«شلمجار» آخرین دورهمی 7 رفیق

فاطمه عسگری‌نیا|با پیدا شدن پیکر آخرین عضو گروه هفت نفره بازنشستگان گمشده در منطقه ییلاقی «شلمجار» از توابع شهرستان شفت در استان گیلان، عملیات امدادونجات تیم‌‌های امدادی اعزام‌شده به منطقه بعد از سه روز کار سخت جست‌وجو در مسیرهای دره‌ای و کوهستانی آن به پایان رسید. به گزارش مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان گیلان این تیم هفت نفره در حالی به منطقه پیمایش ممنوع کوهستانی و ییلاقی شلمجار صعود کرده بودند که بارندگی شدید و طغیان رودخانه‌های منطقه در مسیر برگشت آنها را غافلگیر کرد و درنهایت منجر به فوت یکی از اعضای این تیم شد. تیمی متشکل از هفت مرد میانسال 55 تا 65 ساله که به اعتراف 6 بازمانده اگر کمک نیروهای امدادی جمعیت هلال‌احمر نبود شاید تعداد کشته‌هایشان در این حادثه بیشتر هم می‌شد.

از دوستان قدیمی هم بودند. همه بازنشسته‌های آموزش‌وپرورش استان گیلان که تصمیم گرفته بودند یک آخر هفته پاییزی دلنشینی را در کمپ ییلاقی آموزش‌وپرورش در منطقه شلمجار سپری کنند. سه نفرشان اهل و ساکن شفت بودند و سه نفر دیگر از رشت خود را به این منطقه  رسانده بودند. غافل از اینکه بارش‌های پاییزی منطقه در کمین‌شان نشسته است. آخر هفته آرامی را در مناطق خوش آب‌وهوای ییلاقی سپری کردند تا اینکه سایه ابرهای پربارش را بر بالای ارتفاعات دیدند و تصمیم گرفتند زودتر منطقه را ترک کنند. اما سرعت تغییر وضعیت آب‌وهوای منطقه بیشتر از گام‌های آنها بود و در مسیر گرفتارشان کرد. هنوز به «سیامزگی» نرسیده بودند که طغیان رودخانه آنها را غافلگیر می‌کند. پل رودخانه را آب برده بود. دو راه بیشتر نداشتند یا برگشت به کمپ یا عبور از رودخانه آن هم با ساخت پلی موقت. پیشنهادی که از طرف یکی از دوستان مطرح شد و تمام 6 نفر دیگر مخالفت خود را اعلام کردند. اما اصرار دوست‌شان و پافشاری بر توانایی ساخت پل موقت آنها را برای ساعتی متوقف کرد. پل موقت با الوارهای رها در حاشیه رودخانه ساخته شد و سازنده برای جلب اعتماد و اطمینان‌خاطر دوستان خودش داوطلب عبور از آن شد. هنوز به نیمه‌های پل نرسیده بود که طعمه طغیان رودخانه شد و همراه با جریان شدید آب به پایین‌دست‌های رودخانه رفت.
آب با سرعت او را می‌برد و دوستان متحیر و وحشت‌زده کاری از دست‌شان برنمی‌آمد. برای پیدا‌کردن دوست‌شان مسیر رودخانه را تا جایی که در دسترس بود، جست‌وجو کردند، اما کار از کار گذشته بود و آنها مغلوب سرعت آب شدند. دو نفر از اعضای گروه به قصد یافتن شبکه تلفن همراه با سرعت زیاد مسیر را به سمت بالا پیمایش کردند تا اینکه بالاخره موفق شدند حادثه را به مرکز کنترل عملیات هلال‌احمر اطلاع داده و طلب کمک کنند.

توقف عملیات جست‌وجو در روز اول
به گفته «علی بیگی» معاون امدادونجات جمعیت هلال‌احمر استان گیلان در ساعت: ۱۴:۴۰ جمعه ۱۴ آبان، گزارشی مبنی بر گم‌شدن یک تیم کوهنوردی در منطقه شلمجار حوالی روستای خرم‌کش شفت به مرکز کنترل و هماهنگی عملیات جمعیت هلال‌احمر استان گیلان اعلام شد و عوامل امدادی جمعیت هلال‌احمر از شعب شفت و فومن به همراه هیأت کوهنوردی فومن با دو دستگاه خودروی کمک‌دار به منطقه مذکور اعزام شدند. «شرایط آب‌وهوایی بدی به منطقه حاکم بود و تیم‌های عملیاتی اعزامی با یک ماموریت سخت در هوای سرد و بارانی روبه‌رو بودند.»
«رحمان زورمند» نجاتگر یکم جمعیت هلال‌احمر شفت از اولین ساعات کار جست‌وجو همراه دوستانش در منطقه حاضر شد: «به محض اطلاع از این حادثه یک تیم از پایگاه شالده شفت و یک تیم از پایگاه مرکزی شفت به قصد جست‌وجوی منطقه به محل حادثه اعزام شدیم. تیم‌های امدادی حدود ساعت 17 به ابتدای مسیر صعب‌العبور آوینه روبار رسیدند. امکان ادامه مسیر با خودرو وجود نداشت. نجاتگران 2کیلومتری را به پیمایش مسیر و جست‌وجوی اعضای تیم پرداختند. متاسفانه شدت جریان طغیان به حدی خطرناک بود که پل‌ها از بین رفته بودند و اعضای تیم نجات نتوانستند به مسیر ادامه دهند. طی تماس با اعضای تیم کوهنوردی از آنها خواستیم شب را به کمپی که شب گذشته را در آن سپری کرده بودند، برگردند، چراکه امکان عملیات وجود نداشت.»

