روزنامه آرمان ملی
1400/07/18
پایان رئیس جمهور معزول در پاریس
آرمان ملی- حمید شجاعی: روزگار برخی سیاسیون به چشم برهم زدنی می‌گذرد و فاصله بین محبوبیت و منفوریت و خدمت و خیانت برایشان مثل مو باریک است. ابوالحسن بنی‌صدر نخستین رئیس‌جمهور ایران بود که 12 بهمن ۱۳۵۷ با هواپیمای حامل رهبر انقلاب از فرانسه به ایران آمد، یک سال بعد در پنجم بهمن ۱۳۵۸ رئیس‌جمهور شد، سی‌ام همان ماه به فرماندهی کل قوا منصوب شد، ۲۰ خرداد ۱۳۶۰ از فرماندهی کل قوا برکنار شد، سی و یکم همان ماه کفایت سیاسی‌اش در مجلس رد شد و یک روز بعد، از پست ریاست‌جمهوری عزل شد. پس از آن نیز به فعالیت علیه نظام روی آورد و به دامن منافقین در فرانسه پناه برد. پایان کار بنی‌صدر نیز روز گذشته در 88 سالگی رقم خورد که در بیمارستان سالپتریه پاریس درگذشت. از هواپیمای انقلاب تا ریاست‌جمهوری سیاستمداران بسیاری در سال‌های منتهی به انقلاب اسلامی در کنار امام و انقلاب حضور داشتند و حتی شاید بتوان آنها را در آن زمان در صف اول یاران امام (ره) نیز قرار داد اما هر چه زمان گذشت و انقلاب به پیش رفت آنها که نیتی جز آنچه امام(ره) در سر داشتند به انحای مختلف رفتند و آنها که با امام و تفکراتش همراه بودند ماندند. در میان چهره‌ها و فعالان سیاسی اوایل انقلاب سیدابوالحسن بنی‌صدر یکی از معدود غیر روحانیونی بود که با هواپیمای انقلاب همراه امام(ره) به تهران آمد. چهره‌ای که به دلیل علاقه به دکتر مصدق به جبهه ملی گرایش بسیار داشت اما از همان ابتدا به جهت گرایشاتش که چندان با روحانیون سازگار نبود انقلابیون او را بر‌نمی‌تابیدند. هر چند که به ادعای برخی رابطه او با امام (ره) فارغ از رابطه‌اش با بسیاری از روحانیون و انقلابی‌ها بود. گرچه در اواخر کارش امام را نیز چندان بر‌نمی‌تابید و همین امر نیز باعث جدا شدن وی از امام و انقلاب شد. بنی‌صدر پس از ورود به ایران در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ و برگزاری جلسات سخنرانی در دانشگاه صنعتی شریف با حکم امام (ره)تا پایان ماموریت شورا عضو شورای انقلاب اسلامی شد و مدتی بعد به معاون وزیر اقتصاد و دارایی انتخاب شد اما در پی استعفای دسته جمعی دولت موقت مهدی بازرگان؛ بنی‌صدر به سمت وزیر اقتصاد و دارایی منصوب شد. این در حالی بود که بنی‌صدر به عضویت در شورای انقلاب یا حتی جایگاه وزارت اقتصاد راضی نبود و به همین جهت بود که پس از قبول استعفای دولت موقت از سوی امام و مسئولیت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری توسط شورای انقلاب بنی‌صدر نیز هوس ریاست‌جمهوری کرد و در میان ثبت‌نام کنندگان به نام‌نویسی پرداخت تا رسما کاندیدای ریاست‌جمهوری شود. چندی هم نگذشت: که پس از تایید و رد ثبت‌نام کنندگان و برگزاری انتخابات، بنی‌صدر با 11 میلیون رای و کسب 76 درصد آراء به ریاست‌جمهوری رسید. اما چند ماهی نگذشت که اختلافات وی با سایر نهادهای انقلابی آشکار‌تر شد. از مهم‌ترین دلایل این اختلافات نیز مخالفت وی با حضور روحانیون در سمت‌‌های اجرایی بود و آنکه وی چندان ارتباط مناسبی نیز با مجلس وقت نداشت. البته مخالفت‌‌های حزب جمهوری با رئیس‌جمهور وقت نیز در این اختلافات بی‌تاثیر نبود. نکته مهم‌تر را می‌توان در ماجرای انتخاب نخست وزیر دانست چنانکه بنی‌صدر با معرفی برخی چهره‌های غیر انقلابی صدای انقلابیون را درآورد؛ چنانکه امام (ره) نیز در این‌خصوص گفتند:«این اشخاصی که انقلابی نیستند باید در راس وزارتخانه‌ها نباشند و آقای بنی‌صدر باید امثال اینها را معرفی به مجلس نکند و اگر کرد، مجلس رد بکند و هیچ اعتنا نکند.» در نهایت در دور بعدی نیز چهره‌هایی از حزب جمهوری مثل حسن حبیبی، غروی، موسی کلانتری و حتی مصطفی میرسلیم نیز که از سوی وی معرفی شدند مورد تایید مجلس قرار نگرفتند تا کمیته مشترکی