دیوار کوتاه دولت دوازدهم

وزیر اقتصاد برای بررسی مشکلات بورس به مجلس رفت دیوار کوتاه دولت دوازدهم ‌‌شرق: آشفته‌بازار وضعیت اقتصاد کشور و به‌خصوص بورس، مجلس را واداشت تا وزیر اقتصاد دولت سیزدهم را به صحن دعوت کند تا در این خصوص پاسخ‌گو باشد.
رئیس‌جمهور در دوران تبلیغات انتخاباتی وعده بهبود بورس را داده بود. او حتی یک‌ بار به صورت سرزده به بورس تهران رفت و گفت یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایش بازگرداندن ثبات به بازار سرمایه است. «لغو قیمت‌گذاری دستوری» و «خودداری جبران کسری بودجه از بورس» و «انتشار مؤثر اوراق» از وعده‌هایی بود که رئیسی برای نجات بورس عنوان کرد. هرچند بعد از پایان انتخابات ریاست‌جمهوری روند بورس صعودی شده بود اما با شروع به کار دولت ابراهیم رئیسی بورس وارد فراز و نشیب‌های زیادی شد، مثلا شاخص بورس از مهرماه وارد روند نزولی شد که باعث سردرگمی سهام‌داران شد.
در ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم مشخص بود که در رده مدیریت بورس تغییراتی صورت خواهد گرفت، همین نیز شد و وزیر اقتصاد «مجید عشقی» را جایگزین «دهقان دهنوی» در سازمان بورس و اوراق بهادار کرد.
اولین مصوبه دولت جدید درخصوص بورس در جلسه شورای عالی بورس و با حضور احسان خاندوزی وزیر اقتصاد اعلام شد که بر اساس آن سهام عرضه‌شده توسط دولت حتما در بازار سرمایه، بازارگردانی شود اما تا ابتدای آبان شاخص بورس روند نزولی خود را طی کرد که باعث سردرگمی و عصبانیت سهام‌داران خرد شد. اعتراضات باعث شد رئیس‌جمهور، وزیر اقتصاد را مسئول پیگیری اتفاقات بازار سرمایه کند. احسان خاندوزی نیز بلافاصله جلسه‌ای با چندین شرکت بورسی ترتیب داد که نتیجه آن باعث نوسانات مثبت در بورس شد. هرچند این اقدامات توانسته تابلوی بورس را مدتی سبز نگه دارد اما سها‌م‌داران همچنان منتظر هستند تا همه وعده‌های رئیس‌جمهور درخصوص بورس تحقق یابد و ثبات بورس حفظ شود.


احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، در ابتدای حضور خود در مجلس، گزارشی درخصوص شرایط بازار بورس اوراق بهادار و برنامه‌های این وزارتخانه ارائه کرد و سپس تقصیرات را به گردن دولت حسن روحانی انداخت و گفت: «بیش از یک دهه رشد اقتصادی صفر و تورم بی‌سابقه بخش عمده‌ای از بنگاه‌های اقتصادی را با چالش مواجه کرده است. سوء‌مدیریت گذشته در بازار سرمایه منجر به رشد بی‌منطق و حبابی شاخص بورس در نیمه اول سال ۱۳۹۹ و کاهش چندین برابری آن در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ شد که منجر به زیان و حتی خشم بخش مهمی از سهام‌داران خرد شد. متأسفانه با این سوء‌مدیریت، بازار سرمایه که فرصت توسعه برای کشور است به چالش‌ طولانی تبدیل شد که امروز نیز ادامه دارد».
او سپس از کارنامه خود دفاع کرد و گفت: «از ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ تا به امروز که دولت آقای رئیسی بر سر کار آمد و امید در بازار ایجاد شد، شاهد رشد شاخص بورس بودیم. در بورس کالا نیز در هفت‌ماهه امسال بالغ بر ۳۸ میلیون تن انواع محصول معامله شده که نسبت به ۱۲ ماه سال گذشته رشد کرده است».
خاندوزی باز هم به دولت قبل تاخت و ریل‌گذاری بودجه آخر دولت روحانی را غلط دانست و گفت با اینکه به دولت گذشته تذکر داده بودیم اما دولت جدید با کسری بودجه بی‌سابقه‌ای مواجه شده است. او از ابتدای حضورش در وزارتخانه کوشیده تا مخارج دولت بدون استفاده از منابع بانک مرکزی و حداقل استفاده از انتشار اوراق مالی تأمین شود که این امر محقق شده است.
نمایندگان چه گفتند
بعد از صحبت‌های وزیر اقتصاد نوبت به نمایندگان شد تا نظرات خود را بگویند. کاظم دلخوش نماینده صومعه‌سرا به نام خانوادگی رئیس سازمان بورس اشاره کرد و گفت اقتصاد و بورس عشقی اداره می‌شود و وزیر باید مشخص کند که چه کسی این حوزه‌ها را اداره می‌کند چراکه نه تنها بازار سرمایه بلکه سایر بازارها نیز نابسامان است.
