روزنامه جوان
1400/08/09
«قیصر» شاعری بر مدار تعادل
سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: شاعر و پژوهشگر کشورمان، زنده‌یاد قیصر امین‌پور را «شاعری بر مدار تعادل» توصیف کرد و گفت: حرکت کردن در این مسیر نیازمند توانمندی، مطالعه، پشتوانه فرهنگی و ادبی غنی و آشنایی با مسائل روز جامعه است که مجموعه این‌ها در قیصر امین‌پور جمع شده بود. مصطفی محدثی‌خراسانی در گردهمایی شاعران که به مناسبت سالگرد زنده‌یاد قیصر امین‌پور در فضای مجازی برگزار شد، توجه به نسل جوان و تربیت شاعران را از ویژگی‌های شخصیتی قیصر خواند و عنوان کرد: زنده‌یاد قیصر امین‌پور از ادامه‌دهندگان جریان اصیل شعر در روزگار حاضر بود. او با وجود بیماری سخت و مشکلاتی که داشت، همیشه حضور فعالی در میان شاعران داشت و متوجه نسل جدید شعر بود. او با شعر و رفتار خود توانست نسل جدید را تربیت و هدایت کند.محبت: قیصر کاراکتری خاص در شعر معاصر ایران است
در بخشی دیگر از این مراسم محمدجواد محبت از شاعران پیشکسوت در این نشست با بیان اینکه گزاف نیست اگر بگویم قیصر امین‌پور کاراکتری خاص در شعر معاصر ایران است، گفت: لحنِ دل او به گوش عامه مردم نشسته و همه را «گل‌های آفتابگردان» خود کرده است. فِراق آن چشم‌های نافذ و زلالی طبعی که از پاکبازی جانش جوشیده بود، همچون آهی عجیب بر دل ما حک شده است.
وی ادامه داد: بلاغت شاعر با اصالت بختیاری‌اش و شناخت و ادراک عمیق از زوایای نوگرایی شعر معاصر و توجه به احوالات مخاطب، جانمایه‌های قابل تأمل در شعر اوست. زنده‌یاد امین‌پور در همه ژانر‌های شعر با دوام و گیرا عمل کرده بود؛ چه در شعر انقلاب و آیینی، چه در شعر سیاسی و احساسی و چه در شعر فولکلور و صد البته در شعر کودک و نوجوان در همه این فراز‌ها خوش درخشید.
محبت با بیان اینکه استفاده متنوع او از ایهام و درک احساسات واقعی با پردازشی بلند، شعر قیصر را در ادبیات ما «دستور زبان عشق» کرده است، اضافه کرد: قیصر امین‌پور خاطره‌ای زنده برای ماست؛ خاطره‌ای مدام که به ما یادآور میشود، افسوس، «ناگهان چقدر زود دیر میشود».
ساده و صمیمی، خسته، اما امیدوار
سیده‌فرشته حسینی از شاعران جوان کشور نیز در ادامه این مراسم با اشاره به ویژگی‌های شعری زنده‌یاد امین‌پور و تأثیرگذاری او بر نسل جوان و جدید شعر گفت: صحبت کردن پیرامون شعر و شاعر همواره دشوار بوده است. اشخاص در مواجهه با شاعران عمدتاً خواستار این هستند که از سیر و سلوک شاعرانه آن‌ها باخبر شوند، چه شد شاعر شدی؟ و چگونه شعر می‌نویسی؟ و سؤالاتی از این قبیل، این در حالی است که این سؤالات تقریباً جوابی ندارد و اگر هم جوابی داشته باشد، جواب هر شخص با شخص دیگر متفاوت است. برای همین به نظرم اگر می‌خواهیم شاعری را بشناسیم یا با حال و هوای شاعری همراه شویم، بهتر است او را در شعرهایش جست‌وجو کنیم چراکه حتی اگر شاعر میان ما نباشد، شعر همیشه می‌ماند و آوازه شاعر را نیز ماندگار می‌کند.
وی ادامه داد: شناختن قیصر در شعرهایش اصلاً کار پیچیده‌ای نیست. او ساده است، صمیمی است، خسته، اما امیدوار است، حتی اگر زرد و پژمرده شده، اما دل به پاییز نمی‌سپارد. درد می‌کشد و البته آسوده است، غمگین و شاد است و از پس این احوال به نقطه‌ای متعادل رسیده است. حکیمانه سخن می‌گوید در عین اینکه عارفانه هم می‌سراید، در شعرهایش صداقت دارد یعنی تا چیزی را قلباً باور نداشته باشد، وارد ساحت شعر نمی‌کند:
تو را با تپش‌های قلبم سرودم
به این واژه‌ها احتیاجی ندارم...
