حتی رسانه‌های داخلی و خارجی منتقل نمی‌شود، چون مردم آن قدر درگیر زندگی‌های روزمره‌شان هستند که وقتی برای پیگیری اخبار ندارند، معمولا اخبار مربوط به معیشت مردم گوش به گوش می‌پیچد یعنی هر کسی وارد مغازه‌ای می‌شود خبری می‌دهد و این اطلاعات تا شب تکمیل می‌شود تا جایی که به خودتان می‌آئید و می‌بینید قصابی سرکوچه حتی از رنگ لباس فلان نماینده در وین هم مطلع است.


با همه این تفاسیر می‌خواهم بگویم این طور نیست که ما فکر کنیم مردم امروز از بینش سیاسی بهره‌مند هستند و قدرت تجزیه و تحلیل دارند، جامعه امروز ما آن قدر غم نان دارد که وقت نمی‌کند ببیند دیدارهای فرمایشی وزرا با نمایندگان سایر کشورها چگونه پیش رفت و بعد هم آن را تحلیل کند. فضای مجازی هم در چنین شرایطی نمی‌تواند آگاهی بخش باشد چون اگر دقت کنید برخی خبرها تنها در این فضا بلد می‌شود و اکثر آن‌ها هم اقتصادی هستند. تا زمانی که دغدغه بخش عظیمی از جامعه غم نان است نمی‌توانیم از مردم بینش سیاسی طلب کنیم و همین امر نیز موجب ظهور پوپولیست‌ها می‌شود. دغدغه معیشت سبب می‌شود مردم به سمتی گرایش پیدا کنند که قشنگ حرف می‌زند و در ظاهر درد آن‌ها را می‌فهمد و به دنبال درمان است.
بینش سیاسی مربوط به جوامعی است که مشکلات اقتصادی ریز و درشت آن‌ها را احاطه نکرده باشد. مسئولین اگر میخواهند جامعه رشد و ترقی داشته باشد، اقداماتی را پیگیری کنند که معیشت مردم را بهبود ببخشد بدون شک در چنین شرایطی مردم به دنبال تحلیل سایر مسائل سیاسی هم خواهند بود.