طغیان بیماری خاموش با سرانه مصرف هفته‌ای ۳ لیوان شیر!

 سرویس جامعه جوان آنلاین: گرانی شیر و لبنیات و کاهش سرانه مصرف شیر فریاد بیماری خاموش را هم در آورده‌است. از هر سه زن بالای ۵۰ سال یک نفر و از هر پنج مرد بالای ۵۰ سال، یک نفر شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه می‌کنند. در کشور ما هم سالانه ۱۷۰ هزار مورد شکستگی ناشی از پوکی استخوان و ۴ هزار مرگ ناشی از این شکستگی‌ها اتفاق می‌افتد. بیماری خاموش ۶۲ درصد از زنان و حدود یک سوم مردان بالای ۶۰ سال را با خود درگیر می‌کند. تغذیه سالم و مصرف لبنیات و ویتامین دی راه مقابله با این بیماری است، اما رشد ۱۲۰ درصدی قیمت لبنیات در یک سال گذشته در عمل این خوراک مغذی را هم از سبد غذایی مردم کشورمان حذف کرده‌است. کاهش ۱۰ درصدی قیمت سه محصول لبنی پر مصرف هم که هنوز برای مردم محسوس نیست. در چنین شرایطی طبق گزارش مرکز آمار ایران سرانه مصرف شیر حدود سه لیوان در هفته برآورد شده‌است و دریافت کلسیم جامعه ایرانی ۴۰ درصد از حداقل دریافت کلسیم کمتر است. این موضوع می‌تواند تبعات زیادی از جمله گسترش پوکی استخوان، مشکلات لثه و دندان، کوتاهی قد کودکان و نوجوانان و حتی شیوع فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی و عروقی را به دنبال داشته باشد. پوکی استخوان حالا دیگر به یکی از بیماری‌های رایج در میان سالمندان تبدیل شده و با گرانی پیاپی محصولات لبنی و حذف یا محدودیت آن در سبد خانوار بیماری خاموش در نسل‌های بعدی هم بیدار می‌شود؛ چراکه به گفته متخصصان تغذیه جذب کلسیم تنها تا سن ۳۰ سالگی اتفاق می‌افتد و تغذیه نامناسب کودکان می‌تواند زمینه‌ساز ابتلای آن‌ها به بیماری‌هایی نظیر پوکی استخوان باشد. روز ۲۸ مهر ماه هم روز جهانی پوکی استخوان است؛ بیماری خاموشی که سالانه باعث مرگ و ناتوانی هزاران نفر می‌شود و تبعات سنگین اقتصادی اجتماعی از خود بر جای می‌گذارد. حالا با گرانی مداوم محصولات لبنی نگرانی از گسترش شیوع این بیماری در جامعه بیشتر شده‌است. کاهش قیمتی که محسوس نیست
براساس اعلام مرکز آمار که در شهریور ۱۴۰۰ منتشر شده‌است، در گروه لبنیات در شهریور افزایش قیمت ۴/۱۰ درصدی نسبت به مرداد و افزایش ۷۳ درصدی نسبت به‌مدت مشابه سال قبل ثبت شده‌است. بنا بر همین آمار بیشترین افزایش قیمت لبنیات مربوط به ماست، پنیر و شیر پاستوریزه است. هر چند که دولت سیزدهم درصدد است کاهش ۱۰ درصدی در قیمت سه محصول لبنی اصلی شامل شیر، پنیر و ماست را اعمال کند و سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی نیز به‌طور رسمی به عملیاتی شدن این تصمیم ستاد تنظیم بازار از روز گذشته اشاره کرده‌بود، اما کاهش قیمت این محصولات هنوز در بازار حس نشده‌است.
محمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی می‌گوید: «این کاهش ۱۰درصدی شامل حال سه محصول ماست ساده ۵/۲ کیلوگرمی، پنیر یواف ۴۰۰ گرمی و شیر پاستوریزه ساده کیسه‌ای ۹۰۰ گرمی خواهد شد که جهت حمایت از دهک‌های محروم صورت گرفته است.»
پس از افزایش ۱۲۰ درصدی قیمت شیر و لبنیات وعده کاهش ۱۰ درصدی قیمت سه محصول لبنی هم اگرچه به طنزی تلخ شبیه است، اما هنوز هم برای مصرف‌کننده محسوس نیست. رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی در تشریح دلایل عدم اعمال قیمت‌های جدید فرآورده‌های لبنی در بازار می‌گوید: «توزیع محصولات جدید و جایگزینی آن‌ها در بازار بین یک تا دو هفته زمان می‌برد.» ۳ لیوان شیر در هفته سرانه مصرف شیر در ایران!


