روزنامه ابتکار
1400/08/17
آیا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مواضع قبلی‌اش بازگشته است؟ روزهای سردرگمی سینما
گروه فرهنگ و هنر – مواجه اهالی فرهنگ و هنر و محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از همان روز نخستی که او به این سمت رسید، مواجهه آسانی نبود. برنامه‌هایی که او پیش از به وزارت رسیدنش منتشر کرده بود کار را به آنجا رساند که هنرمندان رشته‌های مختلف بر او بتازند و او را به سخت‌ترین شکل مورد انتقاد قرار دهند. اینچنین شد اسماعیلی در سخن کمی از مواضعی را که در برنامه‌اش بیان شده بود، تعدیل کرد اما حالا به نظر می‌رسد او دوباره به همان برنامه‌های قبلی‌اش برگشته باشد.حالا دیگر چند ماهی است که محمد مهدی اسماعیلی بر صندلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تکیه کرده و معاونان خود را در بخش‌های گوناگون منصوب کرده است. او حتی پیش از سرکار آمدنش هم به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. اسماعیلی پس از آنکه در لیست وزاری پیشنهادی قرار گرفت، برنامه آینده خود را منتشر کرد. او که پیش از این چندان شناخته شده نبود، بر اساس برنامه پیشنهادی‌اش مورد انتقاد شدید هنرمندان قرار گرفت. اسماعیلی برنامه‌های خود را برای وزارت فرهنگ و ارشاد به صورت یک فایل پی‌دی‌اف منتشر کرد.
او در برنامه‌های هشتاد و سه صفحه‌ای خود به بررسی بخش‌های گوناگون فرهنگ و هنر پرداخت و درباره وضعیت موجود در سینما نوشت: «عدم برنامه‌ریزی صحیح برای مخاطب‌سازی و توجه به علاقه مخاطبان، وجود مفاسد در سیستم توزیع در سینما و خارج از سینما، کمبود سالن‌های سینما با توجه به پراکندگی جنس و جمعیت، عدم برنامه‌ریزی صحیح برای اکران فیلم در خارج از کشور، بدسلیقگی در شورای پروانه ساخت و شورای پروانه نمایش، تولید فیلم‌های ضدارزش، غیر انقلابی و غیراخلاقی با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد، عدم اتخاذ موضع شفاف و برخورد در برابر فعالیت محکومین امنیتی و چهره‌های سینمایی همسو با اهداف دشمنان، اثرگذاری زیاد جشنواره‌های خارجی بر تولیدات سینمایی داخلی، اعطای کمک‌های مالی به تولیدات سینمایی ناهمسو با انقلاب اسلامی و همچنین اعطای کمک‌های مالی به خانه سینما که فاقد وجاهت قانونی بوده و معدل فعالیت‌های آن در جبهه فرهنگی معارض انقلاب اسلامی دیده میشود، عدم نظارت و رهاسازی ارائه کنندگان فیلم و سریال‌های خارجی (VOD)، عدم برخورد با رفتار‌های ساختارشکنانه برخی مدیران، وجود سرمایه‌گذاری مشکوک در تولیدات سینمایی، کارگردان محوری در تولیدات سینمایی، عدم بازپرداخت وام و تسهیلات اعطایی به تولید‌کنندگان سینمایی، وابستگی مالی سینمای کشور به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ناکارآمد بودن قانون کپی‌رایت، وجود نگاه‌های سیاسی و بعضاً مخالف آرمان‌های انقلاب در جشنواره فجر.»
اسماعیلی همچنین اشاره کرده بود که در سال ۱۳۹۷، از ۷۷ فیلم رصد و تحلیل شده، ۵۹ فیلم مروج سبک زندگی غیر اسلامی ایرانی و تخریب کننده انقلاب اسلامی، ۶۱ فیلم ارائه کننده تصویر مثبت از زن بی‌حیاء، ۵۰ فیلم سیاه‌نما و ناامیدکننده، ۶۰ فیلم مروج وادادگی و تحقیر ملی، ۵۵ فیلم القاءکننده واگرایی دینی و ملی و قانون‌گریزی و نمایش ناکارآمدی نهاد‌ها بوده‌اند. در این برنامه وضعیت موسیقی و هنرهای تجسمی نیز چندان تفاوتی با برنامه‌های سینمایی نداشت.
تنها کمی بعد از انتشار این برنامه‌ها، واکنش هنرمندان به آن آغاز شد. واکنش‌هایی که اغلب بسیار تند بودند. حمیدرضا نعیمی، آتیلا پسیانی، همایون اسعدیان، همایون غنی‌زاده، رضا صادقی، رضا کیانیان، مهدی کرم‌پور، علی اصغر دشتی، کیومرث پوراحمد و بسیاری دیگر از اهالی هنر و فرهنگ نیز به برنامه‌های وزیر پیشنهادی واکنش‌ها نشان دادند. همچنین خانه تئاتر، صنف‌های گوناگون سینمایی، کانون پژوهشگران خانه موسیقی و برخی نهادهای صنفی اهالی هنر نیز در بیانیه‌های گوناگون اعتراض خود را نسبت به آنچه در برنامه‌های اسماعیلی آورده شده بود، اعلام کردند.
به هر حال با همه این حواشی اسماعیلی توانست از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرد و به عنوان سکان‌دار وزارت ارشاد بر صندلی ریاست بنشیند.
