رسيدن به توافق دوري از حاشيه مي خواهد

آرمان ملی- حمید شجاعی: بیست روز تا آغاز دور جدید مذاکرات ایران و 1+4 باقی مانده و قدر مسلم تحولات و اتفاقات در این بازه زمانی تاثیرات مستقیمی بر مذاکرات خواهد داشت. چنانکه هرگونه رویکردی که رسیدن به توافق را به چالش بکشد موجب خواهد شد تا پیش از آغاز مذاکرات نوع نگرش طرفین در خصوص رسیدن یا نرسیدن به توافق تغییر کند. به نظر می‌رسد که در داخل باید از هر نوع اظهار نظری که دستیابی به توافقی برای گشایش‌های اقتصادی را محدود و دورتر می‌کند حذر کرد و به امید توافق و برداشته شدن تحریم‌ها با انسجام کامل تیم مذاکره کننده را راهی مذاکرات وین کرد.
  انسجام تا 8 آذر
پس از ایجاد وقفه طولانی 4ماهه در مذاکرات احیای برجام ، واکنش‌های طرف‌های توافق به انجام مذاکرات مجدد و تسریع در این مذاکرات و همچنین نوع رویکرد ایران به مسائل حول محور برجام بالاخره چند روز پیش بود که دستگاه سیاست خارجی کشورمان از روز 8 آذر به عنوان موعد مقرر برای آغاز دور جدید مذاکرات در راستای احیای برجام یاد کرد و مشخص شد که آنچه از سوی ایران تحت عنوان « به زودی» در آغاز مذاکرات  نام برده می‌شد چه زمانی است. این در حالی است که کشورهای مختلف حاضر در برجام نگاه‌های مختلفی به این توافق دارند و هر طرف تعریف خاص خود را از توافق ارائه می‌دهد. ایران به دنبال برداشته شدن همه تحریم‌ها از یک سو و از سوی دیگر تضمینی از سوی ایالات متحده آمریکاست که دیگر شرایط فعلی تکرار نشود. چنانکه اخیرا شروطی از سوی دستگاه سیاست خارجی کشورمان برای موفقیت در مذاکرات مطرح شده که در آن رفع تمامی تحریم‌ها، بازگشت همه طرف‌ها به تعهداتشان، ارائه تضمین‌های لازم درخصوص اجرائی شدن نتایج گفت‌وگوها و راستی‌آزمایی اقدامات طرف مقابل، موجب موفقیت در مذاکرات خواهد شد.  این در حالی است که آمریکایی‌ها درصدند که بدون هیچ پیش شرطی و بر طبق همان روال قدیمی وارد مذاکرات شوند و با سیاست گام به گام به برجام بازگردند که نخواهند هیچ امتیازی هم به ایران بدهند. این در شرایطی است که تروئیکای اروپا نیز که در دولت ترامپ هم‌راستا با ایران  نوع رویکرد و موضع‌گیری آمریکا را محکوم می‌کرد و از لزوم احیای برجام و بازگشت آمریکا به برجام سخن می‌گفتند امروز و در دولت بایدن در کنار آمریکا قرار گرفته و از مواضع ایران ابراز نگرانی می‌کنند. هر چند که نوع موضع گیری مسکو و پکن طی روزهای اخیر در حمایت کامل از تهران در جهت احیای برجام بوده است. با این حال اگر نگاهی به شرایط اقتصادی و معیشتی جامعه ایران بیندازیم  خواهیم دید که رسیدن به توافق و احیای برجام چه میزان بر شرایط اقتصادی کشورمان تاثیر خواهد گذاشت. لذا به نظر می‌رسد که باید در این چند وقت باقی مانده تا 8 آذر و آغاز مذاکرات اجازه دهیم که شرایط تیم مذاکره کننده منسجم باشد تا با دستی پر و نگاهی واحد به استقبال مذاکرات برویم و مردان دیپلماسی کشور با هنر خود در دیپلماسی به نحوی عمل کنند که توافق حاصل شده و در پی آن گشایش‌هایی در کشور صورت گیرد.  این در حالی است که علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه در توئیتی نوشت: «در ادامه رایزنی با همکاران خود در دیگر کشورها، در روزهای آینده با چند همتای اروپایی ملاقات خواهم کرد. وی افزود: تبادل نظر درباره موضوعات دوجانبه و منطقه و نیز گفت‌وگوهای آتی در دستورکار است. وی تاکید کرد: ما از هیچ کوششی برای پیشبرد منافع ملی خود از جمله لغو تحریم‌های غیرقانونی فروگذار نخواهیم کرد.» البته دولت باید شفاف سازی کند که در مذاکرات به دنبال چه اهدافی است و چه مسائلی را دنبال خواهد کرد. چون عدم شفافیت باعث می‌شود که در گذشت زمان شایعه‌ها گسترش یافته و به آن دامن زده شود. بنابراین برای اینکه جامعه نیز ملتهب نشود نیاز است  که از سوی رئیس جمهور، وزیر امور خارجه  و سایر مقامات مربوط اطلاع رسانی لازم و شفاف در خصوص نوع سمت‌گیری ایران در مذاکرات پیش رو صورت گیرد تا جامعه نیز بداند ایران در 8 آذر در مذاکرات برجام چه برنامه‌ای ارائه خواهد داد.
