چقدر به وعده‌های میلیاردی واکسن وفا شد؟

فرشته کیانی-شهروندآنلاین: گزارشی نشان می‌دهد که فقط یک دوز از هفت دوز واکسن کووید که به فقیرترین کشورهای جهان وعده داده شده بود، تحویل داده شده است.

بر اساس تجزیه‌وتحلیل «واکسن مردم»، ائتلافی از گروه‌ها شامل آکسفام (Oxfam)، موسسه ActionAid  و عفو بین‌الملل، از 1.8میلیارد دوز واکسنی که کشورهای ثروتمند تعهد کرده بودند، فقط 261میلیون دوز (14درصد) به کشورهای کم‌درآمد رسیده است.

تقریبا یک سال پس از در دسترس قرار گرفتن واکسن‌ها، فقط 1.3درصد از افرادی که در فقیرترین نقاط جهان زندگی می‌کنند، کاملا واکسینه شده‌اند.



این گزارش می‌گوید بریتانیا متعهد شد 100میلیون دوز به کشورهای فقیرتر ارسال کند، اما تاکنون کمتر از 10درصد تحویل داده است. از وعده 40میلیون دوزی کانادا 8درصدش محقق شده است. ایالات متحده بیشترین دوز را تحویل داده است، اما هنوز با بیش از یک‌میلیارد دوز وعده داده شده بسیار فاصله دارد.

بر اساس این گزارش، در همین‌حال، از 994میلیون دوز واکسن وعده داده‌شده به کوواکس (Covax)، سیستم توزیع جهانی واکسن، از سوی جانسون ‌اند جانسون، مدرنا، آکسفورد/آسترازنکا و فایزر/بایون‌تک، فقط  120میلیون دوز (12درصد) تاکنون تحویل داده شده است!

تعهدهای بی‌سرانجام واکسن‌سازان

شرکت‌های دارویی از تعهد خود به Covax، ابتکار واکسن برای کشورهای فقیر، سر باز زده‌اند!

شرکت فایزر/بایون‌تک متعهد شده بود 40میلیون دوز واکسن به کوواکس تحویل دهد که فقط 16میلیون دوز تحویل داده، یعنی تا 40درصد از وعده‌اش محقق شده است.

شرکت آکسفورد/آسترازنکا تعهد کرده بود 720میلیون دوز تحویل دهد که تاکنون 104میلیون دوز تحویل داده است، یعنی تحقق فقط 14درصد از وعده‌اش.

شرکت جانسون ‌اند جانسون 200میلیون دوز وعده کرده بود که تاکنون هیچ دوزی تحویل نداده است!

شرکت مدرنا 30میلیون دوز تعهد کرده بود که آن هم هیچ واکسنی تحویل نداده است!

بر اساس گزارش‌ها، بریتانیا متعهد شد 100میلیون دوز به کشورهای فقیرتر ارسال کند، اما تاکنون کمتر از 10درصد، تحویل داده است. از وعده 40 میلیون دوزی کانادا 8درصدش محقق شده است. ایالات متحده بیشترین دوز را تحویل داده است، اما هنوز با بیش از یک‌میلیارد دوز وعده داده شده بسیار فاصله دارد.

شکست ثروتمندان و شکست کوواکس

رابی سیلورمن، از آکسفام گفت که این آمار «شکست کمک‌های کشورهای غنی و شکست Covax » را نشان می‌دهد. او افزود: «تنها راه پایان دادن به این همه‌گیری، به اشتراک گذاشتن فناوری و دانش با سایر تولیدکنندگان واجد شرایط است تا همه در هر کجا بتوانند به این واکسن‌های نجات‌بخش دسترسی داشته باشند.»

سازمان بهداشت جهانی علنا هشدار داده است که تحویل دوزها به کشورهای در حال توسعه قبل از پایان امسال باید در اولویت جهانی قرار گیرد. با این‌حال، این گزارش می‌گوید که کشورهای ثروتمند در حال برنامه‌ریزی برای ارایه دوزهای بیشتر در مقطعی در زمانی نامشخص در سال 2022 هستند!

این گزارش هشدار می‌دهد که این تاخیر منجر به مرگ‌هایی می‌شود که می‌توان از آن جلوگیری کرد.

مازا سیوم، از اتحاد آفریقا و اتحاد واکسن مردم آفریقا گفت: «در سراسر جهان کارکنان بهداشت می‌میرند و کودکان والدین و پدربزرگ و مادربزرگ خود را از دست می‌دهند. با توجه به اینکه 99درصد از مردم کشورهای کم‌درآمد هنوز واکسینه نشده‌اند، دسترسی ما به واکسن‌ها خیلی کم و خیلی دیر بوده است.»

شکست کشورهای ثروتمند غربی در اهدای واکسن با توجه به وعده‌های اولیه

بر اساس این گزارش، ایالات متحده وعده اهدای 1.1میلیارد دوز را داد که 177میلیون دوز تحویل داد؛ یعنی تحقق 18درصدی وعده‌ها.

اتحادیه اروپا، ایسلند و نروژ وعده اهدای 500میلیون دوز را دادند که 10درصد از این وعده محقق شد؛ یعنی 52میلیون دوز.

بریتانیا وعده داد 100میلیون دوز اهدا کند که 9.6میلیون دوز اهدا کرد؛ یعنی تحقق 9.6درصدی وعده.

