روزنامه ایران ورزشی
1400/08/03
جدال قدیمی در اخبار جدید
سرمقاله فرشاد کاسنژاد @Farshadcasnejad روزی که باشگاه استقلال خبر هیجانزده کف درآمد ۵۰۰ میلیارد تومانی را در قرارداد با یک شرکت تبلیغاتی اعلام کرد، روشن بود که از یک درآمد تضمینشده حرف نمیزند اما قدم برداشتن استقلال برای پیدا کردن مسیرهای شناختهشده درآمدزایی از بدیهیات و در فوتبال ایران قابل تحسین است. استقلال در آن درآمد فرضی ۵۰۰ میلیاردی، تبلیغات محیطی را نیز در نظر گرفته است و این قابل پیشبینی بود که سازمان لیگ از تمام درآمدهایی که برایش ایجاد میشود، حتی در مواردی که بدون ایده اجرا میشود و خلقکننده درآمدی چشمگیر نیست، دفاع میکند و میخواهد انحصارش را در اختیار داشته باشد. استقلال و سازمان لیگ جدالی قدیمی را در اخبار جدید بازسازی میکنند. فقط تبلیغات محیطی نیست که سالهای سال در اختیار سازمان لیگ است، بلکه حق پخش اینترنتی نیز مورد دیگری است که به رغم عقد قرارداد، برای باشگاهها درآمدی پدید نیاورده است. سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال طی دستکم یک دهه گذشته که بحث حق پخش تلویزیونی بیش از گذشته مطرح بوده، هرگز مذاکرهکننده خوبی با صدا و سیما نبودند و نتوانستند باشگاهها را به بدیهیترین حقوق خود برسانند. ناگفته نماند که مذاکرهکننده خوب و حرفهای هم در زمینه دریافت حق پخش در مذاکره با صدا و سیما به نتیجهای نمیرسید. مسأله باشگاه استقلال نیست که حق استفاده از فضای تبلیغات محیطی را در بازیهای خانگی خود طلب میکند. پرسپولیس هم میتواند صاحب این فرصت باشد و این در حالی ممکن است که همه باشگاهها طبق این روش فرصت کسب درآمد داشته باشند، بدیهی اینکه با اعدادی متفاوت. این روش، باشگاههایی مثل استقلال و پرسپولیس را صاحب درآمد بیشتر میکند و باشگاههای بدون تماشاگر یا کمتماشاگر و بخصوص باشگاههای پرشمار که بسیاری از بازیهایشان از شبکه تلویزیونی پرمخاطبی پخش نمیشود، از درآمد تبلیغات محیطی محروم میشوند یا درآمد ناچیزی خواهند داشت. این فاصلهای که بین درآمد باشگاههای پرطرفدار و دیگران ایجاد میشود، در اقتصاد فوتبال بدیهی است و لازم نیست بر سر آن چانهزنی راه بیفتد. این استدلال که باید باشگاههای کوچک هم با فرمول توزیع این درآمد توسط سازمان لیگ حمایت شوند، وقتی که سازمان لیگ هرگز موفق به ایجاد درآمدی چشمگیر حتی در مقیاس گردش مالی باشگاههای کوچک نشده است، چندان اعتباری برای بحث ندارد. اعتراض باشگاه پرسپولیس که لازم نبود بیانیهای با متن خشن باشد، بیراه هم نیست. در واقع اعتراض هم نیست و فقط با نگارش و نگاه غلط و خشن به اعتراض تبدیل شده است. پرسپولیس هم حق دارد حامی منافع خود باشد و اگر سازمان لیگ به توافقی برای واگذاری حق تبلیغات محیطی به باشگاه استقلال برسد، باید این توافق تازه را با پرسپولیس و هر باشگاه دیگری نیز داشته باشد. چه بسا باشگاههایی باشند که این فرصت مستقل را نخواهند چون چندان درآمدی برای آنها خلق نخواهد کرد. مثلاً باشگاه پیکان باید دور تا دور زمین خود در ورزشگاهی که هرگز تماشاگری ندارد، لوگوی کارخانه مالک خود را نمایش دهد و بازیکنان و داوران تبلیغات محیطیاش را تماشا کنند. روشن نیست مذاکرات بین سازمان لیگ و استقلال به چه نتیجهای برسد اما روشن است که واگذاری این فرصت به باشگاهها، در حالی که سازمان لیگ پروژههای موفقی را در تبلیغات محیطی و حق پخش اینترنتی اجرا نکرده است، میتواند قدمی برای درآمد بیشتر باشد. حتی این شیوه که باشگاهها صاحب این فرصت باشند، میتواند باشگاههای دیگر به جز استقلال و پرسپولیس را وادار به فعالیت بیشتر در زمینههای تجاری کند. واگذاری این پروژه به کارگزار که در فوتبال ایران مرسوم شده، در واقع برونسپاری کاری است که یک باشگاه خود باید از پس انجامش بربیاید اما باشگاهها در فوتبال ایران عادت به کار کردن ندارند.