نسخه دستنویس پزشک آزاد حساب می‌شود!

با اجرای طرح نسخه‌نویسی الکترونیک از یک سو به واسطه آماده نبودن زیر‌ساخت‌ها و از سوی دیگر زیر بار نرفتن برخی پزشکان، بیمه‌شدگان بیمه سلامت با نسخه کاغذی در دست سرگردان داروخانه‌ها، مراکز پاتولوژی و پاراکلنیکی شده‌اند یا باید هزینه‌های درمان را به صورت آزاد بپردازند یا دوباره با مراجعه به پزشکی که حاضر به پیچیدن نسخه الکترونیک شود، دوباره ویزیت دکتر بپردازند و با نسخه الکترونیک خدمت مورد نظر را با بیمه دریافت کنند. نپذیرفتن نسخه‌های کاغذی و دستنویس پزشکان در مراکز خدمات پزشکی در حالی است که رئیس سازمان بیمه سلامت می‌گوید در حال حاضر همچنان نسخه‌های کاغذی نیز پذیرفته می‌شود تا مردم دچار مشکلات کمتری شوند. به گفته وی بر اساس قانون، از اول دی ماه ۱۴۰۰ فقط نسخه‌های الکترونیک پیچیده شده و دیگر هزینه‌ای برای نسخه‌های کاغذی پرداخت نمی‌شود، اما پیگیری‌های جوان از این مراکز نشان می‌دهد طی بخشنامه سازمان بیمه سلامت به این مراکز از ابتدای آبان ماه دیگر فقط باید نسخه‌های الکترونیک و دارای کد رهگیری را بچیند و با تعرفه بیمه‌ای به آنان خدمات ارائه دهند. این مسئله سرگردانی بیماران را در پی داشته‌است.
طرح نسخه‌نویسی الکترونیک طرحی بود که از سال‌ها پیش برای کاهش درصد خطای نسخ پزشکی و همچنین کاهش هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر و تأمین زیرساخت پرونده الکترونیک سلامت مورد بحث بود و سرانجام از حدود دو سال پیش به صورت پایلوت در برخی شهر‌ها و استان‌ها اجرایی شد. پس از بیمه سلامت سازمان تأمین اجتماعی هم به این طرح پیوست و از ابتدای اسفند ۹۹ کلید خورد و دیگر دفترچه‌های بیمه جدید برای کسانی که برگه دفترچه آن‌ها یا اعتبار آن تمام شده‌است، صادر نمی‌شود. همچنین حذف دفترچه‌های کاغذی بیمه سلامت نیز از ابتدای اردیبهشت سال جاری شروع شده‌است و بعد از آن به ترتیب بیمه‌های دیگر نیز شرایط لازم را برای نسخه الکترونیک فراهم می‌کنند. این طرح با هدف هوشمند‌سازی و نظام‌مند کردن شیوه درمان، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، کاهش اشتباهات نسخه‌خوانی، کاهش تداخلات دارویی، کاهش مراجعات حضوری و افزایش فرهنگ مشاوره آنلاین پزشکی اجرایی شده‌است.
با تمام این‌ها همچنان برخی پزشکان زیر بار نوشتن نسخه‌های الکترونیک نمی‌روند و مراکز خدمات سلامت همچون داروخانه‌ها، آزمایشگاه‌ها و مراکز خدمات پاراکلینیک هم به خصوص اگر بیمه سلامت داشته‌باشید نسخه‌های دستنویس پزشکان را نمی‌پذیرند.
