حواشی تاييد و تكذيب‌های بنزينی

آرمان‌ملی: روزگذشته اختلال در جایگاه‌های سوخت کشور وعدم امکان سوختگیری از طریق کارت‌های هوشمند و یا به عبارتی قطع‌شدن بنزین یارانه‌ای با واکنش‌های زیادی همراه شد به‌گونه‌ای که همزمانی این موضوع با زمزمه‌هایی که در خصوص حذف یارانه‌های پنهان و احتمال گرانی بنزین شنیده می‌شد در ابتدا این ذهنیت را تقویت کرد که دولت قصد دارد با این اقدام و سنجش واکنش جامعه نسبت به حذف بنزین یارانه‌ای برنامه خود را عملی سازد. البته با تایید حمله سایبری به سامانه هوشمند کارت سوخت رنگ‌وبوی دیگری به‌خود گرفت به‌گونه‌ای که تلاش‌ها برای اجرای این حمله آن‌هم در سالروز حوادث آبان‌ماه سال 98 و تشویق برای ایجاد تنش در کشور را به نمایش گذاشت؛ اگرچه با اظهارت و اطلاع‌رسانی به‌موقع مسئولان و نمایندگان مجلس و تاکید بر هر گونه تغییر قیمتی بنزین و همچنین فعالیت کارشناسان فنی برای رفع اخلال ایجاد شده، تمامی‌ نقشه‌های مخالفان را نقش برآب کرد. موضوعی که کارشناسان بیش از هر چیزی تقویت پدافند غیرعامل را در جلوگیری از وقوع حوادثی این چنینی گوشرد می‌کنند. 
 ماجرا چیست؟  
همزمان با ایجاد مشکل فنی در جایگاه‌های سوخت و عدم امکان استفاده از کارت‌های هوشمند سوخت خبری به نقل از «ایسنا» در فضای‌مجازی منتشر شد که از قطع ناگهانی بنزین در جایگاه‌های سوخت تهران و شهرستان‌ها به‌دلیل حمله سایبری خبر می‌داد. انتشار این خبر با توجه به ابعاد ماجرا با تکذیب این خبرگزاری همراه شد به‌گونه‌ای که «ایسنا» با انتشار خبری دیگر بر عدم تولید و انتشار چنین  موضوعی از سوی تیم تحریریه تاکید و اعلام کرد سامانه این خبرگزاری مورد حمله سایبری قرار گرفته که ضمن حذف آن از خروجی این حرکات مذبوحانه را محکوم می‌کند. البته این تمام ماجرا نبود و به‌رغم تکذیب از سوی این خبرگزاری به‌دلیل زمزمه‌ها و تحلیل‌هایی که در خصوص حذف یارانه پنهان و احتمال گرانی مطرح می‌شد این ذهنیت را در جامعه تقویت کرد که احتمالا این قطعی با گرانی بنزین در ارتباط است. 
  سوختگیری با قیمت آزاد  


در این راستا سخنگوی وزارت نفت در بین رسانه‌ها حاضر شد و دلیل اختلال ایجاد شده را مشکل فنی در سامانه کارت هوشمند اعلام کرد و گفت: مشکل فنی در سامانه کارت سوخت اتفاق افتاده و سامانه هوشمند را از مدار خارج کرده است . علی فروزنده افزود: سوختگیری در جایگاه‌های سوخت با مشکل مواجه نیست، و مردم می‌توانند با قیمت آزاد سوختگیری کنند. ضمن آنکه این اطمینان را به مردم می‌دهم که هیچ مشکلی برای سهمیه سوخت مردم به‌وجود نخواهد آمد و کارشناسان در حال بررسی و رفع مشکل هستند و به‌محض رفع مشکل به مردم اطلاع‌رسانی می‌شود. همچنین همایون صالحی؛ رئیس کانون انجمن جایگاه‌داران سوخت نیز با تاکید بر اینکه سامانه هوشمند دچار اختلال شده به همین دلیل فعلا امکان سوختگیری بنزین 1500 تومانی نیست؛ اظهارکرد: فعلا جایگاه‌ها بنزین را با نرخ 3 هزارتومانی به مردم عرضه می‌کنند. او تاکید کرد: در حال حاضر مسئولان در حال برطرف‌کردن این مشکل هستند اما فعلا بنزین با نرخ سه هزار تومانی امکان عرضه خواهد داشت. صالحی افزود: چون اخلالی در سامانه هوشمند ایجاد شده که باید بررسی شود. تا این لحظه در پیداکردن مشکل سامانه موفق نبوده‌ایم لذا فعلا بنزین با نرخ 3 هزار تومان عرضه می‌شود. در این میان  فاطمه کاهی سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز در این رابطه از برگزاری جلسه ای فوری خبر داد و گفت:  جلسه‌ای فوری درباره اختلال سامانه هوشمند سوخت در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در حال برگزاری است که به محض پایان‌یافتن جلسه اطلاع‌رسانی عمومی ‌خواهد شد که البته تاکنون خبری از نتیجه این جلسه اعلام نشده است. 
