روزنامه خراسان
1400/07/26
منطق« 8 »برای روز ملی مشهد
سعید برند /نام گذاری روزی خاص در تقویم ملی کشور، پیش از این در سال 97 توسط روزنامه خراسان مطرح و پیگیری شد. در حالی که برخی شهرهای کشور چندین سال بود که دارای روزی منحصر به فرد در تقویم رسمی کشور بودند و در آن روز توجه رسانه های کشوری و عموم هموطنان را به تاریخچه شهر و فرهنگ شان جلب می کردند، اما تعیین تکلیف روز ملی مشهد، به عنوان پایتخت معنوی ایران، همچنان در کش و قوس نظرها مانده بود. در نهایت این موضوع در دستور کار شورای فرهنگ عمومی استان قرار گرفت و مقرر شد پس از دریافت نظرات نخبگان نظر نهایی برای تصویب و ثبت در تقویم رسمی به شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه شود. پس از بررسی های متعدد مرکز پژوهش های شورای پنجم شهر مشهد بالاخره در شهریور 1398 سه پیشنهاد نهایی برای روز ملی مشهد را معرفی کرد. تاریخ شمسی ورود امام رضا (ع) به مشهد، تاریخ نام‌گذاری توس به نام مشهد و هشتمین روز از هشتمین ماه سال که پیشنهاد روزنامه خراسان بود، سه گزینه اصلی بودند اما در عمل اتفاقی نیفتاد تا این که با روی کار آمدن شورای ششم ، این موضوع یعنی نام گذاری روزی به عنوان روز ملی مشهد بار دیگر مورد توجه قرار گرفت. شنبه گذشته کمیسیون فرهنگی شورای شهر مشهد با بررسی گزینه های مطرح شده، روز دهم دی ماه را که به حماسه «یک شنبه خونین مشهد» شهره است و یادآور قیام سرنوشت ساز مردم مشهد در برابر دژخیمان پهلوی است را به عنوان روز ملی مشهد پیشنهاد کرد. با این حال به نظر می رسد این مسئله بار دیگر جای تجدیدنظر و تامل جدی دارد. در ادامه با طرح چند سوال به ابعاد بیشتر این موضوع و چرایی تعیین روزی مناسب تر می پردازیم. به دنبال ظرفیت تازه باشیم طبیعی است هدف از نام گذاری روزی به نام «مشهد» در تقویم رسمی کشور، ایجاد ظرفیتی تازه، ناب و منحصر به فرد برای مشهد است که بتوان در آن روز به هویت و فرهنگ اصیل مشهد پرداخت. روزی که البته باید به نوعی از هویت اصلی مشهد یعنی وجود مبارک حضرت امام رضا(ع) الهام گرفته باشد. بدون شک ثبت یک روز مشخص و ملی می تواند کمک شایانی به معرفی ظرفیت های این شهر و مطرح کردن نیازها و مطالبات در کنار بیان پیشرفت ها و دستاوردها کند. در این روز می توان فارغ از هر موضوع مهم دیگری تنها به «مشهد» پرداخت و توجه مردم، نخبگان و مسئولان را بیش از پیش به جهان شهر مشهد جلب کرد. متاسفانه تجربه نشان داده است هر گاه که نمایندگان دیگر شهرها، مدیران و مسئولان ملی در مناسبت های مختلف به مشهد سفر می کنند، شناخت کامل و جامعی از ظرفیت ها و مطالبات این شهر ندارند، موضوعی که به گاه بودجه ریزی و تقسیم سهم ها خودش را نشان می دهد و همواره شهری که سالیانه پذیرای بیش از یک سوم جمعیت کشور است و جمعیت حاشیه نشین آن از جمعیت 20 شهر ایران بیشتر است به سهم واقعی خود نمی رسد. چرا دهم دی ماه روز مناسبی برای روز ملی مشهد نیست؟ اکنون در مرحله اول بررسی؛ دهم دی ماه، سالروز قیام خونین مردم مشهد علیه استبداد رژیم پهلوی به عنوان گزینه اصلی روز ملی مشهد در نظر گرفته شده است، روزی که هزاران زن و مرد در خیابان های مشهد مقابل تانک های مسلح رژیم پهلوی قد علم کردند، به خاک و خون کشیده شدند اما شرف و غیرت شان اجازه نداد پای روی باورهای انقلابی خود بگذارند. روزی که نباید هیچ گاه در تقویم و حافظه تاریخی مردم کشور کمرنگ شود، روزی که سرشار از مفاهیمی چون ایثار، بصیرت و ولایت پذیری است و باید آن چه بر این مردم گذشته است، سینه به سینه به نسل های بعد منتقل شود تا نام و یاد شهدای آن جنایت هولناک، در اذهان جاوید