روزنامه آفتاب یزد

شانس نوری المالکی برای نخست وزیری چقدر است؟

آفتاب یزد - رضا بردستانی: آن طور که «السیاسه نیوز» می‌نویسد: «داگلاس سیلیمان» سفیر سابق امریکا در بغداد در اظهاراتی مدعی شده است: «مذاکره‌کنندگان با «مقتدی صدر» برای تشکیل دولت جدید باید اطمینان حاصل کنند که دولت تحت تسلط وی با امریکا همکاری داشته باشد. » در کنار این مسئله که بسیاری از ابهامات را روشن می‌سازد؛ روزنامه العربی الجدید در گزارشی به نقل از منابع سیاسی در بغداد خبر داد که «نوری المالکی» می‌کوشد با ایجاد ائتلافی از ائتلاف دولت قانون (۳۸ کرسی)، فتح (۲۰ کرسی)، العقد الوطنی (فالح الفیاض، ۶ کرسی)، نیروهای حکومت ملی (۶ کرسی)، بابلیون (۴ کرسی)، و چند تشکل سیاسی دیگر که هر کدام یک یا دو کرسی به دست آورده‌اند فراکسیونی از ۹۰ کرسی تشکیل دهد. براساس این گزارش، یک مسئول بلندپایه در دفتر سیاسی حزب الدعوه که نخواسته نامش فاش شود به این پایگاه گفته این فراکسیون جدید تا چند روز آینده نهائی خواهد شد و همه تشکل‌های شیعی به جز جریان صدر در آن حضور خواهند داشت و افزود که
اگر صدر بخواهد می‌تواند برای تشکیل دولت ائتلافی به این فراکسیون بپیوندد. این منبع با بیان اینکه تماس‌هایی از کشورهای همسایه عراق نیز برای کمک به پیشبرد این طرح انجام شده، تصریح کرد: نامزد پیشنهادی این فراکسیون برای نخست‌وزیری،
نوری‌المالکی است.
> اعتراضاتِ پساانتخاباتی در عراق طبیعی است!


قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین در گفتگو با آفتاب یزد و در پاسخ به این پرسش که: «مباحث مطرح شده در مورد تخلفات انتخاباتی در تغییر کرسی‌ها تاثیرگذار است یا نه؟» می‌گوید: در همه کشورها به خصوص آن‌هایی که سابقه طولانی در دموکراسی ندارند و ساختارهای حزبی در آنجا شکل نگرفته و احزاب بیشتر خانوادگی، قومی، مذهبی و تاریخی هستند بسیاری از این امور طبیعی است. تجربه چندین دوره انتخابات برگزار شده در عراق نشان می‌دهد تعدادی ائتلاف قبل از انتخابات شکل می‌گیرد و این ائتلاف‌ها وقتی وارد مجلس می‌شوند شکل دیگری پیدا می‌کنند. ائتلاف‌های جدیدی شکل می‌گیرد بخشی از این ائتلافات بین خود جریان‌ها است و بخشی هم ممکن است تحت تاثیر نیروهای خارج از جریان‌ها شکل گیرد. بنابراین در انتخابات کسی که طبقه‌بندی پیروز در انتخابات را دارد الزاما دولت را تشکیل نمی‌دهد. در عراق نه در این انتخابات و نه در انتخابات قبلی هیچ جریانی نصف به اضافه یک پارلمان را به دست نیاورد و مجبورند بعد از انتخابات بازیگران دوباره صحبت کنند اینجا تغییرات و تحولات بسیاری به وجود می‌آید که چند دسته عامل در آن دخالت دارد که یکی گفتگوها و تفاهماتی است که بین کسانی که وارد مجلس شده‌اند صورت می‌گیرد. جریانات عراقی خارج از مجلس و جریانات منطقه‌ای و بین‌المللی بعضاً موثرتر از گفتگوهای داخل مجلس هستند. طبیعی است در سیستمی که خانوادگی، قومی و مذهبی است و فساد هم در اوج است انتخابات هم از این فساد بی‌بهره نباشد. ولی عملا فکر نمی‌کنم تغییری در نسبت آراء به وجود آید تغییرات آنچنان نخواهد بود که حزب‌های آخر را اول و حزب اول را آخر برد. افکار عمومی عراق نشان می‌داد بعضی شانسی ندارند از جمله کسانی که با ایران کار می‌کردند.