  وزیر کشور: گرانی در کار نیست  
به‌هرحال با تداوم قطعی سامانه هوشمند و افزایش گمانه‌زنی‌ها در خصوص گرانی بنزین پای وزیر کشور نیز به ماجرا باز شد و وی در حالیکه در مراسم تکریم و معارفه استاندارد گلستان حضور داشت؛ تاکید کرد: به هیچ عنوان قصدی برای گران‌کردن بنزین در میان نیست و همه سهمیه‌ها محفوظ مانده است. به‌گفته احمد وحیدی اختلال ایجادشده در سامانه پمپ بنزین‌ها در حال رفع‌شدن بوده به همین دلیل تا رفع مشکل خدمات به‌صورت آفلاین ارائه می‌شود.  البته همزمان با وزیر کشور محسن منصوری استاندارد تهران نیز در اظهاراتی مشابه از فروش نقدی بنزین خبر داد و تاکید کرد: مشکل به‌زودی رفع خواهد شد. 
 ماموریت به کمیسیون انرژی  
همچنین پس از اظهارت وزیرکشور و استاندار تهران و در حالی‌که هنوز اخبار رسمی ‌مبنی بر مبنی بر حک‌شدن سامانه هوشمند کارت سوخت اعلام نشده بود، اعضای کمیسیون انرژی مجلس با حضور در جمع رسانه‌ها نسبت به اتفاقات اظهارنظر کردند به‌گونه‌ای که فریدون حسنوند؛ رئیس کمیسیون انرژی با عنوان اینکه رئیس مجلس به کمیسیون متبوع او ماموریت پیگیری دلایل اختلال را داده بر حمله سایبری صحه گذاشت و گفت: عملیات هدفمندی بر روی جایگاه‌های سوخت انجام شده است که مسئولان مربوطه در حال رفع مشکل هستند. پس از بررسی‌های لازم از سوی مسئولان مربوطه اطلاع‌رسانی دقیق درباره اتفاق رخ داده انجام خواهد شد. وی در ادامه اظهارکرد: برخی شایعات در فضای‌مجازی درباره اینکه مشکل ایجاد مربوط به گرانی احتمالی حامل‌های سوخت است، مطرح شده که این موضوع کذب محض است و تکذیب می‌شود. مشکل اکثر پمپ‌‌بنزین‌ها رفع شده است و در ساعات آینده نیز مشکل به کلی برطرف می‌شود. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در بیانیه جداگانه‌ای تاکید کرد که تمامی زیرساخت‌های ارتباطی و مخابراتی کشور بدون هیچ مشکلی در حال خدمات‌رسانی هستند. در این بیانیه آمده است: در پی اختلال به وجود آمده در سامانه جایگاه‌های سوخت و نگرانی افکار عمومی از تسّری این اختلال به زیرساخت‌های ارتباطی و مخابراتی به آگاهی می‌رساند تمام سامانه‌های ارتباطی و مخابراتی در سراسر کشور بدون هیچ‌گونه اختلالی در حال ارائه خدمات هستند. 
 تقویت پدافند غیرعامل  
البته نکته حائز اهمیت در خصوص چالش بنزینی روزگذشته ضرورت تقویت پدافند غیرعامل برای جلوگیری از بروز اتفاقاتی اینچنینی بوده به‌گونه‌ای که‌ هادی بیگی‌نژاد عضو دیگر کمیسیون انرژی مجلس علاوه بر آنکه گرانی بنزین و کمبود سوخت را تکذیب می‌کند؛  گفت:‌ شیطنت‌هایی نظیر اختلال در سیستم توزیع سوخت به مثابه تجاوز به تمامیت ارضی بوده و باید با اقدام هم‌تراز پاسخ داده شود. به‌گفته نماینده مردم ملایر این اختلال باردیگر اهمیت تقویت پدافند غیرعامل در مقابل حملات سایبری و تهدید زندگی عادی مردم را ثابت می‌کند.  همچنین محمدصالح جوکار رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها با بیان اینکه امنیت سامانه کارت سوخت باید حفظ شود، افزود: عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل، علت بروز چنین مشکلاتی است. محمدصالح جوکار درخصوص اختلال در سامانه هوشمند سوخت گفت: احتمالا علت اختلال ایجاد شده، حمله سایبری است و عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل، علت بروز چنین مشکلاتی است. 
