روزنامه ابتکار
1400/08/17
اقتصاد ایران از رکود خارج شده است؟ فاصله معنادار اقتصاد تا نقطه مطلوب
کیمیا نجفیحقشناس کارشناس اقتصادی با اشاره به صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی درخصوص خروج اقتصاد از رکود گفت: اقتصادی که سه فصل پیاپی رشد را تجربه کند در آن شرایط می‌توانیم بگوییم اقتصاد از رکود خارج شده است.
چندی پیش علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی در جلسه‌ای با اشاره به وضعیت رکود در اقتصاد کشور گفته بود: «با وجود آسیب‌های همه‌گیری کرونا، اقتصاد ایران در فصل دوم سال ۲۰۲۱ رشد داشته و این نشان‌دهنده خروج ایران از رکود و حرکت آن به سمت بهبود است. آخرین آمارهای منتشره حاکی از رشد ۶.۲ درصدی تولید ناخالص داخلی ایران در فصل دوم سال ۲۰۲۱ است که دستاورد قابل توجهی با وجود محدودیت شدید ایران در دسترسی به منابع خارجی خود و در نتیجه عدم امکان خرید واکسن از خارج به دلیل تحریم‌های آمریکا است. بخش غیر نفتی در همان دوره ۴.۷ درصد رشد کرده که نشان دهنده آن است که اقتصاد ایران به طور قابل توجهی از رکود خارج شده و به سمت بهبود حرکت کرده است.»
پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز در گفت‌وگویی به جزئیات خروج اقتصاد ایران از رکود اشاره کرده و گفته است: « اقتصاد کشور از بهار سال گذشته تا بهار ۱۴۰۰ رشد اقتصادی مثبت داشته و از رکود خارج شده است. وقتی اقتصاد کشوری دو فصل متوالی رشد مثبت داشته باشد، می‌گوییم از رکود خارج شده است. در ایران هم از فصل دوم سال ۹۹ تا فصل اول سال ۱۴۰۰ به طور مستمر رشد اقتصادی مثبت را شاهد بوده‌ایم. در فصل تابستان ۹۹ رشد اقتصادی ۳.۵ درصد ، پاییز سال گذشته رشد ۳ درصد و زمستان رشد اقتصادی۵.۴ درصد و در بهار امسال نیز رشد ۶.۲ درصد را در کشور تجربه کردیم. البته ما در سال‌های گذشته بحث تحریم و بیماری کرونا را داشتیم که بیماری کرونا موجب شد رشد اقتصادی در بیشتر کشورها منفی شود اما در کشور ما این رشد منفی مهار شده و اقتصاد در مسیر مثبتی گام برداشته است.»
صحبت خروج اقتصاد ایران از رکود درحالی است که برخی از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی معتقدند که نمی‌توان با چند ماه رشد اقتصادی مثبت گفت که اقتصاد از رکود خارج شده است. البته عده‌ای دیگر از کارشناسان بر این باورند که وقتی اقتصادی سه فصل پیاپی رشد را تجربه کند می‌توانیم بگوییم اقتصاد از رکود خارج شده است. در این راستا هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی با اشاره به صحبت‌ها خروج اقتصاد از رکود به «ابتکار» گفت: ما یک تعریف علمی از رکود داریم که با تعریف عامه مردم از رکود متفاوت است. دقیقا همانند تورم که یک تعریف رسمی نرخ تورم داریم اما تورم در نظر مردم به خصوص دهک‌های پایین به گونه دیگری تعریف میشود. بنابراین رشد اقتصادی نیز دارای دو تعریف است اما در کل اقتصادی که سه فصل پیاپی رشد را تجربه کند در آن شرایط می‌توانیم بگوییم اقتصاد از رکود خارج شده است.
وی افزود: البته ممکن است ظرفیت اقتصاد بیش از رقم‌های اعلام شده برای رشد باشد.