طبق گزارش مرکز آمار ایران در گزارشی نتایج طرح آمارگیری از فرهنگ رفتاری خانوار در حوزه تغذیه و دخانیات به‌طور متوسط سرانه مصرف شیر افراد مورد بررسی ۹۸/۲ لیوان در هفته برآورد شده‌است که استان اردبیل با ۶۳/۳ لیوان در هفته بیشترین سرانه مصرف شیر افراد ١٥ساله و بیش‌تر را در بین استان‌های کشور دارا بوده‌است.
به گفته زهرا عبداللهی، مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت سرانه مصرف شیر و فرآورده‌های آن در ایران در مقایسه با میانگین مصرف جهانی ۳۰ درصد و در مقایسه با میانگین کشور‌های توسعه‌یافته ۶۵ درصد کمتر است.
وی می‌افزاید: «مهر تأیید سازمان ملل به اهمیت شیر، به معنای اجماع علمی جهانی در تأیید و تأکید ضرورت مصرف آن است. شیر از منظر دینی غذای بهشتی، از نظر علم تغذیه کامل‌ترین غذا و غذای بدون جایگزین و از نگاه پزشکی واکسن و دارو است. مطالعات انجام شده در مورد جایگاه شیر و میزان سرانه مصرف در سفره ایرانیان شرایط نگران‌کننده‌ای را ترسیم می‌کند.»
به گفته این متخصص تغذیه آمار‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد که دریافت کلسیم جامعه ایرانی ۴۰ درصد از حداقل دریافت کلسیم کمتر است و این موضوع می‌تواند تبعات زیادی از جمله گسترش پوکی استخوان، مشکلات لثه و دندان، کوتاهی قد کودکان و نوجوانان و حتی شیوع فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی و عروقی را به دنبال داشته‌باشد. مرگ ۴ هزار نفر بر اثر شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت هم در پیامی به مناسبت روز پوکی استخوان با اشاره به اینکه این بیماری تا زمان بروز شکستگی، به طور معمول هیچ علائم و نشانه‌ای ندارد، می‌افزاید: «شکستگی مهم‌ترین و جدی‌ترین عواقب پدیده پوکی استخوان است. شکستگی ناشی از پوکی استخوان می‌تواند باعث ناتوانی و معلولیت قابل توجه و از دست دادن کیفیت زندگی افراد شود. سالانه در جهان حدود ۸/۵ میلیون سال از دست رفته به دلیل شکستگی ناشی از استئوپروز رخ می‌دهد. از هر سه زن بالای ۵۰ سال یک نفر و از هر پنج مرد بالای ۵۰ سال، یک نفر شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه می‌کنند.»
به گفته وی سهم کشور ما از شکستگی ناشی از پوکی استخوان ۱۷۰ هزار مورد و ۴ هزار مرگ در سال است. از هر ۱۰ نفر که دچار شکستگی مفصل ران می‌شوند، دو نفر طی شش ماه پس از شکستگی فوت می‌کند. نتایج حاصل از تحقیقات بیانگر این است که بیش از نیمی (۶۲ درصد) از زنان و حدود یک سوم مردان بالای ۶۰ سال دچار این بیماری هستند. خمیدگی ستون فقرات و کاهش ۴ سانتیمتری قد از نشانه‌های تأثیر پوکی استخوان در سالمندان است.
عین‌اللهی چهار نکته طلایی را برای بهبود سلامت استخوان و عضله و کاهش خطر پوکی استخوان بر می‌شمرد و می‌گوید: «داشتن فعالیت، داشتن یک رژیم غذایی غنی از کلسیم، پروتئین و مصرف مکمل ویتامین D رمز سلامت استخوان است.»
وی بانوان بالای ۵۰ سال و مردان بالای ۷۰ سال توصیه می‌کند معاینه بالینی و بررسی عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان را جدی بگیرند تا اگر بیماری خاموش به سراغشان آمده زودتر تشخیص داده شود. شعار هفته سلامت استخوان سال ۱۴۰۰ این است؛ «مهار پوکی استخوان با تشخیص به موقع.»