  هک‌شدن تابلوهای شهری در اصفهان 
ازسوی دیگر همزمان با انتشار این خبر عکس‌ها در فضای‌مجازی منتشر شد که نشان می‌داد برخی تابلوهای شهری و تابلوهای پمپ‌بنزین‌های شهر اصفهان هک مطالب غیراخلاقی بر آن درج شده است. در این راستا سرهنگ جواد درستکار، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی فرمانده انتظامی ‌استان اصفهان گفت: برای بررسی این موضوع باید نهادهای مسئول از جمله شهرداری و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی به پلیس فتا اعلام شکایت کنند تا این موضوع در دست بررسی قرار گیرد. تاکنون در این زمینه اعلام شکایتی نشده است. 
  بازگشت به فعالیت تا 24 ساعت  
 با گذشت چند ساعت اخلال در روند سوختگیری جایگاه‌های کشور مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی گفت: در حال حاضر ۵۰ درصد جایگاه‌ها فعال شده‌اند و پیش‌بینی می‌شود که تا اواسط چهارشنبه شرایط جایگاه‌ها عادی شود. جلیل سالاری اظهارکرد: یک اتفاق نرم‌افزاری و مشکل در سیستم سامانه سوخت در حوالی ظهر دیروز اتفاق افتاد و بلافاصله مدیریت بحران در مجموعه پالایش و پخش شکل گرفت؛ همکاران در حوزه‌های فنی و مهندسی و پیمانکار وارد موضوع شدند، روش‌های مختلفی مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت قرار شد که مجاری عرضه را از حالت عرضه خارج و سوختگیری به‌صورت دستی انجام شود. وی افزود: باتوجه به اینکه نیروها باید در تمام جایگاه‌ها توزیع شوند انجام این کار یک مقدار زمانبر شد و در نهایت تا این لحظه نزدیک به ۵۰ درصد جایگاه‌ها فعال شدند و به موازات این مساله در یکی از جایگاه‌ها ارتباط بین وضعیت سامانه و نحوه سوختگیری از طریق سامانه بررسی شد. ضمن آنکه در چند مرحله این تست انجام شد و در نتیجه اکنون در جایگاه ۱۱۵ میدان فردوسی امکان سوختگیری با کارت سوخت فراهم شده است. وی در مورد زمان فعالیت تمامی‌ جایگاه‌ها تصریح کرد: نمی‌توان زمان دقیق را مشخص کرد چراکه نیروها باید در کل کشور حتی ایستگاه‌های بین راهی حضور پیدا کنند. اگرچه کل فرآیند در هر جایگاه پنج‌دقیقه بیشتر زمان نمی‌برد اما توزیع کارکنان در کل کشور کمی‌ زمانبر است؛ با این حال از تمام ظرفیت پیمانکار استفاده شده است. اما تلاش می‌شود که در کنار فعال‌شدن جایگاه‌ها فرآیند سوختگیری با کارت سوخت نیز نیز مهیا شود. به‌هرحال آنچه مسلم است تردیدی در اهمیت و نقش حامل‌های انرژی به‌ویژه بنزین در قیمت سایر کالاها وجود نداشته و انجام این حمله سایبری در آبانماه که تجربه ناخوشایند حوادث سال 98 را یادآور می‌شود نشان‌دهنده برنامه‌ریزی مخالفان برای شکل‌دادن به حوادثی دیگر است که در این راستا اعلام مسئولان دولتی و نمایندگان مبنی بر عدم هرگونه تغییری در قیمت بنزین می‌تواند آتش را خاموش کند؛ اگرچه تردیدی وجود ندارد اصلاح ساختار اقتصادی از مسیر حذف رانت و یارانه‌های پنهانی می‌گذرد که گروه‌ها و دهک‌های پایین جامعه کمترین سهم آن را دارند اما قطعا این اتفاق باید به زمانی موکول شود که دولت خود از طریق تورم یارانه‌بگیر مردم نباشد.