زخم داعش بر پیکر شیعیان افغانستان

زهره صفاری/  داعش که در سودای آشوب افکنی در افغانستان، در چند ماهه اخیر در حملاتی مردم این کشور را به خاک و خون کشیده است، ساعاتی پس از مهیب ترین انفجار تروریستی در مسجد شیعیان قندوز در شمال شرقی افغانستان، در پیامی تلگرامی مسئولیت این کشتار وحشیانه را پذیرفت.
داعش با انفجار بمبی در مسجد شیعیان قندوز، بدترین حمله تروریستی دوران حاکمیت کوتاه طالبان در افغانستان را رقم زد. به نوشته «الجزیره»، ساعاتی پس از این حمله که بیش از 100 کشته و ده‌ها مجروح برجای گذاشته است، گروه تروریستی داعش در بیانیه‌ای تلگرامی به طور علنی مسئولیت این حمله را پذیرفت و نوشت: «عامل انتحاری داعش خراسان در میان شیعیانی که در مسجد گردهم آمده بودند، کمربند انفجاری اش را منفجر کرده است.» کارشناسان بر این باورند آنچه داعش در مسجد قندوز انجام داد، خشم مردم را برانگیخته و فشار بر طالبان را افزایش خواهد داد. وقتی طالبان قدرت را به دست گرفت، بر ایجاد محیطی امن برای مردم افغانستان متعهد شد. با این حال داعش با این حمله نه تنها طالبان و وعده‌هایش را نشانه رفته بود که همزمان پیامی نیز به جامعه بین‌المللی داشتند تا ثابت کنند هنوز شکست را نزدیک نمی‌دانند و در شرایط فعلی درصدد کسب قدرت در افغانستان هستند. اتفاقی که می‌تواند در آینده تقابل همه‌جانبه‌ای را میان داعش و طالبان رقم بزند.
اولین مذاکرات طالبان با امریکا پس از خروج ناتو از افغانستان
نمایندگان امریکا و طالبان برای نخستین بار پس از تکمیل فرایند خروج نظامیان خارجی از افغانستان در نشستی دو روزه به میزبانی قطر، علاوه بر توافقات برای خروج جامانده‌ها، چالش‌های حقوق بشری و بحث زنان را به بحث و تبادل نظر کشاندند.


به گزارش «گاردین»، یک مقام امریکایی که نامش را فاش نکرده است، اعلام کرد این مذاکرات که از دیروز آغاز شده روی تعهداتی که مقامات طالبانی برای خروج شهروندان امریکایی و خارجی و افغان‌هایی که در 20 سال گذشته با ایالات متحده همکاری داشته‌اند، تمرکز دارد. چراکه دولت «بایدن» پس از پایان ضرب‌الاجل 31 آگوست بارها به دلیل روند کند خروج نیروها و شهروندان جامانده که حدود 100 نفری می‌شوند، سیبل انتقادات فراوان قرار گرفته است. گرچه بنابر اعلام «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه امریکا در یک ماه و نیم گذشته 105 شهروند امریکایی و 95 نفری که گرین کارت دارند، با هواپیماهای امریکایی از افغانستان خارج شده‌اند. شماری نیز از مرزهای زمینی این کشور را ترک کرده‌اند.
به گزارش «سی ان ان»، دیگر اولویتی که امریکا در این نشست دنبال می‌کند، تعهد به توقف فعالیت گروه‌های تروریستی در خاک افغانستان است تا امریکا و همپیمانانش از تهدیدات گروه تروریستی از خاک این کشور در امان بمانند. علاوه بر اینها رعایت حقوق مشروع مردم افغانستان بویژه زنان و دختران و تشکیل دولتی فراگیر با حمایت همه گروه‌ها نیز از جمله موضوعاتی است که امریکا در دستور بحث خود قرار داده است.
«سهیل شاهین»، سخنگوی طالبان در حالی که هیأت عالیرتبه شبه نظامیان به رهبری امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان در آستانه نشست دو روزه با نمایندگان برخی کشورها از جمله امریکا و انگلیس دیدار داشتند، به «آسوشیتدپرس» گفت: «در این نشست توافق صلح سال 2020 طالبان با واشنگتن مورد بازنگری قرار می‌گیرد. در واقع روابط دوجانبه و تعهدات توافقنامه دوحه مورد توجه است و یکسری مسائل دیگر را نیز پوشش خواهد داد. جامعه جهانی باید به آمال مردم افغانستان احترام بگذارد.»
در این شرایط هیأت اعزامی امریکا متشکل از مقامات اطلاعاتی و وزارت خارجه مأمور مذاکره با هیأت طالبانی شده‌اند. «دیوید کوهن»، معاون رئیس سازمان سیا و «تام وست»، فرستاده ویژه امریکا در موضوع صلح افغانستان از جمله چهره‌های هیأت اعزامی امریکایی به شمار می‌رفتند اما «زلمای خلیلزاد»، نماینده ویژه امریکا در امور افغانستان که با ایفای نقش کلیدی در توافق صلح 2020 مورد غضب مقامات دولت بایدن قرار دارد، در این نشست مشارکت نداشت.
براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده پس از این نشست دو روزه، آژانس‌های امنیتی منطقه‌ای و بین‌المللی نیز مذاکراتی با هیأت طالبانی خواهند داشت. طالبان در حالی برای برگزاری نخستین نشست با نمایندگان امریکا در نشست دوحه حاضر شد که نه تنها اوضاع انسانی وخیمی دارد بلکه سقوط سیستم بهداشتی افغانستان و قحطی سلامت و حیات مردم این کشور را نیز به مخاطره انداخته است.