فرار نخل ها!

همه‌چیز از ویدئوی 47 ثانیه‌ای چند روز پیش شروع شد که در چهارشنبه 12 آبان در همین ستون به آن پرداختیم. در آن ویدئو یک بیل مکانیکی داشت نخلی را از دل خاک بیرون می‌آورد و مردی با لهجه‌ گرم جنوبی‌اش از صادرات نخل‌های استان بوشهر به کشورهای عربی می‌گفت. او علت را کم‌آبی و در برخی نقاط بی‌آبی اعلام و پیش‌بینی کرد با بی‌آبی پیش‌رو تا سال آینده، کل اهالی روستا مجبور می‌شوند نخل‌های خود را بفروشند، نخل‌هایی که معیشت روستاییان را تامین می‌کنند. اما حالا ابعاد جدیدی از این اتفاق نمایان شده ؛ بعد از این که معاون جهاد کشاورزی استان بوشهر اعلام کرد صادرات نخل با مجوز جهاد و به صورت خاص اتفاق می افتد ، روز گذشته محمد باقر سعادت نماینده سابق مردم دشتستان در مجلس اعلام کردکه کندن نخل ها و صادرات آن ها  با مجوز جهاد کشاورزی در حال انجام است، این در حالی است که جهاد کشاورزی باید به دنبال بهبود کشاورزی و حل مشکلات کشاورزان باشد اما به نظر می رسد جهاد به جای حل مشکل کشاورزان به دنبال پاک کردن صورت مسئله و حذف آن هاست در حالی که این اتفاق مشکلات عمده دیگری از جمله بیکاری را برای مردم منطقه به همراه خواهد داشت.  نخل ایرانی زینت‌بخش خانه‌های شیوخ عرب به گفته مقداد تکلوزاده، دبیر انجمن ملی خرمای ایران، حدود ۱۰ تا ۱۲ سال است که شاهد فروش نخل‌های کشور به ثروتمندان و شهرداران کشورهای شمالی مانند آذربایجان و ارمنستان و با حجم بیشتر به کشورهای عرب مناطق جنوبی هستیم. تکلوزاده در گفت و گو با اقتصاد آنلاین همچنین گفته: «از حدود دو سال پیش، فروش نخل‌ها شتاب گرفته و شکل آن تغییر کرده است، قبلا نخلستان‌داران نخل‌های کم‌ثمر و ضعیف را ریشه‌کن می کردند و می‌فروختند، اما اکنون نخل‌های پرثمر و جوان نیز قربانی می‌شوند. به گفته برخی از کارشناسان در مناطقی که آب شور شده، نخل‌داران یا باید بنشینند و شاهد مرگ درختان نخل خود باشند یا تصمیم به ریشه‌کن کردن و فروش آن ها به ثروتمندان و شهرداران کشورهای منطقه بگیرند.» قتل عام نخل ها هرچند بخشدار ارم در گفت و گو با ایسنا گفته است که این ریشه کنی نخل ها ربطی به کم آبی ندارد چون نخل به آب زیادی نیاز ندارد اما نماینده مردم شادگان در مجلس شهریور امسال به «مهر» گفته بود که بنا به اعلام جهاد کشاورزی شادگان، حداقل هفت هزار نخل این شهرستان از بین رفته اند.در ضمن علاوه‌بر خشکسالی و کم‌آبی مسئله‌ شور شدن آب بالادست در حوضه‌ کارون و گتوند هم منجر می‌شود تا آب شور برای آبیاری نخیلات به شادگان برسد و این باعث تشنه‌تر شدن و خشکی نخل‌ها می‌شود. نخل ها چند به فروش می رسند متاسفانه در حالی که هر نخل در شرایط خوب می تواند به ارزش بیش از دو میلیون تومان خرما بدهد، گفته شده این نخل ها به قیمت یک میلیون و 500 هزار تومان به دلال ها فروخته می شود تا از کشور خارج شوند. پیش از این در حالت معمولی قیمت هر نخل بیش از 5 میلیون تومان بوده است. صادرات نخل، یعنی صادرات 12 سال آب و خاک کشور همین چند ماه پیش بود که خشکسالی و نپرداختن حقابه به پایین دستی ها باعث صحنه های دلخراشی از مرگ ماهی ها و گاومیش ها در هورالعظیم و شادگان شد و حالا نخل‌های سر به فلک کشیده به دلیل بی آبی از ریشه جدا و به قطر و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می‌شوند. انگار پرداخت نشدن حقابه کشاورزان راهی برای آن ها جز فروش نخل آن هم نخل های 10 تا 12 ساله باقی نگذاشته و این یعنی از دست رفتن سرمایه 10 تا 12 ساله‌ای که منابع با ارزش آب، خاک و نیروی انسانی کشور برای آن صرف شده است، آن هم به بهای اندک یک میلیون و 500 هزار تومان. به نظر می رسد جهاد کشاورزی خوزستان به جای پاک کردن مسئله که می تواند خسارت های جبران ناپذیری برای آینده استان به همراه داشته باشد ، باید به فکر معکوس سازی روند قربانی کردن نخل ها باشد و با حمایت مالی از نخلستان دارها در این شرایط سخت خشکسالی و توسعه روش‌های آبیاری نوین به ریشه کنی نخل ها پایان دهد.