ايرلاين‌ها ظرفيت ٦٠درصد را رها كرده‌اند؛ چرا؟

  آرمان ملی- امید کاجیان: شرکت‌های هواپیمایی از زمانی که کرونا آمد با چالش‌هایی مواجه شدند. چالش‌هایی که البته به واسطه‌اش گرفتاری‌های مردم را نیز دو‌چندان کرد. شرایط کشور به‌گونه‌ای شد تا مصوبه‌ای مبنی بر اینکه هواپیماها باید 60 درصد ظرفیت خود و نه بیشتر را به مسافران اختصاص دهند، ابلاغ شد. این مصوبه همانا و البته گران شدن بلیت هواپیماها در چند سری، همان. گران شدن بلیت هواپیماها به دلیل کاهش ظرفیت‌ها درحالی بود که حتی برخی اخبار از این دست نیز منتشر می‌شد که یکسری از خدمات مانند پذیرایی هواپیماها نیز حذف شده است. خدماتی که برخی حذف آن را به گردن رعایت شرایط بهداشتی و پروتکل‌ها می‌انداختند و برخی آن را در راستای سود‌جویی بیشتر این شرکت‌ها ارزیابی کردند. البته نمی‌توان منکر این امر شد که اعمال محدودیت‌ها و کاهش ظرفیت پذیرش مسافر، تاثیرات جدی در افزایش هزینه‌ها و کاهش درآمد شرکت‌های هوایی هم ایجاد کرد، اما درست در همین شرایط بود که ایرلاین‌ها ضمن حذف خدمات کترینگ و پذیرایی، خواستار ارائه تسهیلات دولت به خود شدند که ثمره هم داد. در فروردین ماه 1400 خبر پرداخت 2550 میلیارد تومان تسهیلات به ایرلاین‌ها از سوی دولت مطرح شد. همان موقع گفته شد که حمایت از این شرکت‌ها با‌توجه به وضعیتی که کارشناسان این حوزه توصیف می‌کردند، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر بود و در‌نتیجه بخشی از تسهیلات حمایتی دولت برای کسب‌وکارهای متضرر از کرونا به شرکت‌های هواپیمایی ایران اختصاص داده شد. اواخر اسفند 99 هم وزیر راه‌وشهرسازی وقت گفت ایرلاین‌های کشور تاکنون ۲ هزار و ۵۵۴ میلیارد تومان تسهیلات ناشی از کرونا دریافت کرده‌اند. این درحالی بود که مسئولان شرکت هواپیمایی همان موقع می‌گفتند که کاهش ظرفیت پروازهای داخلی به ۶۰ درصد، مشکل جدی آنها است. آنها مدعی بودند درحالی که پروازهای خارجی فول هستند و در سفر چند ساعته خارجی خبری از کاهش تعداد مسافر نیست، در ایران این کاهش ۴۰درصدی به یک مشکل جدی تبدیل شده‌ است. به‌رغم خبر اعطای تسهیلات به شرکت‌های هواپیمایی ایران در سال جاری چند باری خبر گران شدن بلیت هواپیماها اعلام و گاهی هم از سوی مقامات تکذیب می‌شد، نکته‌ای که بیانگر نوعی استیصال و بی‌برنامگی در این حوزه به‌شمار می‌آمد. درست مثل روزی که نمایندگان مجلس درباره افزایش قیمت بلیت اعتراضات گسترده کردند و در عوض معاون سازمان هواپیمایی کشوری ضمن رد این موضوع گفت: نه تنها قیمت بلیت هواپیما افزایش پیدا نکرده است، بلکه بسیاری از پروازها به دلیل کمبود مسافر حتی تا ۵۰ درصد سقف قیمت‌های اعلام شده، فروخته نمی شود. این جدال به‌ویژه در ایام نوروز 1400 بیشتر خود را نشان داد. در هر صورت مصوبه فروش 60 درصد ظرفیت پروازها به‌رغم همراهی‌هایی که بعضا دولت در اعطای تسهیلات به شرکت‌ها کرد آن‌‌هم به موازات کاهش خدمات‌دهی شرکت‌های هواپیمایی به مردم، همچنان مورد اعتراض این شرکت‌ها بود تا جایی که بارها خواستار حذف مصوبه 60 درصدی بودند. نشان به آن نشان که در اواخر خرداد امسال دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفت: از آن منظر که فروش فقط ۶۰ درصد ظرفیت پرواز با هدف مبارزه با کرونا در سفر هوایی فقط در