> عراق، روزهای پر تنشی در پیش رو دارد
محبعلی ادامه می‌دهد این انتخابات، انتخابات خاصی بود و همچنین زودرس بود. به دلیل اعتراضات مردم خصوصا شیعیان دولت قبلی سقوط کرد و دولت موقت الکاظمی تشکیل شد. آقای الکاظمی دو کار کرد. یکی اینکه انتخابات زودرس برگزار کرد دیگر اینکه قانون انتخابات را تغییر داد. در این انتخابات پدیده جدیدی شکل گرفت به عنوان مستقلین. طبیعی است که اکثریتی که می‌خواهد دولت را تشکیل دهد تا اندازه زیادی تکیه‌اش علاوه بر جریاناتی که وارد شدند به مستقلین هم است. ضمن اینکه مدتی هم که آقای الکاظمی سر کار بود نشان نداد که خیلی توانسته خواسته‌های معترضین را برآورده کند و برای اولین بار بخش بزرگی از مردم یا معترض بودند یا انتخابات را تحریم کردند و عده‌ای هم شرکت نکردند. سطح مشارکت نسبت به انتخابات قبلی بسیار پایین‌تر بود. در عراق کسانی که می‌خواهند رای بدهند باید از قبل ثبت نام کنند لذا باید دید آیا آمار کسانی است که ثبت نام کردند یا کسانی است که داخل صندوق رای انداختند. بین این دو همیشه فاصله است. یعنی اگر آن چیزی باشد که معترضین می‌گویند که ۴۴ درصد درست نیست و ۲۲.۲۳ درصد درست است. می‌بینیم چقدرعدم انگیزه وعدم مشارکت بالا بوده و دولت بعدی دولتی نخواهد بود که بتواند پایگاه محکم در بین مردم داشته باشد و روزهای پرتنشی در پیش رو خواهد داشت.
> نوری المالکی شانسی ندارد چون خوش نام نیست!
این کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه به تحرکات سیاسی المالکی اشاره کرده بیان می‌کند: یکی از تحولاتی که در عراق رخ داده این است که عراقِ امروز و عراقی که تحت کنترل الکاظمی بود با توجه به تغییرات منطقه و تغییراتی که در سیاست آمریکا رخ داده و همین‌طور اوج‌گیری تخاصمات ایران و آمریکا و ایران و عربستان سعی کرد یک سیاست متوازن‌تری را نسبت به گذشته دنبال کند. آقای الکاظمی این مشی را با شدت بیشتری دنبال کرد. در دوران نوری المالکی وضعیت کاملا متفاوت بود. شرایط آن زمان هم با امروز بسیار متفاوت است. آقای نوری المالکی به شدت به ایران نزدیک بود اما اینکه آیا الان هم همین رفتار را خواهد داشت باید منتظر بود.
> سه جریان سرنوشت ساز خواهند بود؛ صدر، مالکی و اهل سنت
وی معتقد است: سه جریان به نظر می‌رسد شانس دارند ائتلاف تشکیل دهند و نخست وزیر را آن‌ها تعیین کنند یکی جریان صدر است یکی جریان مالکی و دیگری جریان اهل سنت که ضعیف‌تر است اما اعراب اگر آمریکا از عراق خارج شود تلاش می‌کنند شرایط عراق را به گذشته برگردانند که اهل سنت بر آنجا حاکم بودند. در قانونی نانوشته بیان شده که نخست وزیر شیعه باشد. در هر حال تحولات منطقه و خروج آمریکا عراق را آبستن تغییرات جدیدی کرده و باید دید که آیا این تغییرات در انتخابات طبیعت خود را نشان می‌دهد یا اینکه باز هم شاهد یک دولت عبوری خواهیم بود و یک دوران‌گذار جدید دوباره شروع می‌شود و بعد باز هم عراق در آستانه تحولات جدید و پوست‌اندازی خواهد بود که براساس شرایط تصمیم گرفته خواهد شد. ایران هم به نظر دارد می‌پذیرد آن انتظاراتی که در گذشته به عنوان یک کشور متحد داشته اکنون امکان‌پذیر نیست. مشکلات ایران و عراق از نظر حقوقی حل و فصل نشده مسئله ۱۹۷۵ سر جای خود باقی است و هیچ دولتی بعد از صدام آن را به رسمیت نشناخته است و این نکته چالش برانگیزی می‌تواند باشد. ممکن است دولت عربی قوم گرایی در عراق سر کار آید و مسئله را بزرگتر کند.
