روزنامه خراسان
1400/08/08
کوهرنگ چندهزار ساله خشک شد!
رعیت نواز- خشک شدن پی در پی چشمه ها و دریاچه های کشور هرچند بسیار تلخ است اما به نظر با توجه به مدیریت اشتباهی که بر محیط زیست بوده آن چنان تعجب آور نیست. همان طور که پیش از این ،خشک شدن دریاچه ارومیه، تالاب انزلی و ... را مردم دیدند حالا هم خشک شدن یک چشمه چند هزار ساله را که تامین کننده آب بسیاری از استان‌ها و شهرهای کشور بود باید به نظاره نشست. اتفاقی که خبر روزهای تلخ بی آبی را در کنار سوء مدیریت ها به همراه خواهد داشت. متاسفانه چشمه «کوهرنگ» که آب شرب پنج شهر و ۳۴ روستا را تامین می‌کند با کاهش شدید آبدهی مواجه شده و تمامی آب آن وارد خط انتقال آب به شهرکرد میشود و جریان چشمه به طور کامل خشک شده است. به بهانه این اتفاق تلخ و تاسف بار در این گزارش از چشمه های جوشان چند هزار ساله ای گفتیم که در سال های اخیر خشک شده اند. به شماره افتادن نفس‌های چشمه کوهرنگ طی روزهای گذشته ، چشمه «کوهرنگ» که تأمین کننده آب چند استان بود خشک شد و این مسئله آبی تنها به این جا ختم نشد و آب ذخیره شده سد «کوهرنگ» هم تمام شد. در پی خشک شدن این چشمه ،عده ای از بختیاری‌های بومی منطقه برای ابراز ناراحتی خود از این موضوع بر سر این چشمه شروع به نواختن ساز عزا موسوم به ساز چپ کردند. چشمه کوهرنگ کجاست؟ کوهرنگ، جایی است در چهارمحال و بختیاری که هم آب معدنی‌اش معروف است و هم دشت لاله‌های واژگونش در بهار. گفته می شود ۱۰ درصد از کل آب های کشور از جمله سرچشمه دو رودخانه بزرگ و حیاتی یعنی زاینده رود وکارون در این شهرستان از قلل سر به فلک کشیده زردکوه بختیاری سر چشمه می‌گیرند. اهمیت چشمه این چشمه تامین کننده آب شرب پنج شهر و ۳۴ روستا در کشور است که خشک شدن آن می تواند مشکلات بزرگی برای مردم منطقه به همراه داشته باشد. از آن جایی که چهارمحال و بختیاری سرچشمه رودخانه‌های زاینده‌رود، کارون و بخشی از دز است ، افزایش یا کاهش بارش‌ها در این استان، استان‌های خوزستان، اصفهان و فلات مرکزی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. به گفته سید هاشم فاطمی کارشناس مسائل آب در چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا خشکی های اخیر درچهار محال و بختیاری موجب کوچ اجباری حداقل 50 درصد مردم این استان خواهد شد. دلایل خشکی چشمه درباره دلایل خشک شدن چشمه چندین هزار ساله کوهرنگ دلایل مختلفی ازکاهش بارندگی و تمام شدن یخچال های زردکوه تا حفر شدن تونل کوهرنگ سه مطرح شده است! 1- خسرو کیانی مدیر کل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با مهر، با بیان این که از دهه ۷۰ تاکنون چهارمحال و بختیاری دچار بحران کم آبی و خشکسالی شده است، اظهار کرد: « طی دو هفته گذشته هشدار خشک شدن چشمه کوهرنگ که تأمین کننده آب چند استان است، داده شده بود.» کیانی همچنین با اشاره به این که ذخیره برف استان به صفر نزدیک است، تصریح کرد: «بحران کم آبی در این استان از سال‌ها پیش آغاز و امروز تبدیل به فاجعه بزرگ شده است.» 2- مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان هم با بیان این که تامین آب شرب در استان با کسری ۱۳ میلیون مترمکعبی روبه روست،به ایرنا گفته: «چهارمحال و بختیاری در حالی وارد سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ شده است که با کاهش ۴۰ درصدی بارش‌ها در سال آبی گذشته روبه رو بوده و دومین استان کم‌بارش کشور اعلام شده است.» 3- با این حال برخی از جمله مدیر سابق آب و خاک و اراضی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری مدعی هستند دلیل خشک شدن چشمه کوهرنگ، حفر تونل «کوهرنگ سه» است که برای انتقال آب به اصفهان زده شده است. خشک شدن چشمه 6500 ساله شهر ری یکی دیگر از چشمه هایی که در سال های اخیر به دلیل سوء مدیریت به خشکی رسیده چشمه علی شهر ری است که در منطقه ۲۰ شهرداری تهران قرار دارد و به اعتقاد باستان شناسان با پیشینه ۶۵۰۰ سال عامل شکل‌گیری تمدن در شهر ری بوده است. این چشمه علاوه بر آبیاری زمین های کشاورزی منطقه با آب این چشمه با توجه به آثار باستانی پیرامون «چشمه‌علی» و قدمت کتیبه‌ای که ۶۵۰۰ سال تمدن از دوران قاجار بر دیواره «چشمه علی» قرار دارد، نمونه ای ازچشمه‌هایی است که به دلیل شکل‌گیری تمدن باید حفظ شود. گفته می شود آب «چشمه‌علی» در پی بی‌توجهی عوامل توسعه مترو در احداث خط ۶ متروی تهران و انتخاب مسیر نامناسب که حد فاصل ایستگاه دولت آباد تا مرقد حرم شاه عبدالعظیم «حسنی(ع)» است خشک شده. تورج فتحی، کارشناس منابع آب در گفت و گویی با فارس بیان کرده: «مطالعات اولیه برای ایجاد خط مترو ضعیف بوده و به منابع آب زیرزمینی توجه نشده است.» او همچنین وزارتخانه‌های میراث فرهنگی و نیرو را مسئول خشک شدن «چشمه‌علی» می داند. به اعتقاد این کارشناس عملیات حفاری مترو به منابع آب های زیرزمینی خسارت وارد کرده و باعث نابودی «چشمه‌علی» شده است. خشکیدن چشمه های 1700 ساله از چشمه های چند هزار ساله دیگری که در سال های اخیر خشک شده اند، چشمه های 1700 ساله طاق بستان کرمانشاه است. تیر سال 1394 این چشمه ها یک باره خشک شد که مدیرکل حفاظت محیط زیست استان دلیل آن را کاهش نزولات جوی ونبودمدیریت صحیح منابع آب بیان کرد. البته او انجام حفاری و بازسازی چشمه بدون مطالعه زیست محیطی، احداث کانال های زهکشی و حفرچاه توسط سازمان پارک ها و فضای سبز در بالادست چشمه را هم از دیگر عوامل مهم خشک شدن سراب طاق بستان بیان کرد. البته همان زمان مدیر کل میراث فرهنگی وقت استان علت اصلی خشکی دریاچه طاق بستان را وجود کارخانه آب معدنی در تنگ کنشت دانست که در بالادست این چشمه قرار دارد. خشک شدن ۲۵۰۰ چشمه در لرستان تیر امسال هم رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان از خشک شدن دو هزار و ۵۰۰ چشمه این استان به دلیل خشکسالی خبر داد. اسفندیار حسنی مقدم در گفت و گویی با مهر درباره دلیل خشک شدن چشمه ها تصریح کرده: «به دلیل نبود سد برای ذخیره سازی آب در زمان بروز سیل، استان لرستان هم از سیل و هم از خشکسالی متحمل آسیب و خسارت میشود.»
سایر اخبار این روزنامه
حلقه مفقوده شبکه ملی اطلاعات درپدافند غیرعامل
یارا یارا، گاهی به نگاهی
کوهرنگ چندهزار ساله خشک شد!
ترسیم چارچوب گفتمان عدالت خواهی در نماز جمعه
چک لیستت رو تیک بزن
چین و آمریکا در مسیر جنگ گرم؟
آمادگی برای جراحی اقتصاد
بازدید میدانی رئیسی از اندیکا
بدرود باغبان‌باشی دوومیدانی و جسارت تایپه و نفوذ سرجوخه به سایت‌های شرط‌بندی
موج محکومیت اهانت به ساحت مرجعیت
2 طرح آبی جدید برای مشهد
آشوب مرگبار در صحنه خرید و فروش سلاح !
سوداگری قاب و گلس!