ایران اجرا می‌شود و موجب زیان شرکت‌ها است، از وزرای راه و بهداشت خواسته‌ایم با حذف این مصوبه موافقت کنند. او خبر داده بود که باز‌نگری در مصوبه فروش حداکثر 60 درصد ظرفیت پروازها را به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزیر راه‌وشهرسازی و سازمان هواپیمایی کشوری پیشنهاد داده‌اند. مجددا در تیرماه امسال قیمت بلیت هواپیما با وجود مخالفت‌ و برخورد سازمان هواپیمایی کشوری، افزایش یافته و شرکت‌های هواپیمایی نرخ آن را بالاتر از سقف تعیین شده و با قیمت دلخواه افزایش دادند. این تقابل و داستان دنباله‌دار البته که همواره ادامه داشت. گران شدن بلیت و بعضا تکذیب آن، اعتراض به مصوبه 60 درصد ظرفیت و...  کرونا در هواپیماها تمام شد؟  تا اینکه واکسیناسیون با واکسن‌های چینی شدت بخشیده شد و همراه با افزایش کسانی که دز اول واکسن را تزریق می‌کردند و وعده‌های دولت جدید مبنی بر رفع محدودیت‌های کرونایی، چالش جدید‌تری آغاز شد. عادی‌انگاری و افزایش کسانی که دز اول واکسن‌های سینوفارم و برکت را دریافت کرده بودند، تئوری‌هایی مانند جشن پایان کرونا و یا بهبود اوضاع و یا از سر‌گیری هر نوع فعالیتی را بر سر زبان کسانی انداخت که به دنبال تجارتی بودند که به واسطه کرونا از سودش کم شده بود. مسأله واکسیناسیون در کشور – در حالی‌که هنوز آمار کسانی که دو دز همین واکسن‌ها را هم دریافت کرده‌اند به 20 میلیون نرسیده است – باعث شد که خیلی‌ها بی‌آنکه مصوبه جدیدی بیاید مصوبه‌های کرونایی را کان‌لم‌یکن تلقی کنند که به نظر می‌آید بخشی از شرکت‌های هواپیمایی نیز از آن دسته‌اند و نوع رفتارشان طوری است که انگار کرونا تمام شده است. اکنون مردم از طرق مختلف از جمله انتشار فیلم‌های گوناگون و نشر آن در شبکه‌های اجتماعی و یا اطلاع‌رسانی‌های دیگر از اجرای سلیقه‌ای مصوبات مربوط به مقابله با کرونا در برخی پروازها شکایت می‌کنند. تصاویر انتشاری آنها از درون هواپیما‌ها نیز نشان می‌دهد که مسافران نه 60 درصد بلکه 100 درصد و تکمیلند – البته از برخی هواپیماهایی که در زمان سفر مردم به کربلا، مسافران را به صورت دو طبقه و چند برابر ظرفیت سوار کرده بودند هم می‌گذریم – در واقع برخی شرکت‌های هواپیمایی با پیش آمدن مسأله واکسیناسیون، هم مصوبه سوار کردن مسافران به اندازه 60 درصد ظرفیت را اجرا نکرده و با عادی‌انگاری اندازه تمام ظرفیت خود بلیت می‌فروشند و البته از قرار در فروش بلیت‌هایشان همان قانون کرونایی را در گران کردن بلیت دنبال می‌کنند(!) به عبارتی هم به سلامت مردم و جان آنها بی توجهی کرده‌اند و هم به جیب آنها. در این میان بازهم موضع‌گیری فشل وزیر راه‌وشهرسازی که در روز دفاع خود در مجلس، خویش را وزیر نفت می‌نامید و این اواخر هم درباره سفر و بازگشت مردم از کربلا گفته بود که ابتلای مسافران به کرونا را چشمی در مرزها تشخیص می‌دهیم، مورد نقد بسیار است؛ هرچند تاکنون بارها گفته شده که موضوع رسیدگی تخلفات این شرکت‌ها به طور جدی رسیدگی می‌شود و با متخلفان قاطعانه برخورد خواهند کرد. آنچه در این ماجرا اما هویداست بی‌تردید بی‌رحمی برخی شرکت‌های هواپیمایی و ناکارآمدی وزارت راه‌وشهرسازی در حل این سوء استفاده از مردم ایران است. بی‌تفاوتی مسئولان نسبت به جان و سلامت و البته که مال مردم قطعا تاسفبار است.