کمی بعد او در مصاحبه‌ای به تمام این انتقادات پاسخ داد و در مورد مسائل مطرح شده مبنی بر بیگانگی وی با حوزه فرهنگ گفت: بنده یک سابقه 23 ساله حضور در فضای فرهنگ و هنر دارم و طبیعتا با این حوزه بیگانه نیستم و نگاه من اساسا غیر کارشناسی نیست، البته انتقاد و تنوع نگاه افراد به موضوعات را می‌پذیرم و تلاش بنده و همکارانم براین است که فضای گشادگی و انبساط حوزه فرهنگ و هنر را تامین کنیم.
او در مورد اینکه در حوزه فرهنگ دچار ابتذال هستیم، خاطرنشان کرد: حوزه فرهنگ و هنر پاک و مقدس است و شکی در آن نیست، در عصر جدید ما با یک هنر مدرن همانند سینما، تئاتر و... روبه‌رو هستیم، اما در تاریخ ایرانی اسلامی ما همیشه شاهد یک قدمت تاریخی در امر فرهنگ و هنر هستیم که کاملا مقدس و پاک است، خوشبختانه این تقدس و تبرک حوزه فرهنگ و هنر که در کشور ما وجود داشته به حوزه فرهنگ مدرن هم تزریق شده و البته ممکن است در این دوره در بخش‌هایی آسیب‌هایی وارده شده باشد که قابل حل است اما در مجموع نمی‌توان چنین شائبه‌ای را در مورد فرهنگ و هنر ایرانی تصور کرد.
او همچنین در مورد رابطه خود با اصناف خانه موسیقی، سینما و تئاتر گفت: در زمان اخذ رای اعتماد با مدیران خانه تئاتر، سینما و موسیقی جلسه گذاشتم و سخنان این تلاشگران عرصه هنر را شنیدم، دقیقا زمانی که گلایه‌ها از برنامه پیشنهادی ما وجود داشت این جلسه برگزار شد و شائبه‌ها از بین رفت، البته شخصا تلاش کردم بدون حاشیه از این گلایه‌های به وجود آمده عبور کنم و در عمل به هنرمندان برنامه‌ها را تبیین کنم.
حالا اما پس از گذشت چندین ماه و انتصاب‌های مدیران و معاونان وزارت ارشاد روز شنبه اسماعیلی در گفت‌وگویی گفته است «آیا وضعیت سینما ما قابل قبول است؟ آیا مشکل دارد یا ندارد؟ من نمی‌توانم حرف‌هایی بزنم که همه از من تعریف کنند. وضعیت سینما واقعا اشکال دارد. من مواجه هستم با انبوهی از فیلم هایی که در نوبت اکران هستند. من خودم را موظف می‌دانم که این فیلم‌ها را تماشا کنم و می‌بینم که بعضی‌هایشان اشکالاتی دارد. من حاضر نیستم فیلمی را با خانواده ام ببینم؛ چطور می‌توانم اجازه بدهم که مردم ما این فیلم ببینند. خود اهالی سینما باید کمک کنند این وضعیت را تغییر دهیم. قطعا حوزه مدیریتی ما از آثاری که به فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی ما توجه دارند حمایت می‌کند. من خودم را سرباز این مردم و نظام می دانم. تا روزی که در خدمت مردم هستم در پایبندی جدی به صیانت از فرهنگ ایرانی و اسلامی تاکید خواهم کرد».
به نظر می‌رسد که او باز هم همان حرف‌هایی را می‌زند که در برنامه‌های اولیه‌اش بیان کرده بود که بسیار هم مورد انتقاد قرار گرفته بود. حالا پرسش این است که او چگونه می‌خواهد این برنامه‌ها را عملی کند؟ آیا ممیزی‌ها بیش از پیش خواهد شد و فیلم ساختن سخت‌تر از قبل؟ آیا در دیگر زمینه‌های هنری نیز مواجه او همین گونه خواهد بود؟
سایر اخبار این روزنامه
رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۰ ارتش با موفقیت انجام شد
پیام اقتدار
ژوبین صفاری
آسیب‌شناسی نمک‌پاشی روی زخم مردم
اقتصاد ایران از رکود خارج شده است؟
فاصله معنادار اقتصاد تا نقطه مطلوب
آیا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مواضع قبلی‌اش بازگشته است؟
روزهای سردرگمی سینما
ضرر تیم ملی ایران و برد پورتو
باخت-باختِ تقابل طارمی و اسکوچیچ
روند افزایشی کرونا در برخی استان‌ها نگران‌کننده شده است
معادله دومجهولی کرونا
سوال کارشناسان از دولت: بدون استقراض چگونه بودجه را تراز کردید؟
امکانات محدود برای تامین کسری بودجه
واکنش‌ها به ترور نافرجام الکاظمی نخست وزیر عراق
نمایش سوء قصد یا فتنه جدید؟
حذف ارز 4200 تومانی منطقی است؟
ضرورت‌ها و الزامات تحقق طرح «ترمیم قدرت خرید مردم»
امیرعبداللهیان در تماس تلفنی با وزیر خارجه چین:
همکاری ها با آژانس در چارچوب توافقات به خوبی ادامه خواهد یافت
سردار جوانی:
آمریکایی‌ها از هلی‌برن سپاه غافلگیر شدند
وزیر بهداشت:
انتظار می رود در اوایل آذرماه، ایمنی‌زایی در اکثریت جامعه حاصل شود
درسی که ایران به تروریست‌های سارق آمریکایی داد
محکوم کردن هدف قرار دادن نخست‌وزیر عراق از سوی سخنگوی وزارت خارجه