میان مجلس و دولت محمدعلی رجایی را به‌رغم مخالفت بنی‌صدر به نخست‌وزیری برگزیند. با این حال ارتباطات بنی‌صدر با سازمان منافقین و مسعود رجوی، گرایش به آنها و عدم عملکرد درست در زمان جنگ مقدمات عدم کفایت سیاسی وی از سوی مجلس را رقم زد. از عزل تا سقوط عملکرد بنی‌صدر در دوران ریاست‌جمهوری چندان ناموفق و خودسرانه بود که سرانجام مجلس در ۲۰ خرداد۱۳۶۰ فرآیند بررسی کفایت سیاسی رئیس‌جمهور را در غیاب بنی‌صدر انجام داد. تخلفات متعدد و مکرر وی از قانون اساسی و وظایف قانونی به‌خصوص عملکرد چندماهه اخیر وی که منظور از آن عدم امضای مصوبات مجلس، مخالفت با انتخاب وزیر برای چند وزارتخانه، مخالفت با سرپرستی وزارتخانه‌های بدون وزیر، اعتراض به مصوبات هیئت سه‌نفره حل‌اختلاف و... از جمله مسائلی بود که در طرح پیشنهادی نمایندگان برای عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر آمده بود و در نهایت با وجود برخی مخالفت‌ها پس از 11 روز در 31 خرداد ماه همان سال با 177 رای موافق رای به عدم کفایت سیاسی رئیس‌جمهور داد تا نخستین رئیس‌جمهور ایران از سمت خود عزل شده و کنار برود. پس از عزل بنی‌صدر امام در پیامی بیان کردند:« بسیار متأسفم از اینکه کوشش کردم که در این دوره اول جمهوری اسلامی این طور مسائل پیش نیاید و این طور عزل و نصب‌ها نشود؛ لکن با کمال کوششی که کردم اینها نتوانستند بفهمند. من با زبان‌های مختلف آنها را دعوت کردم به اینکه رها کنند این راهی را که در پیش دارند و با ملت ایران این طور نکنند.» «من الان هم نصیحت میکنم آقای بنی‌صدر را به اینکه مبادا در دام این گرگ‌هایی که در خارج کشور نشستند و کمین کردند بیفتید و این آبرویی که از دست دادید بدتر بشود.» البته این پایان کار بنی‌صدر نبود. چرا که بعد از عزل وی از همه مناصب سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران تنها گروهی که پذیرای او بود، سازمان مجاهدین خلق بود. اعضای این سازمان در زمستان ۱۳۶۰ در اعتراض به عزل بنی‌صدر دست به تظاهرات خیابانی زدند و خواستار سرنگونی حکومت نوپای سیاسی ایران شدند. پس از واقعه هفتم تیر و بمب‌گذاری مقر حزب جمهوری اسلامی و شهادت آیت‌ا... دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی، بنی‌صدر به صورت علنی وارد مبارزه مسلحانه با نظام شد و چند روز پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و پیروزی محمدعلی رجایی، همراه با مسعود رجوی با یک فروند بوئینگ ۷۰۷ از کشور گریختند و به فرانسه رفتند. بنی‌صدر در فرانسه تقاضای پناهندگی سیاسی کرد و مسعود رجوی را به عضویت شورای ملی مقاومت درآورد و خود را رئیس‌جمهور و رجوی را نخست وزیر ایران معرفی کرد. رابطه بنی‌صدر با منافقین بسیار نزدیک و دوستانه بود اما اختلافات این دو بر سر پاره‌ای مسائل از جمله ارتباط رجوی با صدام، بالا گرفت و او سال ۱۳۶۲ از شورای ملی مقاومت و همراهی سازمان مجاهدین خلق کناره گرفت. پایان بنی‌صدر صبح روز گذشته خبر رسید ابوالحسن بنی‌صدر نخستین رئیس‌جمهور ایران در سن 88 سالگی درگذشت. خانواده بنی‌صدر در بیانیه‌ای که صبح دیروز منتشر شد با تایید درگذشت او، نوشته‌اند که او پس از یک دوره طولانی بیماری در بیمارستان سالپتریه شهر پاریس درگذشته است.
سایر اخبار این روزنامه
اقتصاد دستوري را كنار بگذاريد؛ لطفا
تنگ نظری بی‌حد و «حصر»
واکسن بزن 15 آبان برو مدرسه!
استان‌هايي كه «لاغرتر» مي‌شوند...
ایران سلطان فوق سنگین جهان کشتی
مسئولان كشور دوست عاملان جنايت را مجازات كنند
ایران و عربستان یک گام تا توافق
اما و اگر های میزبانی ایران از کره جنوبی!
پایان رئیس جمهور معزول در پاریس
اسرائیل و آذربایجان،«جدی‌ترین» تهدید
بی‌خانمان‌ها هم حقوق دارند
فرهنگ فارسی و جفاهای صداوسیما؟
دو بنی‌صدر
مشکلات اقتصادی بلای جان احزاب ایرانی
