‌مراقب توصیه‌های پزشکی تلویزیون باشید


آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا: اظهار نظرات دارویی و درمانی در قالب برنامه‌های تلویزیونی سال هاست که در صدا و سیما دیده می‌شود. با شیوع گسترده کرونا سلامت به دغدغه نخست تمام جهانیان تبدیل شد. در این بین بارها اظهار نظرات کارشناسان در برنامه‌های مختلف برای مقابله و درمان بیماری کرونا جنجال به پا کرد. این روزها با کارشناسانی در این برنامه‌ها مواجه هستیم که در قالب طب سنتی و طب ایرانی برای هر بیماری سخت و غیر معمولی دارو‌های گیاهی شفا بخش تجویز می‌کنند.قبل تر‌ها بحثی مبنی بر تبلیغ پزشکان در صدا و سیما مطرح شده بود. براساس آن داده‌ها برخی از پزشکان یا شبه پزشکان برای تبلیغ خود و کسب درآمد با پرداخت هزینه به برنامه‌های تلویزیونی می‌آیند و از این طریق خود را مطرح می‌سازند. با شیوع گسترده این نوع برنامه‌ها و حضور کارشناسانی که به زعم خود با استفاده از طب سنتی نسخه می‌پیچند و بیمار شفا می‌دهند باز ذهن‌ها به این سمت می‌رود که نکند خدایی ناکرده بار دیگر این برنامه‌ها به تبلیغات برای پزشکان تبدیل شده‌اند و مردم و سلامت آن‌ها ابزاری برای دستیابی به این هدف شده اند؟ مقوله سلامت و مسائل پزشکی چنان حساس و تخصصی است که هر نوع لغزشی در این راه می‌تواند جان فرد را به خطر بیندازد و اگر این نوع لغزش‌ها در رسانه رسمی کشور دیده شود جان چند میلیون نفر به خطر می‌افتد. با در نظر گرفتن این پیش فرض‌ها در این گزارش ما از کارشناسان پزشکی پرسیده‌ایم که نظرشان در باره این نوع کارشناسانی که تمایل دارند در قالب طب سنتی بیماری‌های سخت را درمان کنند، چیست؟ آیا این نوع برنامه‌ها حافظ سلامت مردم است یا سلامت مردم وسیله‌ای برای تبلیغات و کسب درآمد عده‌ای است؟
>شانیت اظهار نظر و ورود به مسائل پزشکی
هادی یزدانی پزشک و کارشناس در این باره به آفتاب یزد گفت:«افراد اگر پزشک طب سنتی باشند و با مدرک مرتبط درباره مسائل اظهار نظر کنند فی ‌النفسه کار خلاف قانونی مرتکب نشده اند. حالا اینکه محتویات حرف‌های آن‌ها تا چه میزان درست و بر مبنای واقعیت است بحث دیگری است.شانیت پزشکی و صلاحیت طبابت با پروانه پزشکی در شمول پزشکان است.یعنی اگر هر فرد دیگری با هر عنوان دیگری وارد روند تشخیصی و درمان بیمار شود کار خلاف قانونی مرتکب شده است و می‌توان از او شکایت کرد. حالا چرا خود مدعی العموم به این قضیه ورود نمی‌کند سوال مهمی است. افراد زیادی برای حضور در برنامه‌های صدا و سیما پول پرداخت می‌کنند و متاسفانه چون صدا و سیما رسانه اصلی کشور است مردم فکر می‌کنند هرکسی که به صدا و سیما می‌آید و درباره مسائل پزشکی اظهار نظر می‌کند یک شانیت اظهار نظر و ورود به مسائل پزشکی را دارد و دوم اینکه بهترین رشته خودش است. در صورتی که در واقعیت اینگونه نیست.یعنی الزاما افرادی که به عنوان کارشناس به صدا و سیما می‌آیند برتری نسبت به همکاران خودشان در مسائل پزشکی ندارند.متاسفانه در ماجرای کرونا ما به صورت واضح آسیب‌ها را مشاهده کردیم و داخل صدا و سیما یکسری اطلاعات غلط به مردم داده شد و در موقعیت‌هایی که باید اطلاع‌رسانی می‌شد به مردم اطلاع‌رسانی نشد و از کسانی که بر موضوع تسلط داشتند استفاده نشد. »
>هرکس که به صدا و سیما آمد لزوما در رشته خودش بهترین نیست


وی ادامه داد:«لذا افراد غیر پزشک شانیتی در دخالت در امر تجویز، درمان و تشخصی را ندارند و هر کس که به صدا و سیما آمد حتی اگر پزشک باید در رشته خودش برترین نیست.پیامد‌های این نوع
اظهار نظرات در زمان شیوع کرونا دیده شد. حجم عظیمی از دانش کاذب و اطلاعات گمره‌کننده بین مردم رد و بدل شد و به مردم ضرر زد. در این زمان صدا و سیما وظیفه اصلی خودش را انجام نداد و آن جایی که باید کمک آگاهی‌رسانی را انجام می‌داد این کار را نکرد.حجم عظیمی از اطلاعات غلطی که این روزها درباره بیماری کرونا در حال رد و بدل شدن است به این خاطر است که رسانه اصلی کار خودش را انجام نداده است و هرکسی با اهداف خودش سعی کرده پروژه خود را پیش ببرد.زمانی که صدا و سیما اینگونه به گسترش اطلاعات غلط کمک می‌کند طبیعتا مردم آسیب می‌بینند.»
