تصمیم دولت برای بازگشت تعادل به بورس

گروه اقتصادی/ دیروز ساعت شش صبح ساختمان باب همایون وزارت اقتصاد میزبان مدیران بورسی و 30 هلدینگ حقوقی بازار سرمایه بود تا با ارزیابی وضعیت بازار سرمایه، راهکارهای بازگشت تعادل به بازار را بررسی کنند. در این نشست سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی، از برنامه‌هایی گفت که باعث دلگرمی فعالان بازار و سهامداران شد. موضوعاتی مانند حذف قیمت‌گذاری دستوری و عدم مداخله دولت در بازار که سال‌هاست کارشناسان و صاحبنظران بازار سرمایه به‌عنوان متغیرهای اصلی تأثیرگذار بر شاخص‌های بازار بر آن تأکید کرده‌اند.
درحالی که طی روزهای گذشته افت شاخص کل بورس موجب نگرانی سهامداران شده بود، روز گذشته شاهد نخستین تأثیر برگزاری این جلسه و اعلام موضع دولت در قبال بازار سرمایه بودیم. در این روز شاخص کل بورس در پایان معاملات بورس تهران با افزایش 21 هزار و 115 واحدی، 1.5 درصد بالا رفت و شاخص به یک میلیون و 361 هزار و 406 واحد رسید. طبق گفته کارشناسان، در حالی که در این روز آثار روانی برگزاری نشست ویژه بورسی در وزارت اقتصاد در تابلوی بورس نمایان شد، تداوم حمایت‌های دولت از بازار و عملی شدن برنامه‌هایی مانند حذف قیمت‌گذاری دستوری می‌تواند این اثر را تداوم بخشد.
 اجماع وزارتخانه‌های اقتصاد، نفت، صنعت و بانک مرکزی برای رونق بورس
در نشست روزگذشته وزیر اقتصاد با مدیران بورسی و هلدینگ‌ها، وزیر امور اقتصادی و دارایی از اجماع‌سازی برای اعتمادآفرینی با وزارتخانه‌های نفت، صنعت و بانک مرکزی خبر داد و بر لزوم فراهم کردن بسترها برای فعالیت شفاف بازار سرمایه تأکید شد.


سیداحسان خاندوزی در این نشست گفت: شواهد قطعی نشان می‌دهد بازار سرمایه در بلندمدت بیشترین بازدهی را در مقایسه با بازارهای رقیب داشته است و نگاه ماه به بازار حرفه‌ای و بلندمدت است. وی افزود: نگاهی به اطلاعات سودآوری شرکت‌ها نشان می‌دهد چشم‌انداز، روشن است و جای نگرانی برای تصمیم هیجانی نیست.
وی اضافه کرد: وظیفه وزارت اقتصاد و سازمان بورس، توسعه ابزارها و نهادها و ایجاد بازاری شفاف و کارا و پیش‌بینی پذیر است و بازار بدهی مکمل بازار سهام است نه رقیب آن.
به گزارش ایرنا، رئیس شورای عالی بورس در این جلسه گفت: خالص تأمین مالی دولت از اوراق در دوماه اخیر بسیار اندک و ناچیز و در ۴۰ روز اخیر صفر ریال بوده است هر چند فضای مجازی پر از اطلاعات غیردقیق است. از این به بعد هم دولت بیشتر به‌دنبال جبران کسری بودجه از طریق مولدسازی دارایی و فروش اموال مازاد است.
وی اظهار داشت: برنامه ما پیش‌بینی پذیر کردن اقتصاد و حذف قیمت گذاری‌های مضر به بازار در صنایع بورسی است و بزودی زود خبر تغییر نظام قیمت‌گذاری خودرو توسط وزارت صمت منتشر خواهد شد.
خاندوزی اظهار داشت: به‌دنبال پیش‌بینی پذیرکردن نرخ‌های کلیدی اقتصاد و طبعاً بورس هستم تا نااطمینانی از بازار زدوده شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی خاطرنشان کرد: در گذشته برای تغییرات مکرر قیمت خوراک و نرخ تسعیر ارز بانک‌ها و قواعد پالایشی‌ها و فراخوان عموم به سهامداری مستقیم اشتباهات بزرگی صورت گرفته که باید با همکاری وزارت‌های نفت و صمت و بانک مرکزی و سازمان بورس شاهد کاهش این اشتباهات و ایجاد اطمینان در بازار باشیم. وی گفت: برای اعتمادآفرینی در حال اجماع‌سازی با وزارت‌های نفت و صمت و بانک مرکزی هستیم تا آنجا هم خبرهای امیدبخشی به اقتصاد منتقل کنیم.
دو برنامه مهم سازمان بورس برای رسیدن بازار به ثبات
در همین ارتباط، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز صبح دیروز دربرنامه رادیویی «جوان ایرانی»، اعلام کرد: قیمت‌های کنونی سهام در بازارسرمایه، قیمت‌های جذابی هستند و سازمان بورس با تمام قوای خود در تلاش است تا ابهامات بازار را کاهش دهد. این موضوع مهم‌ترین محور سازمان بورس و دولت است.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مجیدعشقی ذات بازارسرمایه را همراه با نوسان دانست و گفت: متأسفانه به‌دلیل اتفاقاتی که بخصوص در نیمه دوم سال گذشته افتاد، شاهد ریزش عجیبی در این بازار بودیم، اتفاقی که به موجب آن سهامداران دچار هراس شدند. در این شرایط مطابق با علم مالی رفتاری و با واکنشی که در مقابل اخبار منفی اتفاق می‌افتد، شاهد افت قیمت سهام نسبت به ارزش ذاتی آن بودیم.
وی با اشاره به برنامه‌های خود در راستای ایجاد ثبات در بازارسرمایه گفت: نخستین برنامه‌ای که در نظر داریم، افزایش شفافیت در اطلاعات و صورت‌های مالی شرکت‌ها است تا سرمایه‌گذاران اطلاعات دقیقی از سودآوری شرکت‌ها داشته باشند.
وی افزود: در ۶ ماه نخست سال‌جاری اطلاعات بسیار مطلوبی در این خصوص به دست آمده است؛ با این حال به‌دلیل برخی ابهاماتی که در بازار وجود داشته و همان‌طور که اشاره شد واکنش شدیدی که سرمایه‌گذاران به‌دلیل ترس از بازار نشان دادند، سبب ادامه‌دار شدن ریزش‌ها شده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: حضور قوی‌تر صندوق‌های بازارگردانی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای خرید سهام از دیگر برنامه‌هایی است که سازمان بورس و اوراق بهادار در دست اقدام دارد. در نظر داشته باشید از ابتدای سال تاکنون ۲۵ هزار میلیارد تومان تنها توسط صندوق‌های بازارگردانی، توسعه بازار و سرمایه‌گذاری سهام از بازار سرمایه خریداری شده است، به طوری که شرکت‌های بزرگ و هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری راغب هستند که این خریدها را ادامه دهند.
عشقی با بیان این که اعتمادسازی فرآیند زمانبری است، گفت: محدودیت‌های موجود در برخی از صنایع مانند خودرو به افت قیمت‌های آنها منجر شده است که به نظر من اگر دولت هر چه سریعتر تصمیمات مناسبی برای این صنایع بگیرد، بورس به شرایط قبل باز می‌گردد و شرایط ریزشی به پایان خواهد رسید. این تصمیمات در چند روز آینده اعلام خواهد شد.
وی بیان کرد: طی ۲۰ سال گذشته با حدود ۴ دوره افت شدید رو به رو بودیم که البته این نوسانات پس از طی مراحل به ثبات و شرایط قبل خود رسیده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در برنامه سلام صبح بخیر شبکه سه، وعده برگشت ثبات به بازار سرمایه داد و گفت: اکثر شرکت‌های بورسی در صورت‌های مالی خود سود شناسایی کرده‌اند.
عشقی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه قرمزی تابلوی بورس کی رفع می‌شود، گفت: قرمزی تابلو یکدفعه نیامده که یکباره هم برود. ان‌شاءالله به مرور کاهش می‌یابد و تابلوی بورس رنگ سبز به خود می‌گیرد.
وی با بیان اینکه در گذشته دعوتی از مردم از طرف دولت صورت گرفته و مردم سرمایه‌شان را به بورس آورده‌اند، گفت: مردم حق دارند نگران باشند، قطعاً با یک جمله من هم نگرانی مردم رفع نمی‌شود، ولی تلاش می‌کنیم بازار سرمایه را به ثبات برسانیم. رشدهای شدید و نزول‌های شدید برای بازار سم است و در هیچ یک از بازارها چنین وضعیتی را نمی‌پسندیم.