حسینی با بیان اینکه زنده‌یاد قیصر امین‌پور اگر شعر باشد، شعری سهل و ممتنع است، یادآور شد: همه این‌ها و هزاران دلیل دیگر باعث میشود که با جرئت بگوییم او شاعری بی‌بدیل است. تأثیر او بر شعر انقلاب بر هیچ‌کس پوشیده نیست. برخی اگر بخواهند این را انکار کنند، راهی برای آن ندارند چراکه این تأثیر و تعهد در شعر‌های او وجود دارد. اگر امروز شعر انقلاب تا این حد بالا رفته است، قطعاً یکی از دلایلش وجود اسوه‌ای، چون قیصر است و به جرئت می‌توان گفت اگر او نبود شعر انقلاب جایگاه کنونی‌اش را به دست نمی‌آورد. او شاعری دغدغه‌مند بود که دغدغه‌هایش را بدون چشمداشت و توقع و بی‌آنکه در بند توبیخ یا تعریف کسی باشد، می‌سروده است.
«سلوک انقلابی» و خطاب «فروغ» به عنوان خواهر
رضا اسماعیلی، شاعر و پژوهشگر نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه قیصر امین‌پور از شاعرانی بود که شخصیتی جامع‌الاطراف و چندضلعی داشت، گفت: جزم‌اندیش و تک‌ساحتی نبود؛ شاعری که بین «سلوک انقلابی» و خطاب «فروغ» به عنوان خواهر، هیچ تناقضی نمی‌دید، چنانکه در بسیاری از شعر‌ها نیز به صورت غیرمحسوس از فروغ متأثر است. راز مقبولیت و محبوبیت او در جامعه ادبی و در بین مردم کوچه و بازار نیز پیش و بیش از هر چیز دیگر در این نکته ظریف نهفته است.
اسماعیلی با بیان اینکه نظام فکری، شبکه ذهنی و زبانی زنده‌یاد امین‌پور بی‌هیچ تردیدی متأثر از آموزه‌های اسلام انقلابی و جهان‌بینی توحیدی بود، ادامه داد: چنانکه همراهی با دانشجویان پیرو خط امام (ره) در تسخیر لانه جاسوسی مؤید همین نکته و یکی از عناوین قابل تأمل در کارنامه فعالیت‌های سیاسی- اجتماعی او است. هر چند قیصر به علت فاصله گیری از سیاست و سیاست‌زدگی، بعد از آن، هرگز در نوشته‌ها و گفتگو‌های خویش به صورت صریح به این مسئله نپرداخت. برای رفع سوءتفاهم ضروری است گفته شود مواجهه قیصر با سیاست به عنوان یک شاعر انقلابی بیشتر یک مواجهه ادبی و منطبق بر سیره سیاسی مولی‌الموحدین علی (ع) بود. آنجا که می‌فرماید: «جمال السیاسه العدل فی الامره و العفو مع القدره؛ زیبایی سیاست، عدالت در حکمرانی و گذشت از موضع قدرت است» (غررالحکم و دررالکلم با شرح مرحوم خوانساری، ج ۳، ص ۳۷۵)؛ سیاستی مطابق و منطبق بر ارزش‌های الهی و انسانی که زمینه رشد و شکوفایی انسان را فراهم می‌کند و او را به سرمنزل مقصود سعادت و رستگاری رهنمون میشود.
به گفته وی، قیصر انقلابی بودن را کنشی اجتماعی می‌دانست که به حرکت از «وضع موجود» به سمت «وضع موعود»، تحقق «جامعه توحیدی» و پاسخگویی به مطالبات مردمی ختم میشود. مطالبه قیصر از انقلاب اسلامی- همچنان که در بسیاری از شعرهایش به صراحت گفته است- زمینه سازی برای تحقق «آرمانشهر» انسانی بود، چنانکه در شعر کوتاهی گفته است:
خدا روستا را
بشر شهر را...
ولی شاعران «آرمانشهر» را آفریدند
که در خواب هم خواب آن را ندیدند!
سایر اخبار این روزنامه
نجات ۴٢ میلیون نفر از مرگ فقط با ۲ درصد از ثروت یک نفر!
قبای دفاع از مرجعیت به قامت شما نمی‌نشیند!
مسیری که به موازات مذاکره باید رفت!
دعوای دو نگاه ریشه‌دار این بار بر سر صحبت‌های حجت‌الاسلام علی‌اکبری
راست برای «جمهوری پنجم» آهنگ کودتا می‌نوازد
راست برای «جمهوری پنجم» آهنگ کودتا می‌نوازد
آوار بی‌مسئولیتی بر سر فرشتگان علی‌آباد
هیچ وقت رقبایم را دست‌کم نگرفتم
آماتور‌هایی که مجوز حرفه‌ای می‌خواهند!
«قیصر» شاعری بر مدار تعادل
نماینده رژیم صهیونیستی گزارش حقوق بشر را پاره کرد!
چرا عدالت‌خواهی مصداقی نه؟
عفو ۱۰۰ اعدامی و ۷۶ محکوم امنیتی
عفو ۱۰۰ اعدامی و ۷۶ محکوم امنیتی
استقلال با تراکتور به سومین برد رسید
