سيگـنال مثبـت ايران به غرب

آرمان ملی- حمید شجاعی: نگاه‌ها به برجام و شرایط آن متفاوت است و به بیان بهتر هر یک از کشورهای عضو این توافق از دریچه دیدگاه خود به این توافق می‌نگرند و از همان جهت نیز نسبت به برجام و تحولات پیرامون آن اظهار‌نظر می‌کنند. آمریکایی‌ها که گویا بیش از سایر طرفین البته در حرف مایل به بازگشت به توافق و احیای برجام هستند، معتقدند که باید مذاکرات از سر گرفته شود تا طی آن اگر توافقی شکل گرفت طرفین به دستاوردهای توافق برسند. در حالی که خودشان به عنوان کشوری که برجام را نقض کرده و خارج شده‌اند هیچ‌گونه قدمی برای احیای توافق برنمی‌دارند و از طرفین انتظار عمل دارند. از طرفی کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان موسوم به «تروئیکای اروپایی» نیز بر این عقیده‌اند که برای تعیین تکلیف برجام مذاکرات باید هر چه سریع‌تر آغاز شود و طرفین برای دور هفتم به وین بیایند. این درحالی است که اروپایی‌ها نیز صرفا مثل گذشته بیانیه سیاسی صادر می‌کنند و به اظهار‌نظرهای نه‌چندان راهگشا مشغولند و عملا پیشنهادی در راستای افزایش احتمال توافق در مذاکرات نمی‌دهند. چین و روسیه نیز صرفا به پایبندی به برجام و حمایت از آغاز مذاکرات دور جدید مشغولند و آنها هم پیشنهادی در راستای رسیدن به توافق در مذاکرات پیش‌رو نمی‌دهند. این درحالی است که  ایران به‌عنوان تنها کشوری که به تعهدات و وظایف خود در برجام عمل کرده تاکنون صرفا از طرفین خواسته به تعهدات خود پایبند باشند و اکنون نیز که به واسطه تحریم‌ها در چنین شرایطی قرار گرفته بر این نکته تاکید دارد که با آغاز مذاکرات و بازگشت به وین مشکلی ندارد اما مذاکراتی که نتیجه حاصل کند و مشخص شود که در نهایت این توافق چه دستاوردهایی برای ایران خواهد داشت. از همین رو است که مقامات کشورمان نیز بارها گفته‌اند که برای مذاکره مذاکره نمی‌کنیم و باید سود و نتیجه‌ای از مذاکرات به‌دست آید. این درحالی است که چندی پیش نیز حسین امیر‌عبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان بر این نکته تاکید کرد که اگر آمریکایی‌ها بر تسریع در آغاز مذاکرات و توافق با ایران اصرار دارند باید یک حرکت مثبت انجام دهند. رصد این شرایط و اظهارات طرفین برجام این نکته را برجسته می‌کند که همه طرفین برجام بر احیای توافق و مذاکرات تاکید دارند اما حاضر نیستند پیش از دیگران قدمی در راستای افزایش احتمال توافق در این مذاکرات بردارند.  این در حالی است که تحلیلگران بین‌المللی نیز نسبت به توافق در مذاکرات پیش‌رو  با توجه به اصرار غربی‌ها به تسریع در مذاکرات چندان نگاه خوشبینانه‌ای ندارند. چنانکه گفته می‌شود حتی اگر مذاکرات از سر گرفته شود، شانس زیادی برای دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران در سال جاری وجود ندارد. چراکه غربی‌ها فکر می‌کنند با توجه به سرعت پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، از دیدگاه آنها کشورمان به نقطه‌ای بی‌بازگشت نزدیک شده  و از طرفی انتصاب باقری‌کنی به جای عراقچی در معاونت سیاسی و ریاست تیم مذاکره‌کننده نشان می‌دهد به‌رغم آنکه تهران به احتمال زیاد در ماه‌های آتی به مذاکرات باز‌خواهد گشت اما چشم‌انداز مذاکرات در آینده نزدیک به آرامی به سمت مبهم‌ شدن و تیرگی پیش می‌رود. آنچه مسلم است و از اظهارات مقامات کشورمان نیز بر‌می‌آید اگر در مذاکرات پیش‌رو اهداف و امتیازات مد‌نظر هیأت مذاکره‌کننده ایرانی از جمله رفع تحریم‌ها اجرایی نشود، احتمالا توافقی هم شکل نخواهد گرفت. حال باید دید غربی‌ها در مذاکرات  پیش‌رو چگونه عملکردی خواهند داشت و آیا آن‌طور که نشان می‌دهند در عمل هم طالب احیای برجام و رسیدن به توافق هستند یا صرفا سخن از توافق می‌گویند. 