کانادا متعهد شده بود 40.7میلیون دوز اهدا کند که 3.3میلیون دوز آن تحویل شده است؛ یعنی تحقق 8درصدی وعده.

ژاپن هم تعهد کرده بود 60میلیون دوز اهدا کند که 18.9میلیون دوز تحویل داده است؛ یعنی 31درصد از تعداد عهد شده.

کارکنان مراقبت‌های بهداشتی برای آزمایش بیماران مبتلا به کووید در مرکزی در ژوهانسبورگ آماده می‌شوند. Photograph: Denis Farrell/AP انگلستان و دیگران مانع تلاش برای افزایش عرضه واکسن در جهان

هند و آفریقای جنوبی پیشنهاد داده‌اند که سازمان تجارت جهانی (WTO) اجرای حق ثبت اختراع خود را برای واکسن‌ها و درمان‌های کرونا معلق کند تا نوبت واکسیناسیون به کشورهای فقیرتر برسد.

بیش از 100 کشور، گروه‌های حقوق بشری از جمله پزشکان بدون مرز، دیده‌بان حقوق بشر و آکسفام و شخصیت‌های برجسته‌ای مانند گوردون براون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، از این درخواست حمایت کرده‌اند. آنها می‌گویند تا زمانی که همه در امان نباشند، هیچ‌کس از ویروس کرونا در امان نیست.

اما انگلیس، اتحادیه اروپا و سوییس با این اقدام مخالفت کرده‌اند. تیم بیرلی، از موسسه Global Justice Now، گفت که انگلستان و دیگران مانع تلاش برای افزایش عرضه واکسن در جهان بوده‌اند و «جنوب جهانی» (کشورهای کم‌درآمد) را مجبور به تکیه بر کمک‌هایی کرده‌اند که همیشه بسیار کم و خیلی دیر است.

در این میان، سخنگوی دولت انگلیس گفت: «انگلیس مفتخر است که نقشی اساسی در تلاش جهانی برای ساخت و توزیع واکسن کووید-19 ایفا می‌کند. بریتانیا می‌خواهد با اقدامات عملی، از جمله صدور مجوز داوطلبانه و قراردادهای انتقال فناوری برای واکسن‌ها، حمایت از Covax و راه‌حل‌هایی برای تنگناهای تولید و مسائل مربوط به زنجیره تامین پیش برود.»

بیمار مبتلا به کووید در تونس تحت مراقبت. GETTY IMAGES کووید ممکن است جان 180هزار کارمند بهداشت را در جهان گرفته باشد

در وضعیت نابسامان واکسیناسیون جهانی، سازمان بهداشت جهانی (WHO) هم می‌گوید 80هزار تا 180هزار کارمند مراقبت‌های بهداشتی ممکن است تا ماه می امسال بر اثر کووید-19 جان باخته باشند و مُصر است که واکسیناسیون آنان باید در اولویت قرار گیرد.

گزارش WHO روز پنجشنبه تخمین زد که از 135میلیون کارمند بخش بهداشتی در جهان، بین 80هزار تا 180هزار نفر ممکن است بر اثر کووید-19 در فاصله بین ژانویه 2020 تا می 2021 جان باخته باشند.

دکتر تدروس آدهانوم گبریسوس، رئیس سازمان بهداشت جهانی گفت باید ابتدا کارکنان مراقبت‌های بهداشتی در برابر این بیماری واکسینه شوند. او همچنین از نابرابری جهانی در توزیع واکسن به‌شدت انتقاد کرد.

او افزود: «داده‌های 119 کشور جهان نشان می‌دهد که به‌طور متوسط دو نفر از هر پنج کارمند بخش بهداشت و مراقبت در سطح جهان کاملا واکسینه شده‌اند. در آفریقا، کمتر از یک نفر از هر 10 کارمند بهداشتی کاملا واکسینه شده‌اند. در همین حال، در بیشتر کشورهای با درآمد بالا، بیش از 80درصد از کارکنان بهداشتی کاملا واکسینه شده‌اند.»

تدروس می‌گوید بیش از 10 ماه است که WHO  اولین واکسن‌ها را تایید کرده است؛ این واقعیت که هنوز میلیون‌ها کارمند بهداشت واکسینه نشده‌اند، «اعلام جرم» علیه کشورها و شرکت‌هایی است که عرضه جهانی دوزها را کنترل می‌کنند.

آنت کندی، رئیس شورای بین‌المللی پرستاران گفت: «این سازمان برای همه کارکنان مراقبت‌های بهداشتی که جان خود را از دست داده‌اند، اندوهگین است. بسیاری بیهوده جان باختند و جان بسیاری را می‌توانستیم نجات دهیم. کادر درمان اکنون از نظر جسمی و روحی خسته‌اند و یک پیش‌بینی می‌گوید 10درصد از آنان به‌زودی دست از کار می‌کشند!»

سازمان جهانی بهداشت می‌خواهد هر کشوری تا پایان سال 40درصد از جمعیت خود را واکسینه کند، اما تدروس گفت 82 کشور جهان در خطر از دست رفتن این هدف قرار دارند، عمدتا به دلیل تولید و عرضه ناکافی.

بر اساس آمار منابع رسمی که خبرگزاری فرانسه (AFP) مدون کرده، از زمان شیوع این بیماری در چین در دسامبر 2019، حداقل 4.9میلیون نفر جان خود را از دست داده‌اند، در حالی که نزدیک به 242میلیون مورد ابتلا ثبت شده است.

منبع: گاردین