علیرضا رحیمی عضو هیئت رئیسه مجلس که از مخالفان حسن روحانی است پرسید «فرمانده ستاد اقتصادی چه کسی است؟» و ادامه داد دولت قبل با ریل‌گذاری اشتباه بخشی از کسری بودجه خود را جبران کرد و حالا برنامه وزارت اقتصاد برای جبران این اقدامات آسیب‌زا چه چیزی است؟
همچنین شمس‌الدین حسینی وزیر دولت احمدی‌نژاد که اکنون رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید است، عنوان کرد: «دولت برنامه خود برای بهبود بازار بورس را اعلام کند. سیاست اقتصادی دولت باید روشن شود، چراکه با رشد اقتصادی صفر و تورم ۵۰ درصد بازار سرمایه بهبود نمی‌یابد».
جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز به خاندوزی اعتراض کرد و گفت: «اقتصاد ما اقتصادی دولتی و دست‌کاری‌شده است؛ برای مثال دولت اراده کند نقدینگی را از دست مردم جمع کند و قیمت ارز و سهام‌های بورس را پایین بیاورد. نمی‌توان این‌گونه با این سخنرانی‌ها مشکلات را حل کرد. ما شاهد اقدامات غیرتخصصی هستیم».
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز گفت: «روز یکشنبه با وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس جلسه داشتیم و مباحث این بازار سرمایه را به بحث و بررسی گذاشتیم. تا نظارت تغییر نکند نمی‌توان توقع داشت که مشکلات و تخلفات در این بازار ایجاد نشود، پس ایجاد ساختار نظارتی مناسب بحث مهمی است». او همچنین با انتقاد از اینکه قیمت‌گذاری‌ها در اقتصاد ما دستوری است، عنوان کرد: «این‌گونه قیمت‌گذاری موجب رانت و فساد در اقتصاد می‌شود که این موضوع در بازار سرمایه نیز خودش را نشان می‌دهد».
مصطفی طاهری، نماینده زنجان نیز درباره وضعیت بازار بورس، گفت: «سیاست‌های غلط دولت قبل باعث وضعیت فعلی بورس و از‌بین‌رفتن اعتماد مردم شد. وزیر اعلام کرد که باید برای برگرداندن اعتماد مردم ثبات اقتصادی ایجاد شود که این به تنهایی قابل قبول نیست و اقدام عملی لازم است».
غنی نظری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز خطاب به وزیر اقتصاد گفت: «سرمایه مردم در این بازار دود شد. آقای خاندوزی شما چه کاری برای اقشار مختلف مردم در این بازار انجام دادید؟ شما می‌گویید اظهارنظر نمایندگان و متخصصان باعث ریزش بورس می‌شود. این چه بورسی است که با یک اظهارنظر این‌گونه دچار تغییرات می‌شود».
وزیر   اقتصاد:   از  مدیرعامل  بانک‌ها   تعهد  گرفته‌ایم
وزیر اقتصاد همچنین پس از اظهارنظرهای نمایندگان گفت: «متأسفانه در این مدت در بخش بانکی کوتاهی نظارتی وجود داشته است اما از مدیران عامل بانک‌های دولتی تعهد گرفته‌ایم که به هیچ عنوان به حوزه سفته‌بازی‌ها و سوداگری‌های بازارهای دارایی ورود نکنند. دغدغه مشترک دولت و مجلس شورای اسلامی این است که این ضعف نظارتی که در گذشته بوده رفع شود».
او همچنین به موضوع تزریق و برداشت بازار اوراق اشاره کرد و افزود: «در اصل این دو موضوع رقیب یکدیگر نیستند ولی عده‌ای احساس می‌کنند که این‌گونه است اگرچه به دلیل توجهی که به حمایت از بازار سرمایه و سهام‌داران داریم تلاش است که دولت کسری بودجه سال ۱۴۰۰ را از طریق بازار بورس جبران نکند».
رئیس مجلس هم پس از سخنان خاندوزی از دولت و وزیر اقتصاد خواست که هرچه سریع‌تر وضعیت بازار سرمایه را ساماندهی کنند. محمدباقر قالیباف گفت: «ما توقع داریم بانک مرکزی در این حوزه با دیگر بخش‌ها هماهنگ باشد و سیاست‌های دولت هم مشخص، شفاف و روشن باشد. رئیس‌جمهور قول داده بود که سیاست‌های روشن اقتصادی را به مجلس اعلام کند. این کار انجام شد چراکه این مهم توقع مجلس از دولت است». او همچنین به خاندوزی گفت که از شما انتظار داریم به این مباحث توجه کنید و ابزار پوشش ریسک بورس و حمایت از سهام‌داران خرد را مورد توجه قرار دهید.