بماند. همین موضوع که دهم دی ماه از حیث معنوی، تاریخی و سیاسی برای ما اهمیت بسزایی دارد، نشان می دهد که اتفاقا گزینه مناسبی برای روز ملی مشهد نیست! چرا که به عقیده نگارنده در دهم دی ماه هر آن چه که توجه را از ابعاد مختلف این قیام سرنوشت ساز بستاند، به خطا رفته است. حال آن که باید در روز ملی مشهد اذهان را متوجه فرهنگ رضوی و حال خوب زیارت کرد، از صفا و حال و هوای شهر امام مهربانی ها گفت، به خصوص در روزگاری که در جنگ نرم، دشمن در فضای مجازی مترصد هشتگ مشهد است تا توفان های توئیتری خود را به راه بیندازد، باید در این روز از فرهنگ و هویت مشهد و مشهدی نوشت، از لهجه شیرین ولی فراموش شده مشهدی صحبت کرد، مشاهیر بنام خطه خورشید را ارج نهاد، از گره های مهم تاریخی در این سرزمین سخن گفت که به دست غیورمردان و شیرزنان گشوده شده است، قهرمانان گمنام شهر را تجلیل کرد، از پاکبان گرفته تا معلم یا آتش نشانی که مفهوم انسانیت را در این شهر زنده نگاه داشته اند، باید در این روز با دعوت از کارشناسان و نخبگان اقتصادی، ظرفیت ها و فرصت های سرمایه گذاری در مشهد به منظور بهبود وضعیت کسب و کار را مطرح کرد و ده ها طرح و برنامه و ایده جذاب دیگر را پیاده کرد، در حالی که در روز دهم دی ماه باید توجه اصلی به آن واقعه تاریخی باشد. بررسی سایر پیشنهادها روزهای تاریخ ساز دیگر همچون «21 تیر؛ سالروز قیام مسجد گوهرشاد» و«23 آذر؛ سالروز حمله رژیم شاهنشاهی به بیمارستان امام رضا(ع)» و حتی روزهای مناسبتی مانند «25 اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی» نیز طبق آن چه گفته شد روز مناسبی برای روز ملی مشهد نیستند، همچنین روز 11 دی و برخی ایام دیگر مانند اول بهمن که به عنوان زادروز فردوسی شناخته می شود نیز تایید و سندیت تاریخی ندارد. دهه کرامت و یازدهم ماه ذی القعده، از جمله روزهایی است که نه تنها نگاه مردم ایران که توجه همه شیعیان و مسلمانان جهان را به مشهد مقدس معطوف می کند. این روز به خودی خود ظرفیتی فرا ملی دارد و نباید بزرگی و عظمت آن را با موضوعی دیگر گره زد. 30 صفر و سالروز شهادت امام رضا(ع) و همچنین 23 ذی القعده روز زیارتی آن حضرت نیز چنین ویژگی هایی دارند. روزهایی که همه توجه به موضوع زیارت و ابراز ارادت به ساحت مقدس اهل بیت(ع) معطوف می شود. در چنین روزهایی باید همه دل مشغولی ها را کنار گذاشت و فقط از امام رضا(ع) و دلدادگی به حضرتش سخن گفت. بماند که برای تثبیت یک روز خاص، باید در تقویم شمسی روزی را معین کرد. یکی دیگر از گزینه ها «روز تغییر رسمی نام توس به مشهد» است که البته نتایج بررسی های کارشناسی و دریافت نظرات پژوهشگران در مرکز پژوهش های شورای پنجم با این پاسخ همراه بوده که «درخصوص تغییر نام توس به مشهد، تاریخ دقیقی که بتوان روز، ماه و سال آن را مشخص کرد در منابع تاریخی وجود ندارد.» گزینه بعدی، سالروز ورود امام رضا(ع) به مشهد است. روزی که به گفته مورخان، برای آن نیز نمی توان روز دقیقی را مشخص کرد. حتی در پژوهش انجام شده و پاسخی که در این خصوص به مرکز پژوهش های شورای پنجم ارائه شده بود نیز به غیرقطعی بودن آن اشاره و از واژه «تقریب» استفاده شده است : «بنابر نوشته ابن بابویه در کتاب عیون اخبارالرضا(ع)، امام رضا(ع) در مسیر حرکت به سمت مرو پس از خروج از نیشابور به قریه سناباد وارد شده اند. با توجه به فاصله شهرها و مقدار مسیر ممکن برای طی شدن در یک روز در آن دوران، در تحقیقات مختلف زمان ورود آن حضرت به طوس یا سناباد، «به تقریب» یک شنبه 3 جمادی الاخر سال 201 هجری برابر 11 دی ماه سال 195 خورشیدی است.» دقیق نبودن این تاریخ، همان