یادداشت

آثار دوگانه نشست بورسی وزیراقتصاد

علیرضا تاج بر
کارشناس بازار سرمایه
آثار نشست روز گذشته وزیر اقتصاد با مدیران بورسی را می‌توان در دو بخش بررسی کرد. بخش نخست تأثیر روانی این نشست بربازار است. به هرروی این جلسه نشان می‌دهد دولت به فکر سهامداران است و برای آن برنامه دارد و برهمین اساس روزگذشته شاهد رشد 21 هزار واحدی شاخص بودیم. اما تأثیر این بخش کوتاه مدت است. بخش دوم آثار آن به اجرای برنامه‌هایی اختصاص دارد که وزیر اقتصاد درباره توقف قیمت‌گذاری دستوری صنایع بورسی و عدم دخالت دولت دربازار از آن خبرداده است. واقعیت این است که مشکلات بازار سرمایه تنها با برگزاری یک نشست برطرف نخواهد شد. نخستین مشکل بازار عدم اعتماد به بازاراست. اعتماد شرط اول برای سرمایه‌گذاری است و حتی اگر بازار جذاب باشد و اعتماد نباشد، سرمایه‌گذاری اتفاق نمی‌افتد.
این در حالی است که اعتماد بتدریج به دست می‌آید. متأسفانه دریکسال گذشته حمایت‌های دولت از بازار در حد حرف باقی ماند و حتی سوء استفاده‌هایی نیز از سهامداران شد. برهمین اساس، جلب اعتماد دوباره بازار دشوار و زمانبر است.
مشکل دیگر بازارسرمایه به ضعف‌های ساختاری برمی گردد مسائلی مانند نرخ‌گذاری دستوری، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، عوارض صادراتی و نرخ بهره بین بانکی و در مجموع نرخ بهره که آثار مستقیمی بر بازار سرمایه دارد. درهمین راستا تا زمانی که موضع دولت درباره این مسائل را بیان نکند، سرمایه‌گذاران قادر به تصمیم‌گیری نیستند. بدین ترتیب بیان مواضعی که به پیش‌بینی پذیربودن بازار ارتباط دارد، اهمیت زیادی دارد.  البته در جلسه دیروز وزیر اقتصاد با مدیران بورسی، درباره برخی از مسائل بحث شد که تداوم آن می‌تواند آثار مثبتی برای آینده بازارسهام داشته باشد. درمجموع می‌توان گفت، برگزاری این نشست به منظور رفع مشکلات بازار سرمایه مثبت بود، اما شرط دوام این اثرگذاری، مستمربودن آن و عملی شدن راهکارهای ارائه شده است.