فوتبال با «مصلحت‌اندیشی» حرفه‌ای نمی‌شود

یک‌شنبه شب در میانه بحث بی‌حاصل مصطفی آجورلو و حمید صدری، مدیران استقلال و پرسپولیس در گفت‌وگوی ویژه خبری تلویزیون که یکی از آن‌ها وعده عوامفریبانه درآمد هزار میلیاردی را بار‌ها تکرار کرد و آن یکی هم با یک رویکرد پوپولیستی و به میان آوردن پای هواداران در تلاش بود تا از زیر بار پاسخگویی به کمبود‌های ساختار حرفه‌ای باشگاه در برود، محمد دادکان رئیس سابق فدراسیون فوتبال سؤالی را مطرح کرد که بی‌پاسخ ماند. سؤال او این بود: «این دو باشگاه چه چیزی دارند که امروز بخواهند مجوز حرفه‌ای فوتبال را دریافت کنند؟»
سؤالی که اگرچه آجورلو و صدری سعی کردند با لاپوشانی از پاسخ دادن به آن طفره بروند، اما مجری برنامه با عنوان اینکه «حتی مردم کوچه و بازار هم می‌دانند که این دو تیم شرایط حرفه‌ای ندارند»، به واقعیت تلخی در فوتبال اشاره کرد که مسئولان و تصمیم‌گیرندگانش همواره سعی در پنهان واقعیت و معکوس جلوه دادن چهره واقعی باشگاه‌هایی دارند که به صورت آماتوری اداره می‌شوند، اما مجوز حرفه‌ای‌شان صادر می‌شود!
البته صادر‌کنندگان مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌های آماتوری مانند استقلال و پرسپولیس که حتی یک زمین تمرین استاندارد هم ندارند و سیستم مالی‌شان غیرشفاف است با گفتن این جمله که «مصلحت بود مجوزشان صادر و به آن‌ها فرصت داده شود»، زیر پا گذاشتن قانون را توجیه می‌کنند. البته فوتبال ایران سال‌هاست که از چنین «مصلحت»‌هایی رنج می‌برد، مصلحت‌هایی که آن را می‌توان در صدر دلیل‌هایی قرار داد که سبب شده فوتبال ایران به سمت حرفه‌ای شدن پیش نرود. مصلحت‌گرایی که زمینه‌ساز نزدیک به سه دهه حسرت فوتبال باشگاهی برای قهرمانی در آسیاست!
مصلحت‌گرایی که سبب می‌شود مدیران متخلف فوتبال از یک حاشیه امن برخوردار باشند، چون مصلحت این بوده با مدیرانی که به حیف و میل چندصد میلیاردی بیت‌المال در فوتبال پرداخته‌اند، برخورد نشود تا مدیریت ناکارآمد و فسادپرور فوتبال چه در باشگاه‌ها و چه در فدراسیون فوتبال، موجه جلوه داده شود و فساد در فوتبال انکار شود و مجموعه مدیریتی حاکم بر فوتبال زیر سؤال نرود.


وضعیت فعلی فوتبال خروجی همین مصلحت‌اندیشی‌ها و ریش‌سفیدی‌هایی است که سبب می‌شود هیچگاه برای تغییر شرایط و حرکت به سمت ساختار حرفه‌ای فوتبال قدمی برداشته نشود. این نوع مدیریت مصلحتی که چشم بر تخلفات و کمبود‌ها می‌بندد، حتی عقبگرد فوتبال باشگاهی در کشورمان را هم به همراه داشته است، به طوری که به عنوان نمونه چه در استقلال و چه در پرسپولیس، هر سال که می‌گذرد شاهد سوء‌مدیریت‌ها و تخلفات بیشتری از سوی مدیران روی کارآمده هستیم، مدیرانی که دور از تخصص‌های مدیریتی تنها چیزی که به جا می‌گذارند، بیشتر شدن لیست سوء‌مدیریت‌هایی است که وضعیت تیم‌های بزرگ پایتخت را هر سال که پیش می‌رویم با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌کند.
فوتبال ایران، اما برای برون‌رفت از وضعیت ناهنجاری که در زمینه باشگاهداری با آن روبه‌روست باید از این مصلحت‌ها عبور کند و با واقعیت روبه‌رو شود. نمی‌شود به بهانه مصلحت به تیمی که حتی زمین تمرین هم ندارد، مجوز حرفه‌ای داد و انتظار داشت که تیم‌های ایرانی در آسیا بتوانند به حسرت نزدیک به ۳۰ ساله قهرمانی پایان دهند. نمی‌شود با مدیری که با تخلفات و مدیریت ناکارآمدش، چندصد میلیارد تومان به بیت‌المال ضربه زده و خرج و بدهی به بارآورده است، برخورد نکرد و انتظار داشت که باشگاه‌ها با چنین مدیرانی بتوانند بر بام آسیا قرار بگیرند.
اصرار بر ادامه مصلحت‌گرایی و نادیده گرفتن ضعف‌هایمان که آخرین پرده آن مربوط به صدور مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌های آماتور بود، مشکلات و مصائب فوتبال را هر سال بیشتر از قبل می‌کند و همانطور که یک‌شنبه شب آجورلو وضعیت فعلی استقلال را به گردن مدیران قبلی انداخت، مسئولان بعدی این تیم هم همین توجیه را تکرار خواهند کرد، بدون اینکه قدمی برای حل این مصائب برداشته شود و بار این مشکلات سال به سال سنگین‌تر خواهد شد. رویکردی که حرفه‌ای شدن واقعی باشگاه‌ها را بار دیگر عقب خواهد انداخت تا سال‌ها بعد هم واقعیتی که دادکان در برنامه یک‌شنبه گفت‌وگوی ویژه خبری به آن اشاره کرد و گفت که «این دو باشگاه چه چیزی دارند که امروز بخواهند مجوز حرفه‌ای فوتبال را دریافت کنند»، همچنان آینه تمام‌نمایی از حال و روز فوتبال ایران باشد.