اصلاح ساختار بودجه از دل اصلاح دولت

مهدی پازوکی اقتصاددان  بستن بودجه به شکل آمایش سرزمین، بیشتر جنبه شعاری دارد و آمایش بیشتر در موضوع برنامه مطرح می‌شود. در ابتدا باید برنامه هفتم کشور را تنظیم‌کنیم که یکی از شاخصه‌های آن برنامه هم می‌تواند آمایش سرزمیــن باشــد تا به‌عنوان مثال سکونتگاه، قطب کشاورزی، قطب صنعتی، شکل چیدمان و سیاست‌های جمعیتی و ... چگونــه باشد. در حقیقت برنامه‌ریزی آمایش سرزمین با ایــن مصادیق صورت می‌گیرد و به همین دلیل دولت اول باید برنامه خود را تعیین کند. نکته مهم‌تر اینکه در خیلی از بخش‌ها در کشور تعریف می‌شود که اصلا کارایی ندارد یا نیازی به آن نیست. به‌عنوان مثال در سال‌های بعد از انقلاب فرودگاه‌هایی در کشور ساخته شده که استفاده‌ای از آنها نمی‌شود و این درحالی است که همین مجلس انقلابی در بودجه 1400 چندین فرودگاه جدید مانند بناب یا شمال استان فارس را در بودجه جدید قرار داده درحالی‌که این فرودگاه‌ها نیاز کشور نیست. اینها اقدامات غیراقتصادی است و نشان می‌دهد موضوع آمایش سرزمینی در این کشور بیشتر شعار است. اگر دولت اصلاح ساختاری به معنی کاهش هزینه‌های غیرضرور دولت را در دستور کار خودش قرار بدهد، می‌توان به تغییرات امیدوار بود. در حال حاضر دولت به بخش‌هایی بودجه تخصیص می‌دهد که نباید بدهد و این یک اراده آهنین می‌خواهد و الان هم که سه قوه همــاهنگ هستند و این اتفاق باید بیفتد. یکی از مسائلــی که باید در اصلاح بودجه سال آینده در نظر گرفته شود کاهش بودجه مجلس شورای اسلامی ‌است که در سال 99؛ 471 میلیارد تومان و در لایحه بودجه دولت برای سال 1400؛ 623 میلیارد تومان بوده که آن را به 921 میلیارد تومان رسانده است، یعنی الان بودجه جاری مجلس امسال به 921‌میلیارد تومان افزایش یافت، رشد منطقی با افزایش حداکثر حقوق نمایندگان باید چیزی حدود 20‌میلیارد تومان می‌شد نه 320 میلیارد تومان؛ به همین دلیل باید جلوی افزایش هزینه‌های غیرضرور را گرفت. خط قرمز دولت باید منافع ملی مردم ایران باشد و به همین دلیل هم نباید اجازه بدهد که از منافع ملی مردم ایران سوءاستفاده شود. در همه جای جهان افراد نخبه و دانشگاهی جذب دولت‌ها می‌شوند اما در ایران افرادی که در پایین‌ترین سطح علمی قرار دارند و همین موضوع یکی از دلایلی است که امروز دولت را به لختی رسانده و هزینه‌های دولت را افزایش داده است چون این افراد متخصص نیستند درحالی‌که نیروهای متخصص جذب اقتصادهای بزرگ و پویا می‌شوند و از دست می‌روند. برنامه ششم توسعه امسال به پایان می‌رسد و اولویت این است که سه شیفت لایحه سه فوریتی برنامه خطوط کلی براساس آمایش سرزمین تهیه و برای تصویب به مجلس ارائه شود. به عبارت دیگر باید بودجه برنامه‌ای داشته باشیم که ابتدا استراتژی کشور مشخص شود.