> انتخاب ضلع سومی به نام عربستان کدام است؛
نورالمالکی یا الکاظمی؟
قاسم محبعلی پیرامون تاثیرگذاری عربستان در تحولاتِ پیش روی بغداد خاطرنشان می‌کند: عربستان از قبل از حمله آمریکا و سقوط صدام یکی از کسانی بود که مخالف پایین کشیدن وی بود. آن‌ها به آمریکا گفتند که شما کلید عراق را درسینی طلا گذاشتید و به ایران تحویل دادید. ساختار بعد از سقوط صدام که برای اولین بار اجازه داد شیعیان به قدرت برسند محصول تفاهم و همکاری ایران و آمریکا بود. طبیعی است که با کنار کشیدن آمریکا همان طور که در افغانستان شاهد بودیم که به گذشته برگشتند و دوباره حاکمیت پشتون‌ها و طالبان برگشت در اینجا نه به آن شدت ولی شاهد تغییراتی باشیم. اگر آمریکا کنار بکشد کشورهایی مثل عربستان و حتی ترکیه، اردن و مصر سعی خواهند کرد که عراق را به جهان عرب برگردانند. این تنها به این مفهوم نیست که مثلا شخص نزدیک به آن‌ها سر کار باشد مفهومش این است که باید تغییراتی در ساختار عراق صورت گیرد که آن‌ها بتوانند به عراق اطمینان کنند. لذا تلاش آن‌ها این خواهد بود که عراق را به جهان عرب باز گردانند آن‌ها اعتقاد ندارند که عراق اکنون در جهان عرب است و بازگشت عراق به جهان عرب با تغییراتی روبه رو خواهد بود. اعراب هیچ گاه تمایل نداشتند که کردها و شیعیان نزدیک ایران در ساختار قدرت عراق نقش داشته باشند. باید دید آمریکایی‌ها چگونه عمل می‌کنند آیا نیروی جایگزین انتخاب می‌کنند یا کمک می‌کنند این ساختار باقی بماند. در افغانستان که به نیروی جایگزین واگذار کردند. در عراق هم ممکن است چنین چیزی رخ دهد. اگر آمریکایی‌ها خارج شوند معلوم نیست بین کردها و دولت مرکزی چه اتفاقی افتد. باید بپذیریم وضعیت فعلی با مدیریت آمریکایی حفظ شده. هم بین شیعیان اختلافات شدید وجود دارد هم بین شیعیان و کردها و هم بین آن‌ها و اهل سنت. باید دید چگونه می‌شود نیرویی که عراق را متوازن می‌کند، حفظ کرد. عراق هنوز
یک کشور و دولت به معنای واقعی نیست. حاکمیت و ارتش ملی ندارد. نیروهای مسلح خارج از ارتش وجود دارند مثل کردها، حشدالشعبی، بخشی از اهل سنت، داعش و بقایای حزب بعث. لذا باید نسبت به آینده تحولات در عراق نگران بود.
> هر تحولی در عراق همسایگان را نگران خواهد کرد!
این کارشناس مسائل دنیای عرب در پایان با این تاکید که طبیعی است همه هم به دنبال منافع خاص خود باشند اضافه می‌کند: اما تحولات عراق بر کشورهای منطقه تاثیرگذار خواهد بود. این‌ها مسائل پیچیده‌ای است که باید صبر کرد چرا که وضعیت پر ابهامی برای آینده عراق وجود دارد. همیشه انتخابات تعیین‌کننده نخست وزیر نبوده باید ببینیم این بار چه نیروهایی قدرت را در اختیار می‌گیرند. تفاهمات باید بین کشورهای منطقه در مورد عراق صورت گیرد ضمن اینکه یک نیروی معترض میدانی شکل گرفته که هر لحظه ممکن است اوضاع را در عراق به هم بریزد.
> الکاظمی شانس بیشتری دارد!
محبعلی تلویحا اشاره می‌کند به این موضوع که ممکن است الکاظمی شانس بیشتری داشته باشد مگر اینکه آقای مالکی بحث‌های جدیدی مطرح کند چون سابقه فساد شدیدی دارد، مخالفت‌های شدیدی هم در مورد نخست وزیر شدن خواهد داشت.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
در جولان فقر وبیکاری همه برده می‌خواهند نه کارگر و کارمند حمله به پیرمرد بی‌دفاع با چوب عاقبت چک بی‌محل دادن به مردم! رعایت نکردن شیوه‌نامه‌های بهداشتی تبعات خطرناکی دارد حباب قیمت خودروهای وارداتی تخلیه می‌شود؟ رویای بی‌تعبیر امنیت طالبانی مذاکره نشده فغان عده‌ای در آمد! آرکی تایپ یا کهن الگو پیش‌بینی‌های وحشتناک در مورد نرخ دلار ۳۱ سال حبس برای 3 متهم فساد مالی شانس نوری المالکی برای نخست وزیری چقدر است؟ اقتدای «مقتدی» به کیست؟ کارکنان ادارات کارت واکسن نداشته باشند یک ماه از کار منفصل می شوند کرونا ۹۰۰ هزار کارگر را در کشور بیکار کرد حمله دزدان دریایی به نفتکش ایران