>سوء استفاده از عناوین به قیمت جان مردم
بابک قرائی مقدم پزشک و کارشناس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:«در خصوص بیماری‌های خاص و نادر پزشکانی که تخصص آن حیطه را ندارند اظهار نظر نمی‌کنند و بیماران را به متخصص آن بیماری ارجاع می‌دهند. متاسفانه در ایران این مسئله فرهنگی وجود دارد که هر کسی درباره هر موضوعی صحبت می‌کند.در این مورد هم بسیاری از افراد در پوشش طب سنتی و طب ایرانی در حال فعالیت هستند.واقعیت این است که درباره این موضوع توضیح دقیقی داده نمی‌شود. طب ایرانی و طب اسلامی یک تاریخچه درخشانی از طب را دارد و در یک دوره‌ای پرچم دار علم بوده است. این دو یک قسمت مهمی از طب هستند.متاسفانه عده‌ای از این عناوین سوء استفاده می‌کنند و جان مردم را برای استفاده شخصی خود به خطر می‌اندازند.این افراد علم را با برخی از توهمات مخلوط می‌کنند و در حوزه‌هایی که به آن‌ها ارتباطی ندارد و از آن اطلاعی ندارند اظهار نظر می‌کنند. در طول دو سال گذشته به صورت گسترده دیدیم که درباره کرونا افرادی با ظواهر مختلف بر خلاف علم صحبت کردند.استقاده از این عناوین متاسفانه در دست افرادی قرار گرفته است که اعتقادی به علم ندارند. نباید از طب سنتی و طب اسلامی سوء استفاده و برخلاف علم برای مردم نسخه تجویز شود. بسیاری از این اظهار نظرات سبب از دست دادن جان مردم می‌شود.»
>شورای نظارت سیاستگذاری سلامت در صدا و سیما
وی در ادامه تصریح کرد:« ما به افرادی چون ابو علی سینا افتخار می‌کنیم ولی اینکه از کلمه طب سنتی، اسلامی و ایرانی عده‌ای سوء استفاده کنند اصلا درست نیست.بسیاری از داروهایی که الان در طب استفاده می‌شوند منشاء گیاهی دارند ولی افراد باید تخصص مورد نیاز برای تجویز را داشته باشند. اعتقاد ما این است که هر نوع تجویزی باید علمی و بر اساس نتایج تحقیقات باشد.اینکه علم با توهمات خلط شود جان مردم را به خطر می‌اندازد.این نوع از افراد که برای کسب منفعت شخصی خود جان مردم را به خطر می‌اندازند باید توبیخ شوند و مورد محاکمه قرار بگیرند.انتظار ما این است که شورای نظارت سیاستگذاری سلامت در صدا و سیما نظارت دقیق داشته باشند و روش‌های جاهلانه مورد تبلیغ قرار نگیرد. صدا و سیما نباید وسیله‌ای برای تبلیغ عده‌ای قرار بگیرد که جان مردم را به خطر می‌اندازند.این نوع برنامه‌ها و انتقال اطلاعات غلط برای مردم بسیار مضر است و باید نظارت و دقت بیشتری بر توصیه‌های پزشکی در این بستر وجود داشته باشد. »