روزنامه شرق
1400/08/04
مدیریت کرونا در ترازوی قضا
مدیریت کرونا در ترازوی قضا مهدی زارع استان اصفهان ششمین استان پهناور و سومین استان پرجمعیت ایران است و رتبه اول شهرنشینی کشور را دارد. اصفهان قطب تولید آهن و فولاد ایران است. جمعیت استان اصفهان در سرشماری 1355 دو میلیون نفر بوده که در سرشماری 1395 به پنج میلیون نفر رسیده است. در ایران حدود 13 میلیون هکتار اراضی قابل کشت داریم که هشت میلیون هکتار کشت آبی و پنج میلیون هکتار دیم است. 90 درصد کشاورزی ایران روی زمین‌های کشت آبی و 10 درصد روی اراضی دیم انجام میشود. اصفهان در سال ۱۳۹۷ در بخش کشاورزی با داشتن حدود ۵۶۸ هزار هکتار اراضی کشاورزی (حدود هفت درصد از اراضی ایران) حدود 5.7 میلیون تن محصول کشاورزی (حدود چهار درصد از 130 میلیون تن کل تولید محصولات کشاورزی ایران) را تولید می‌کند. قبل از پیروزی انقلاب میزان تولید فولاد کشور نزدیک به ۶۰۰ هزار تن بود و تنها ذوب‌آهن اصفهان در این حوزه فعالیت داشت، درحالی‌که حجم تولید فولاد کشور به سه میلیون تن رسیده که نزدیک به ۷۰ درصد آن متعلق به استان اصفهان است. در زمینه تولید سیمان نیز حجم تولید هشت میلیون تنی در پیش از انقلاب، به بالای ۸۰ میلیون تن در سال‌های اخیر رسیده که بیش از ۱۰ درصد آن مربوط به اصفهان است. در زمینه پتروشیمی نیز در رژیم سابق شرکت‌های محدود خارجی در کشور فعال بودند، اما اکنون ۲۰ تا ۲۵ درصد محصولات پتروشیمی کشور در استان اصفهان تولید میشود درحالی‌که هیچ منبع نفتی در استان اصفهان وجود ندارد. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت اصفهان در اسفند 97 بیان کرد این صنایع برای تأمین آب و انرژی خود با موانع جدی روبه‌رو هستند، بااین‌حال برای تأمین آب صنایع فولاد، ذوب‌آهن و پتروشیمی، از پساب استفاده میشود. میزان این پساب‌ها که در دیگر مصارف امکان استفاده ندارند، به بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب می‌رسد. براساس اعلام آب و فاضلاب استان اصفهان در آبان 1393 کارخانه فولاد مبارکه، 27 میلیون مترمکعب آب و حدود 5.6 درصد از کل آب اصفهان را مصرف می‌کند. کارخانه فولاد مبارکه، سال 1392 حدود ۲۷ میلیون مترمکعب آب مصرف کرد و آب مصرفی کل شهر اصفهان در همین دوره زمانی ۴۷۶ میلیون مترمکعب بوده است. مدیر دفتر منطقه‌ای اصفهان مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در شهریور 1400 گفت فرونشست به قلب شهر اصفهان و خانه‌های مردم در خیابان‌های مهرآباد، لاهور و حمزه، فلکه فیض و... رسیده و همچنین مناطق ۱۵، 11، 12، ۱۰ ، ۷ و ۱۴ شهرداری اصفهان در مدت دو سال دچار فرونشست شده‌اند. اصفهان در نوار سنندج، سیرجان و در محدوده بین ایران مرکزی و رشته‌کوه‌های زاگرس قرار دارد. دو رشته‌کوه اصلی البرز و زاگرس نقش مؤثری در تعیین میزان و توزیع بارندگی در سطح کشور دارند. درحالی‌که مجموع بارندگی سالانه در ارتفاعات این دو رشته‌کوه و سواحل جنوب غربی دریای مازندران به بیش از هزارو 800 میلی‌متر نیز می‌رسد، اما به‌ویژه در سال‌های اخیر بارندگی در بخش‌های مرکزی و جنوب‌شرقی ایران کمتر از 60 میلی‌متر بوده است. سالانه 20 میلیارد مترمکعب از منابع طبیعی و آب‌های زیرزمینی برداشت میشود و اگر این روند ادامه پیدا کند تا 20 سال آینده اثری از کشاورزی در اطراف رشته‌کوه زاگرس باقی نمی‌ماند. در ایالات متحده، استفاده صنعتی از آب (37 درصد) تقریبا به اندازه کشاورزی (40 درصد) است. از سوی دیگر، در هند، کشاورزی 90 درصد آب را مصرف می‌کند و تنها دو درصد برای صنعت برداشت میشود. برداشت چین 65 درصد کشاورزی، 22 درصد صنعتی و 13 درصد برای مصارف خانگی است. بخشی از مصارف کشاورزی به سمت صنعت هدایت میشود؛ برای مثال نیمی از تولید ذرت که یکی از پنج محصول برتر جهانی از نظر سطح زیر کشت و مصرف آب است، برای تولید اتانول استفاده میشود. در ایران سالانه 96 میلیارد مترمکعب آب