  در حال جمع‌بندی هستیم
وزیر امور خارجه کشورمان درخصوص برجام و مذاکرات پیش‌رو اظهار داشت:  ما در حال جمع‌بندی هستیم.  مذاکره دو بخش دارد که یک بخش آن سیاست‌گذاری است که در شورای عالی امنیت ملی به صورت طبیعی دنبال می‌شود. یک بخش دیگر آن مذاکره است که جزء وظایف ذاتی وزارت خارجه است و مذاکرات به صورت طبیعی در حوزه کارشناسی و مذاکره‌کنندگان ارشد ما  در بخش معاونت سیاسی وزارت امور خارجه دنبال می‌شود. حسین امیر‌عبداللهیان گفت: تیمی  که در وزارت خارجه این موضوع را  دنبال خواهد کرد با مدیریت معاونت سیاسی وزارت امور خارجه و با مسئولیت مستقیم وزیر امور خارجه در این بخش، اقداماتی که انجام می‌دهد، هم در سطح وزارت خارجه از تمام ظرفیت‌های حقوقی، بین‌المللی، اقتصادی و سیاسی این وزارتخانه  استفاده می‌کند و هم از ظرفیت‌های ملی به صورت کامل استفاده می‌کنیم . وی با بیان اینکه معتقدیم باید با خرد جمعی کار را به پیش برد و در این ارتباط در بحث تولید محتوا و مسائل مرتبط با آن حتما از تعامل و همفکری با دانشگاهیان و اندیشکده‌ها استفاده خواهیم کرد، تصریح کرد: موضوع مذاکرات،  هم در سطح ملی از حساسیت بالایی  برخوردار است و هم مذاکراتی چند جانبه را در بر می‌گیرد.
  بهانه‌تراشی‌های آمریکا


آمریکایی‌ها به تجربه ثابت کردند در جایی که باید به لحاظ عملی جلو بیایند و قدمی بر‌دارند بالعکس به بهانه‌تراشی پرداخته و توپ را به زمین طرف مقابل می‌اندازند. اظهارات اخیر مقامات آمریکایی موید این سخن است. جایی که سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا به تکرار ادعاهای بی‌اساس و ساختگی غرب و آمریکا علیه فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان پرداخت. این دیپلمات آمریکایی که نامی از او برده نشده است درخصوص موضع دولت جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا درخصوص مذاکرات هسته‌ای با ایران مدعی شد که آنچه امتناع ایران از اجازه دسترسی بازرسان هسته‌ای بین‌المللی به سایت‌های هسته‌ای مناقشه‌برانگیز این کشور می‌خواند، کار دولت بایدن برای رسیدن به هدف خود مبنی بر بازگشت به توافق هسته‌ای 2015 را سخت‌تر کرده است. وی در ادامه تلاش کرد دلیل وقفه پیش آمده در مذاکرات وین را متوجه ایران بداند و افزود: ایران می‌گوید که می‌خواهد به راه‌حل دیپلماتیک بازگردد اما همچنان گام‌هایی را برای دشوارتر کردن آن برمی‌دارد. سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا بیان کرد: ما کماکان از ایران می‌خواهیم که هرچه فوری اجازه دسترسی‌های مورد نیاز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را فراهم کند. ایالات‌متحده به روشنی گفته است که ما آمادگی دست یافتن به یک فهم مشترک برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را داریم. این در حالی است که چندی پیش آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه این کشور اظهار کرد: فرصت ایران در حال اتمام است. توپ در زمین ایران است، اما نه برای مدت طولانی. گذرگاه محدودی در اختیار آنهاست و این گذرگاه در حال کوچک شدن است.
  روند مذاکرات وین از سر گرفته شود
نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توئیترش به انتقاد خبرنگار یک روزنامه آمریکایی از تاخیر به وجود آمده در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین واکنش نشان داد. میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در پاسخ به اظهارات لارنس نورمن خبرنگار روزنامه وال‌استریت ژورنال مبنی بر اینکه بازه زمانی بررسی مذاکرات انجام شده پیرامون احیای توافق هسته‌ای در وین از سوی دولت جدید ایران بیش از بازه زمانی دو ماه و ۱۸ روزه مذاکرات وین زمان برده است، در صفحه توئیترش نوشت: نباید فراموش کنیم دولت جدید ایران در پایان ماه آگوست تشکیل شد، یعنی کمتر از دو ماه پیش. در مورد آمریکا، بیش از دو ماه زمان برد تا آماده مذاکرات وین شوند. اما شما درست می‌گویید، زمان آن رسیده است که این روند از سر گرفته شود.