تشنگی 40 ساله جنوب را دریابیم
وقتش رسیده که برای حل مشکلات ناشی از خشکسالی در کشور که سال‌هاست درگیر آن هستیم، از نهادهای بین‌المللی کمک بگیریم. «فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر» به عنوان بزرگ‌ترین نهاد بین‌المللی بشردوستانه دنیاست که در وظایف و اهدافش، ارایه خدمات بشردوستانه در سوانح طبیعی را هم بر عهده دارد.
به‌همین دلیل هم جلسات هلال‌احمر با نمایندگان فدراسیون در منطقه از چندماه گذشته آغاز شده است. «حسن اسفندیار» مدیرکل عملیات و برنامه‌های بشردوستانه جمعیت هلال‌احمر می‌گوید :«با فدراسیون صلیب‌سرخ و جمعیت‌های ملی هماهنگی‌هایی انجام شده است تا بتوانیم بخشی از اعتبارات بین‌المللی را برای مقابله با خشکسالی به داخل کشور هدایت کنیم.
این کار در دو مرحله انجام خواهد شد. مرحله نخست با استفاده از کمک‌های مالی صندوق اضطراری مقابله با حوادث صلیب‌سرخ که در آینده‌ای نزدیک محقق خواهد شد و اغلب آن در جنوب و جنوب‌شرقی کشور برای رفع سریع مشکلات ناشی از خشکسالی، مثل سلامت خانواده، کمک به معیشت نیازمندان و تامین فوری آب آشامیدنی هزینه خواهد شد.»
راه‌حل پایدار
این راهکار کمک اضطراری است که هلال‌احمر ایران برای کمک به استان‌های درگیر خشکسالی درنظر دارد. بخش مهمی از برنامه اداره کل عملیات و برنامه‌های بشردوستانه مربوط به برنامه‌ریزی یک‌ساله است تا اقدامات اساسی و پایدار در جهت بهتر شدن شرایط زندگی در این مناطق انجام شود.
اسفندیار می‌گوید: «کمک‌هایی که گفته شد، راه‌حل‌هایی موقت و کوتاه‌مدت هستند. این فعالیت‌ها باید با راهکارهای اساسی و بلندمدت پیوند بخورند. سازوکار ما برای اقدامات اساسی همچون تعمیر و لایروبی قنوات و پروژه‌های خطوط انتقال آب که منجر به تامین آب شرب سالم و پایدار می‌شود، انتشار یک اعلامیه استمداد جهانی توسط فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ است که برای آماده‌سازی آن جهت طرح در فدراسیون، یکی از همکاران‌مان در مقر صلیب‌سرخ، مستقر در ژنو را به نام دیوید فیشر به ایران دعوت کرده‌ایم. او با ما هم‌نظر است و خشکسالی در ایران را یک بحران،خطر بزرگ و حادثه مداوم می‌بیند که باید به آسیب‌دیدگان آن امدادرسانی شود.»
کارشناس فدراسیون بین المللی صلیب سرخ خشکسالی در ایران را یک بحران،خطر بزرگ و حادثه مداوم می‌بیند که باید به آسیب‌دیدگان آن امدادرسانی شود
8 میلیون نفر متاثر از خشکسالیطبق آمارهای غیررسمی 8 میلیون نفر از جمعیت ایران در استان‌های جنوب و جنوب‌شرقی متاثر از خشکسالی هستند؛ آماری که با شروع ارزیابی‌ها توسط نماینده فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر به‌طور دقیق مشخص خواهد شد.
در حال حاضر اجرای طرح‌های موقت و پایدار برای شش استان سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، کرمان و خوزستان درنظر گرفته شده است. ممکن است با توجه به ارزیابی‌های انجام شده استان‌های دیگر هم به عنوان هدف این طرح انتخاب شوند.
«علیرضا آقایی» معاون اداره کل عملیات و برنامه‌های بشردوستانه جمعیت هلال‌احمر می‌گوید: «کمکی که از طریق صندوق اضطراری برای چنین شرایطی تعریف شده و قرار است اعتبار آن برای خشکسالی ایران اختصاص داده شود، برای رفع نیازهای اضطراری و موقت است.
علاوه بر این کمک‌ها، از فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر خواسته‌ایم تا فراخوانی برای کمک به حل بحران خشکسالی در ایران صادر کند. در صورت اعلام این فراخوان و پذیرفته شدن طرح، از کمک‌های کارشناسانه فدراسیون برای تامین آب پایدار هم استفاده می‌کنیم.
سال‌هاست راه‌حل‌های موقتی برای حل بحران کم‌آبی و خشکسالی در این مناطق انجام شده است. این راه‌حل‌ها مثل حفر چاه عمیق و آبرسانی با تانکر راه‌حل‌های موقتی هستند که روشی پایدار به‌شمار نمی‌روند. در عین‌حال به‌عنوان راه‌حل اضطراری به‌کار می‌روند. این مناطق ظرفیت‌هایی دارند که می‌توان با احیای آن به‌صورت کارشناسانه و اصولی، آب پایدار را به این مناطق رساند.»
خشکسالی و سیل
کم‌آبی و خشکسالی در جنوب و جنوب‌شرقی کشور بحرانی طبیعی است که عوامل انسانی مختلفی در دهه‌های گذشته به آن دامن زده؛ برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی، توسعه بی‌رویه کشاورزی و … از جمله این عوامل است.
حالا که خشکسالی سایه‌ای 20 ساله و در برخی شهرها سایه‌ای 40 ساله روی معیشت مردم انداخته، علاوه بر کمک به معیشت و تامین آب پایدار، آموزش و آگاهی‌رسانی هم در برنامه‌های آبرسانی پایدار قرار گرفته است.
آقایی می‌گوید: «نیازهای بهداشتی، به‌خصوص در زمینه بهداشت آب و نظافت و همچنین دوره‌های آموزشی جامعه‌محور در این طرح پیش‌بینی شده است. خشکسالی در سال‌های گذشته اثرات مخربی در این مناطق داشته که خطرآفرین به‌نظر می‌رسد. وسعت آسیب‌پذیری در این مناطق زیاد بوده و تلاش ما در این برنامه‌های آموزشی و حمایتی و کارشناسی این است که این آسیب‌پذیری به حداقل برسد.»
خانه‌های هلال و دیگر ظرفیت‌های هلال‌احمر در این استان‌ها راه رسیدن به اهداف و برنامه‌ها را هموار می‌کنند و برای آموزش و دیگر برنامه‌ها می‌توان از آن استفاده کرد. به گفته معاون اداره کل عملیات و برنامه‌های بشردوستانه جمعیت هلال‌احمر در کنار خشکسالی، سیلاب‌های متعددی در سال‌های گذشته در این استان‌ها در حال وقوع است.
وقوع این سیلاب‌ها در مناطق درگیر خشکسالی بسیار خطرناک است. سیل سال‌های گذشته سیستان‌وبلوچستان و کرمان نمونه‌هایی از این حوادث است که تلفات جانی و مالی مختلفی به جا گذاشت.