وی با بیان مثالی ادامه داد: فرض کنید یک فردی توانایی داشته باشد در ساعت 100 کیلومتر دوندگی کند اما 10 کیلومتر بدود. این فرد به جلو حرکت کرده اما به اندازه ظرفیت و استعدادش حرکت نکرده است. اقتصاد ایران چنین ویژگی دارد، به بیانی دیگر اقتصاد ایران می‌تواند رشد اقتصادی بالایی را تجربه کند چراکه ظرفیت‌های بیشماری دارد و از سال97 تاکنون از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. اما اکنون رشدی را تجربه کرده است و این رقم تا نقطه ایده‌آل فاصله بسیاری دارد.
حق‌شناس ادامه داد: اقتصاد ایران هم به لحاظ مواد معدنی، نفت و گاز و پتروشیمی، گردشگری و ... ظرفیت‌های بی نظیری دارد و با توجه به این ظرفیت‌ها ما فاصله زیادی تا رشد بالای اقتصادی داریم.
وی افزود: اما اینکه بگوییم عدد اعلام شده برای رشد اقتصادی عددی نیست که نشان دهد اقتصاد از رکود خارج نشده است از لحاظ علمی این تحلیل صحیح نیست. بنابراین اگر رشد اقتصادی مثبت شد بر اساس نکته‌هایی که اشاره کردم یعنی اقتصاد از رکود خارج شده است اما اینکه تا نقطه مطلوب چقدر فاصله دارد بحث جداگانه‌ای است. به هرحال این است که اقتصاد ایران فاصله معناداری تا نقطه مطلوب دارد.
راهی برای افزایش تولید
حق‌شناس در ادامه صحبت‌هایش به راهکاری برای ادامه‌دار شدن رشد اقتصادی اشاره کرد و گفت: رشد یعنی افزایش تولید، هنگامی که محصولات بخش صنعت، کشاورزی، خدمات و... امسال نسبت به سال گذشته افزایش یافته باشد یعنی رشد اتفاق افتاده است. حال سوال این است با چه راهکاری تولید را افزایش دهیم؟ شرط اینکه تولید در هر بنگاه اقتصادی افزایش پیدا کند این است که مواد اولیه و خط تولید مطلوب باشد و شرط دیگر منابع انسانی کارآمد است.
وی گفت: امروزه در اقتصاد ایران باید به بخش منابع انسانی توجه ویژه‌ای شود و از سوی دیگر متغیرهای بیرونی همانند ویروس کرونا و یا تحریم‌های ظالمانه‌ای که از سال 97 مشکلات بیشماری را به وجود آورده از بین برود در آن شرایط تولید افزایش یافته و ما رشد اقتصادی بالایی را تجربه خواهیم کرد.
سایر اخبار این روزنامه
رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۰ ارتش با موفقیت انجام شد
پیام اقتدار
ژوبین صفاری
آسیب‌شناسی نمک‌پاشی روی زخم مردم
اقتصاد ایران از رکود خارج شده است؟
فاصله معنادار اقتصاد تا نقطه مطلوب
آیا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مواضع قبلی‌اش بازگشته است؟
روزهای سردرگمی سینما
ضرر تیم ملی ایران و برد پورتو
باخت-باختِ تقابل طارمی و اسکوچیچ
روند افزایشی کرونا در برخی استان‌ها نگران‌کننده شده است
معادله دومجهولی کرونا
سوال کارشناسان از دولت: بدون استقراض چگونه بودجه را تراز کردید؟
امکانات محدود برای تامین کسری بودجه
واکنش‌ها به ترور نافرجام الکاظمی نخست وزیر عراق
نمایش سوء قصد یا فتنه جدید؟
حذف ارز 4200 تومانی منطقی است؟
ضرورت‌ها و الزامات تحقق طرح «ترمیم قدرت خرید مردم»
امیرعبداللهیان در تماس تلفنی با وزیر خارجه چین:
همکاری ها با آژانس در چارچوب توافقات به خوبی ادامه خواهد یافت
سردار جوانی:
آمریکایی‌ها از هلی‌برن سپاه غافلگیر شدند
وزیر بهداشت:
انتظار می رود در اوایل آذرماه، ایمنی‌زایی در اکثریت جامعه حاصل شود
درسی که ایران به تروریست‌های سارق آمریکایی داد
محکوم کردن هدف قرار دادن نخست‌وزیر عراق از سوی سخنگوی وزارت خارجه