نکته ای است که حجت الاسلام «یوسفی غروی» محقق برجسته تاریخ اسلام نیز پیش از این در گفت وگو با خراسان به آن اشاره کرده بود. وی در این باره گفته بود: «آن گونه که در تاریخ نقل شده، مأمون در جریان سفر به سمت بغداد، ایامی را در هر شهر می ماند و مشخص نشده که چند روز را در این شهرها توقف کرده است. بنابراین روز رسیدن وی به شهرهای دیگر از جمله سرخس نیز مشخص نیست، بر این اساس نه روز ورود و نه روز خروج وی مشخص است. از سوی دیگر، بعید به نظر می رسد که مأمون در توس نمانده باشد و در قصر «حُمَید بن قَحطَبه» (والی خراسان در دوره خلافت هارون الرشید و مامون) در سناباد، بیش از 10 روز مانده باشد. مأمون از سرخس به قصر «حُمَید بن قَحطَبه» (محل شهادت حضرت رضا (ع)) آمده و در این مسیر، از توس گذشته است. این اطلاعات وجود دارد اما هیچ سرنخی در هیچ جا به دست نمی آید که چه زمانی به توس یا سناباد رسیده باشند. تعیین این زمان امکان ندارد، مگر آن که به صورت حدسی و تخمینی، اوایل ماه ذیقعده را مشخص کرد. نهایت این است که گفته شود مأمون حدود 20 روز یا سه هفته در سناباد مانده و با این حساب اوایل ماه ذیقعده تاریخ تخمینی برای این موضوع است و امکان اعلام زمان دقیق آن وجود ندارد.» چرا هشتمین روز از هشتمین ماه سال؟ همان طور که اشاره شد در تعیین روز ملی مشهد، هدف اصلی آن است که نگاه های بیشتری از هر طیف و سلیقه ای را متوجه هویت مشهد کرد و جایگاه و اهمیت این جهان شهر مذهبی را بیش از گذشته به تصویر کشید. «هشتمین روز هشتمین ماه سال» پیشنهاد روزنامه خراسان برای روز ملی مشهد است که مورد استقبال برخی چهره‌ها و مسئولان ازجمله آقای ارجائی شهردار مشهد قرار گرفت. 8 آبان یک ظرفیت تازه است که فرصت جدید و نابی را برای نیل به اهداف تعیین شده برای روز ملی مشهد خلق خواهد کرد. می تواند پنجره ای باشد برای جذب حداکثری توجه ها به پایتخت معنوی ایران. اولین و مهم ترین دلیل ، منطق عدد «8» است. عددی که همه ما ایرانیان با شنیدن آن به یاد «هشتمین امام» شیعیان می افتیم و ناخودآگاه دلمان روانه مشهدالرضا(ع) می شود. این عدد سال هاست که با روح و جان ایرانیان آمیخته شده و بسیاری از عاشقان اهل بیت(ع)، هر روز در ساعت 8 صبح و 8 شب، صلوات خاصه ایشان را همراه با رادیو ملی زمزمه می کنند. ترکیب عدد هشت با روز و ماه، یعنی «هشتمین روز هشتمین ماه سال» تاثیر آن را دوچندان می کند، به طوری که اگر از هر ایرانی با هر بینشی بپرسیم « به نظر شما چرا هشتمین روز هشتمین ماه سال به نام روز ملی مشهد نام گذاری شده است؟»، بدون شک اولین پاسخش این خواهد بود که «به خاطر امام هشتم، یعنی امام رضا(ع)». همین ویژگی که همه مسلمانان جهان، چه تاریخ دان و پژوهشگر و چه یک فرد عادی و غیردانشگاهی، با شنیدن این تاریخ، نام امام هشتم(ع) برایش تداعی خواهد شد، کافی است که باور داشته باشیم انتخاب هشتم آبان ماه هر سال، انتخاب خوبی برای نام گذاری به عنوان «روز ملی مشهد» خواهد بود. بماند که در این روز امکان صحبت و گفت وگو درباره همه ابعاد این کلان شهر وجود دارد.
سایر اخبار این روزنامه
مصرف 32.5 میلیارد نخ سیگار فقط در 6 ماه !
نظری، استاندار خراسان رضوی شد
جزئیات کارت اعتباری تا 200 میلیون تومانی
دعوای آب و هوا در بنزین!
قصه های دختر پاریسی برای کودکان ایرانی
حقوق بازنشستگان و دوگانه بد و بدتر
منطق« 8 »برای روز ملی مشهد
«من وتو» کدام واقعیت تاریخی درباره جشن های 2500 ساله را سانسور کرد؟
قالیباف: کمیسیون ویژه دنبال بستن اینستاگرام وپلتفرم های بزرگ شبکه اجتماعی نیست
تب تند خبرهای برجامی
«افعی سیگاری» شکار شد
بازار داغ مرغ گرم !