  سفر برجامی به اروپا


شامگاه دوشنبه بود که  وزیر امور خارجه کشورمان و  همتای آلمانی وی در گفت وگویی تلفنی به بررسی آخرین وضعیت روابط دوجانبه، گفتوگوهای وین و همچنین تحولات منطقه با یکدیگر پرداختند. در این گفت‌وگو حسین امیرعبداللهیان ضمن اشاره به سابقه همکاری‌های خوب دو کشور در عرصه‌های مختلف بر ضرورت توسعه آنها تاکید کرد.  هایکو ماس نیز با اشاره به علاقمندی شرکت های آلمانی برای همکاری با ایران اظهار امیدواری کرد که این نوع همکاری‌ها با رفع مشکلات تقویت شوند.  وزیر امور خارجه کشورمان در موضوع گفت و گوهای پیش رو در وین یاد آور شد، آمریکا مقصر اصلی وضع موجود است. همچنین خروج آمریکا و بدعهدی سه کشور اروپایی بی‌اعتمادی را به شکل فزاینده ای افزایش داده است. لذا لغو کامل تحریم‌ها یک ضرورت است. وی همچنین ضرورت اجتناب طرف های اروپایی از صدور بیانیه ها و اظهارات تنش آفرین را یادآور شد. امیرعبدا...یان بیان کرد: در مسیر مذاکرات و رسانه‌ای استفاده از زبان زور و تهدید کمک کننده نیست و جمهوری اسلامی ایران خود را تسلیم فضاسازی های واهی نخواهد کرد. هرگونه اظهار نظر غیردقیق و مغایر با واقعیات می تواند تلاش‌های در حال انجام را به خطر اندازد. وزیر خارجه آلمان نیز با اشاره به اینکه آلمان بی اعتمادی ایران را درک می‌کند، تصریح کرد کشورش برای بازگرداندن آمریکا به برجام و همچنین به نتیجه رسیدن گفت و گوها تلاش خود را انجام خواهد داد.
 هشدار جبهه اصلاحات درباره تاخیر 
جبهه اصلاحات ایران‌ در بیانیه‌ای به روند سیاست خارجی و دیپلماسی هسته‌ای واکنش نشان داد و ابراز نگرانی کرد. در این بیانیه با اشاره به اینکه با روی کار آمدن دولت جدید و نیل به قدرت یکپارچه، امید آن می‌رفت که دستگاه دیپلماسی برای جلب اعتماد و رضایت عمومی هم که شده، به تلاش‌های جدی در زمینه‌ رفع تحریم‌های خانمان‌سوز بین‌المللی علیه ملت ایران بپردازد، آمده است: در شرایطی که ملّت ایران با مشکلات طاقت‌فرسای اقتصادی و معیشتی دست به گریبان است، هرگونه درنگ در بازگشت به برجام، جز خسارت برای کشور و ملّت به بار نخواهد آورد. جبهه اصلاحات ایران، در این بیانیه ضمن ابراز نگرانی نسبت به روند سیاست خارجی و دیپلماسی هسته‌ای، اظهار امیدواری کرده است که حاکمیت در مذاکرات پیش رو (هشتم آذر ماه در وین) مانع تخریب دوباره فرصت‌های پایان دادن به تحریم‌های جهانی علیه ایران شده و مسئولان اجازه ندهند که بیش از این ملّت ایران در مقایسه با توسعه شتابان کشورهای جهان، به ویژه کشورهای آسیایی و کشورهای همسایه، احساس یأس و سرخوردگی کند. در بخشی از این بیانیه آمده است:  اقتدار ملی ایران همچون اقتدار ملی تمامی کشورهای قدرتمند جهان، باید بر محور توسعه و پیشرفت اقتصادی بنا نهاده شود و اقتدار نظامی و هسته‌ای کشور، با تکیه بر اقتصاد قدرتمند ملی گسترش یابد. همچنان که در مورد تجربیات تلخ مذاکرات هسته‌ای توسط صاحب نظران اصولگرا نیز مطرح شده است، مذاکرات مقتدرانه هسته‌ای «نه خطابه انقلابی خواندن»، بلکه مذاکراتی است که به مقتدرانه‌ترین راه حل‌های ممکن برای نیل به اهداف ملی، از جمله رفع هرچه سریع‌تر تحریم‌های اقتصادی منجر شود. در بخش دیگری از این بیانیه عنوان شده است: مسئولان محترم تصمیم‌گیر نظام توجه داشته باشند که در صورتی که دیپلماسی هسته‌ای ایران منجر به پایان مقتدرانه تحریم‌های اقتصادی ایران نشود، نه‌ تنها عملاً کاری برای ملت ایران انجام نداده‌اند، بلکه عدم موفقیت‌شان خدمتی بزرگ به دشمنانی خواهد بود که قصد دارند ایران را در تله تحریم‌های بین‌المللی اقتصادی نگه دارند و فرصت‌های اقتصادی کشور را بیش از پیش تضعیف و تخریب کنند.