مأرب دروازه پیروزی انصارالله در جنگ هشت‌ساله

در حالی که روند تحولات یمن شتاب گرفته، وزارت خارجه امریکا درباره پیشروی نیرو‌های انصارالله در استان مأرب ابراز نگرانی کرد. استان مأرب را قلب اقتصاد یمن می‌دانند و در شرایطی که نیرو‌های ارتش و کمیته‌های مردمی یمن وابسته به انصارالله موفق به پیشروی و آزادسازی بخش‌های قابل‌توجهی از این استان مهم یمن شده‌اند، حال طرف‌های غربی و متحدان عربی آن‌ها درباره ادامه جنگ در این استان ابراز نگرانی کرده و وزارت خارجه امریکا هم با انتشار بیانیه‌ای خواستار توقف نبرد‌ها در مأرب شده است. مأرب به دلیل اهمیت راهبردی و استراتژیک، استان تعیین‌کننده تحولات یمن هم است و کنترل کامل آن به دست نیرو‌های انصارالله به معنای تثبیت موقعیت آن نه فقط در یمن بلکه در منطقه خواهد بود. از همین رو همزمان با پیشروی ارتش و کمیته‌های مردمی وابسته به انصارالله در مأرب، امریکا خواستار توقف جنگ در یمن شده است.
مأرب تنها شهر بزرگ شمال یمن است که هنوز در کنترل نیرو‌های مورد حمایت عربستان باقی مانده، هرچند از فوریه گذشته نیرو‌های ارتش و انصارالله یمن پیشروی خود برای کنترل این استان را آغاز کردند و روز یک‌شنبه، ۲۵ مهرماه این نیرو‌ها توانستند کنترل مرکز شهر العبدیه در جنوب غربی استان مأرب را به‌دست بگیرند. شهر العبدیه واقع در جنوب غربی استان مأرب، با توجه به موقعیت جغرافیایی خود که یکی از ورودی‌های اصلی به استان استراتژیک مأرب محسوب می‌شود و دو استان البیضا و شبوه را از غرب و جنوب از طریق رشته کوه‌های پهناور به هم متصل می‌کند، اهمیت استراتژیکی دارد. انصارالله با این پیشرفت در آستانه کنترل بر مرکز منطقه الجوبه است که در ۳۰کیلومتری شهر مأرب، آخرین پایگاه دولت مستعفی، پایگاه ارتش ملی و مقر وزارت دفاع قرار دارد.
مأرب همچنین جزو آن دسته استان‌های یمن است که از منابع طبیعی مثل نفت و گاز برخوردار است. وجود ذخایر نفتی فراوان، این استان را به رکن اقتصادی یمن تبدیل کرده، ضمن اینکه از لحاظ فرهنگی و تاریخی به دلیل وجود سد تاریخی مأرب از اهمیت بالایی برخوردار است. سد مأرب قدمتی ۴هزار ساله دارد و به علت ارتفاع و موقعیت استراتژیک خاص، اهمیت بالایی در تصرف آن در طول جنگ دارد. تسلط کامل انصارالله بر سد و جاده‌های منتهی به آن منجر به قطع راه‌های ارتباطی متجاوزان سعودی و تنگ‌تر شدن حلقه محاصره آنان می‌شود. همچنین موقعیت اقتصادی منحصر به فرد مأرب در شمال یمن باعث شده اهمیت این استان در شمال با اهمیت عدن در جنوب یمن برابری می‌کند.
اهمیت مأرب به‌قدری است که نیرو‌های وابسته به منصور هادی، رئیس‌جمهور فراری یمن، این استان را مرکز حزب اخوانی خود (الاصلاح) قرار داده‌اند. هادی که رؤیای تصرف صنعا را به‌همراه هم‌پیمان سعودی خود در سر می‌پروراند، می‌کوشید با تجهیزکردن ارتش خود در مأرب به‌عنوان دروازه شرقی صنعا، هرچه زودتر به آن دست یابد، هرچند در این هدف ناکام ماند. موقعیت راهبردی قابل‌توجه مأرب همچنین به دلیل نزدیکی آن به عقبه عربستان است که می‌تواند به عنوان مرکز جدید حملات نیرو‌های انصارالله و ارتش یمن علیه ائتلاف متجاوز سعودی مورد استفاده واقع شود. به همه این دلایل، آزادسازی مأرب یک ضربه دوجانبه از سوی صنعا به نیرو‌های متجاوز به شمار می‌رود که هم دولت مستعفی و فراری منصور هادی را هدف قرار خواهد داد و هم ضربه کاری را متوجه ائتلاف سعودی خواهد کرد که آخرین مراکز تحت اشغالش در یمن را از دست خواهد داد.


طی یک سال گذشته به مانند چند روز گذشته، هرگاه نیرو‌های انصارالله موفق به پیشروی در استان مأرب شده‌اند، کشور‌های اروپایی و امریکا خواستار توقف جنگ در یمن بوده‌اند، این در حالی است که در مقاطع دیگر و همزمان با بمباران شهر‌های یمن از سوی جنگنده‌های ائتلاف سعودی، مقامات غربی به ندرت موضع‌گیری کرده و به طور عمده به سکوت در برابر تحولات یمن ادامه می‌دهند.
در شرایطی که توازن قوا در جنگ یمن به ضرر عربستان سعودی در حال تغییر است، به نظر می‌رسد امریکا می‌کوشد موقعیت ضعیف شده ریاض را در تحولات یمن بهبود ببخشد و از همین رو خواستار توقف پیشروی نیرو‌های انصارالله در استان مأرب شده است. از سوی دیگر رهبران ریاض در تلاشند بتوانند با میانجیگری کشور‌های ثالث، مذاکرات برای خروج از باتلاق جنگ در یمن را به نتیجه برسانند و در صورتی که استان مأرب در کنترل نیرو‌های صنعا قرار بگیرد، در عمل انصارالله با دست برتر در مذاکرات حاضر خواهد شد و این شرایط هرگز مطلوب سعودی‌ها نخواهد بود.
از آنجا که کنترل مأرب به دست انصارالله موقعیت آنان را در تحولات یمن تثبیت خواهد کرد، مسئله مأرب نه فقط شرایط یمن بلکه سایر تحولات در شبه‌جزیره و همچنین دریای سرخ را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد و سایر بازیگران منطقه و فرامنطقه ناچار به پذیرش واقعیتی به نام انصارالله خواهند بود که سیاست‌های محور غربی و عربی را به چالش می‌کشد. به همین خاطر، علاوه بر عربستان، سایر کشور‌های غربی به‌ویژه امریکا پیشروی انصارالله در مأرب را با نگرانی بسیاری دنبال می‌کنند و خواستار توقف انصارالله در موقعیت فعلی و جلوگیری از سقوط کامل مأرب به دست کمیته‌های مردمی یمن هستند. آن‌ها می‌دانند که سقوط مأرب به دست انصارالله، مقدمه‌ای بر فصل پایانی جنگ یمن خواهد بود.