مصرف میشود، اما کل منابع آب تجدیدپذیر کشور تنها 90 میلیارد مترمکعب است. براساس اعلام شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در مهر 1399 در ایران سهم مصرف آب در بخش کشاورزی در حدود ۹۰ درصد، شرب هشت درصد و صنعت و معدن دو درصد است. همه صنایع به‌نوعی به آب متکی هستند. شرکت‌های فلزات و معادن به آب برای کنترل گرد و غبار، حفاری و هنگام حمل‌ونقل محصولات نیاز دارند. تولیدکنندگان محصولات فناورانه به آب خالص برای فرایندهای تولید خاص نیاز دارند و مراکز داده به آب برای خنک‌کردن نیاز دارند. برای استخراج بسیاری از منابع انرژی و تولید انرژی از طریق توربین‌های بخار به آب نیاز است. کاهش مصرف انرژی و تغییر بازار به سمت منابع تجدیدپذیر اثر دوگانه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و کاهش برداشت آب دارد. با استفاده از انرژی پاک و کربن‌زدا‌تر، سرمایه‌گذاری روی منابع جدید انرژی می‌تواند اولویت آب را نیز لحاظ کند.5- در برزیل، مجلس سنا گزارش تحقیقات خود را به دادستان کل تسلیم کرده و ژائیر بولسونارو، رئیس‌جمهور این کشور، به دلیل سوءمدیریت بحران کرونا تحت پیگرد قرار گرفته و به ارتکاب ۹ جرم از‌جمله فریب افکار عمومی و تحریک به ارتکاب جرم و حتی جنایت علیه بشریت، بی‌اهمیت جلوه‌دادن همه‌گیری، نادیده‌گرفتن توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی و تعلل در اجرای اقدامات لازم برای جلوگیری از گسترش ویروس مثل استفاده از ماسک یا اعمال مقررات قرنطینه و تأخیر در خرید واکسن متهم شد. برزیل با بیش از ۶۰۰ هزار قربانی از نظر تعداد تلفات همه‌گیری کرونا دومین کشور جهان است؛ بنابراین علاوه‌بر بررسی عملکرد نهادهای دولتی و به‌خصوص شبکه بهداشت عمومی، از تعداد زیادی از مقامات ارشد از‌جمله وزرای کابینه، رؤسای بیمارستان‌ها و حتی خانواده قربانیان تحقیقات قضائی شده است. 6-این نمونه‌ها چند پیام دارد: اول اینکه دادخواهی تابو نیست؛ هرکس علیه هرکس می‌تواند دادخواهی کند. این دادخواهی می‌تواند متوجه حکمرانی باشد. نباید از دادخواهی هراسید. حکمرانی هم باید سعه‌صدر و تاب‌آوری پاسخ‌گویی و اقناع افکار عمومی را داشته باشد. دوم، قرار نیست زحمت، خدمت و فداکاری مسئولان و کادر درمان دست‌کم گرفته شود. قرار نیست تحریم ظالمانه و نارسایی بودجه و مشکلات جدی کشور و مهاجرت‌های بی‌رویه پزشکان و کادر درمان لحاظ نشود. سوم، مراجعه به محاکم دادگستری حق همه بدون تبعیض و به‌صورت برابر است؛ حتی اگر از مقامات رسمی دادخواهی شود. چهارم، نظام حقوقی ما ظرفیت ارزشمندی برای تظلم‌خواهی دارد و لازم نیست دادخواهی به بیرون مرزهای کشور سوق داده شود. نباید این ظرفیت را مورد بی‌توجهی قرار داد. 7- دادخواهی را محترم بشماریم. دولت بیگانه با مردم نیست. باید پاسخ‌گویی را مشق کنیم؛ هم مردم و هم قدرت. در بسیاری از کشورها گزارش ملی درخصوص موضوعاتی که با منافع همگانی سرو‌کار دارند، تدارک می‌بینند؛ نهادهای مستقل مدنی وارد گود می‌شوند و برای مردم و حکمرانان گزارشگری می‌کنند؛ نظیر آنچه ما در حادثه پلاسکو و سیلاب عید 1398 داشتیم. باید کشور را رشد دهیم و مردم را محرم بدانیم. دادخواهی کرونایی هم فرصتی برای رشد ساختارها و معیارهای مدیریت استاندارد حکمرانی در بحران است و نباید از آن شانه خالی کرد یا آن را امنیتی تلقی کرد. به توسعه حکمرانی بر مدار ارتقای حقوق انسانی کمک کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
دوراهی بزرگ رئیسی
روایت دعایی از چهره‌های سیاسی
سقوط لير و اتحاد مخالفان
مراجع از گرانی و فشار بر مردم نگران هستند
راهبردهای قاضی‌القضات
«کاغذ پاره» دیروز «غم‌نامه» امروز
کودک‌همسری متوقف نشد، کودک‌مادری جایش را گرفت
سینمای سیاسی‌ها
فراجناحی با یک جناح
تهدید اسرائیل تا چه حد جدی است؟
مدیریت کرونا در ترازوی قضا
مدیریت بحران آب و فرونشست زمین در اصفهان
حكايت اين روزهاي مادر ما!