انتقال 6 کوهنورد در بوران ییلاقی



تیم‌های امدادی ساعت 5 صبح مجددا عملیات جست‌وجو را از سرمی‌گیرند. این‌بار با تیم‌های بیشتر و افراد شاخص در رشته‌های دیواره‌نوردی و کوهنوردان بومی. به گفته زورمند در نشست همفکری تیم‌های نجات مقرر شد یک تیم قوی از کم‌خطرترین مسیر به کمپ فرهنگیان حرکت و از آنجا 6 نفر جامانده را به پای کوه هدایت کند. نفرات دیگر نیز به جست‌وجوی مسیر رودخانه برای یافتن فرد مفقود بپردازند: «اعضای تیم کوهستان ساعت 9 صبح به وسیله دو خودروی امدادی به مناطق ییلاقی بالادست حرکت کردند تا به منطقه «کرداووَ» رسیدند. هوا به شدت سرد بود. مه همه منطقه کوهستانی را گرفته بود و مسیر سخت و صعب‌العبور باید به صورت پیاده توسط امدادگران طی شود تا خود را به کمپ فرهنگیان برسانند.»
پس از گذر از ییلاقات مختلف و حدود 9 کیلومتر پیمایش، نیروهای نجاتگر ساعت 15 خود را به  6 نفر جامانده تیم در شلمجار رساندند: «حال روحی هیچ‌کدام خوب نبود، اما خوشبختانه از لحاظ جسمی مشکلی نداشتند. آنها بعد از کمی غذا خوردن اعلام کردند امکان رفتن به مناطق پایین‌دستی به خاطر بالا آمدن عمق رودخانه‌ها نیست، به خاطر همین تصمیم گرفته شد آنها را از مسیر ارتفاعات زنجان به پایین منتقل کنیم.»
تیم‌های امدادی همراه با کوهنوردان گمشده در مسیر سخت ییلاقی به راه افتادند. هر چه ساعت به سمت غروب آفتاب پیش می‌رفت، بر شدت سرمای شدید و بوران منطقه افزوده می‌شد: «چهار ساعت طول کشید تا موفق شدیم با عبور از مسیرهای سخت کوهستانی این 6 فرد را به شهر تفت انتقال دهیم. اما امکان جست‌وجوی فرد آب برده را نداشتیم، لذا ماموریت جست‌وجو به روز بعد منتقل شد.»

پیکر نفر آخر 2 روز بعد پیدا شد
روز یکشنبه مجددا عملیات جست‌وجو برای پیداکردن نفر آخر این تیم از سر گرفته شد: «در این مرحله علاوه بر تیم‌های امدادونجات هلال‌احمر، یک تیم از سپاه ناحیه شفت و محلی‌های راه‌بلد برای این کار همراه ما شدند و هر کدام از گروه‌ها مسیری را برای جست‌وجو در پیش گرفتند. رودخانه دیگر طغیان شب گذشته را نداشت. تیم ما بعد از رسیدن به اولین پل تخریب‌شده با استفاده از تنه درختی، پلی موقتی را ایجاد کرده و از آن گذشتیم. حدود 4کیلومتر مسیر رودخانه را به جست‌وجو پرداختیم، اما خبری از پیکر فرد غرق‌شده نبود. در میانه‌های راه به تیم جست‌وجوی سپاه برخوردیم. آنها و محلی‌ها اعلام کردند لباس و کوله این فرد را آب به حاشیه رودخانه آورده است. با همین نشانه‌ها مسیر کم‌شیب پیش‌رو را در پیش گرفتیم و درنهایت موفق شدیم ساعت 14 و 30 دقیقه عصر روز یکشنبه پیکر این فرد را در یکی از نقاط سخت و غیر قابل دسترس رودخانه پیدا کنیم. برای انتقال او نیاز به حضور تیم‌های کوهستان داشتیم تا با استفاده از طناب و بسکت این پیکر را به سطحی صاف منتقل کنند. موضوع را به جمعیت اطلاع دادیم و درخواست کمک کردیم. بعد از حضور نجاتگران کوهستان عملیات انتقال پیکر به حاشیه رودخانه به سختی انجام و پایان عملیات جست‌وجو اعلام شد.»