خدمت شما آزاد حساب می‌شود


اگر سری به آزمایشگاه‌ها، داروخانه‌ها و مراکز خدمات پاراکلینیک بزنید و بخواهید دارو، آزمایش یا عکس و ام‌آر‌ای تجویز شده از سوی پزشک با نسخه دستنویس را انجام دهید، حتماً با این جمله مواجه خواهید شد: «از اول آبان به بیمه‌شدگان بیمه سلامت فقط با نسخه الکترونیک و کد رهگیری خدمات ارائه می‌شود وگرنه دارو، آزمایش یا خدمت شما آزاد حساب می‌شود.» برای پیگیری ماجرا به چند مرکز مختلف مراجعه می‌کنم. یکی از مراکز خدمات پاراکلینیکی در خیابان مطهری است. وقتی از پذیرش جویا می‌شوم آیا نسخه دستنویس هم می‌پذیرند از بیمه‌ام سؤال می‌کند. گویا بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی هنوز هم می‌توانند با نسخه‌های دستنویس با سربرگ پزشک مشروط به نوشته شدن اطلاعات بیمار نظیر نام و نام خانوادگی و کد ملی خدمات ارائه دهند، اما بیمه‌شدگان سلامت باید نسخه الکترونیک و کد رهگیری داشته باشند. یک داروخانه و یک آزمایشگاه مقصد بعدی ام است و باز هم با همان پاسخ مواجه می‌شوم. آزمایشگاهی در ورامین هم بر اساس بخشنامه ابلاغ شده سازمان بیمه سلامت از دو ماه پیش نسخه‌های دستنویس بیمه‌شدگان بیمه سلامت را نمی‌پذیرد.
تأمین اجتماعی نسخه دستنویس می‌پذیرد خدمات درمانی نه
دکتر زهرا تقوی مدیریت این آزمایشگاه در این‌باره به «جوان» می‌گوید: «سازمان تأمین اجتماعی همچنان نسخه‌های کاغذی با سربرگ پزشک و مشخصات و کد ملی بیمار را قبول می‌کند، اما خدمات درمانی از دو ماه پیش در ورامین دیگر نسخ دستنویس را نمی‌پذیرد.» به گفته این پزشک بیمه خدمات درمانی از دو سال قبل طی تعامل با پزشکان و آموزش آنان کار تبدیل نسخ پزشکی به نسخه‌های الکترونیک و حذف دفترچه‌های کاغذی را آغاز کرده و از ابتدای امسال حتی برای پزشکانی که نسخه الکترونیک می‌پیچند، امتیازاتی همچون واریز به روز پولشان در نظر گرفته شده‌است تا انگیزه پیدا کنند، اما هنوز هم برخی پزشکان حوصله ندارند از نسخه الکترونیک استفاده کنند. تقوی تأکید می‌کند از ابتدای آبان ماه در تهران هم فقط نسخه‌های الکترونیک بیمه سلامت پذیرفته‌می‌شود، به جز در بیمارستان‌های دولتی تحت پوشش بیمه خدمات درمانی که در سربرگ بیمارستان و با مهر بیمارستان و نه مهر مطب نسخه‌های دستنویس را هم می‌پذیرند. تقوی در پاسخ به سؤالی درباره چرایی زیر بار نسخه‌نویسی الکترونیک نرفتن پزشکان معتقد است زیرساخت‌های این طرح فراهم شده و آموزش‌های لازم هم به پزشکان داده‌شده، اما برخی پزشکان به رویه قبلی عادت کردن و تغییر عادت‌ها هم سخت است و با مقاومت مواجه می‌شود!
همچنان نسخه‌های کاغذی پذیرفته می‌شود
در برابر این ماجرا محمد مهدی ناصحی، مدیر عامل سازمان بیمه سلامت با بیان اینکه حدود ۱۸ ماه از آغاز اجرای طرح نسخه الکترونیک می‌گذرد، می‌گوید: «در برخی از استان‌ها به صد‌درصد رسیده‌ایم و استقرار نسخه الکترونیک در کشور به طور میانگین نزدیک به ۶۵ درصد است.» وی تأکید می‌کند: «در حال حاضر همچنان نسخه‌های کاغذی نیز پذیرفته می‌شود تا مردم دچار مشکلات کمتری شوند. مردم می‌توانند مشکلات خود را در زمینه نسخه الکترونیک با شماره تماس ۱۶۶۶ مطرح کنند تا این مشکلات بررسی و حل شوند.» به گفته ناصحی، بر اساس قانون، از اول دی ماه ۱۴۰۰ فقط نسخه‌های الکترونیک پیچیده شده و دیگر هزینه‌ای برای نسخه‌های کاغذی پرداخت نمی‌شود و سازمان‌های بیمه‌گر در تعیین این مهلت قانونی نقشی ندارند.
انقضای نسخ دستی از ابتدای آبان
برای پیگیری بیشتر ماجرا با شماره اعلامی از سوی مدیر عامل بیمه سلامت یعنی ۱۶۶۶ تماس می‌گیرم و موضوع نپذیرفتن نسخه دستنویس پزشکم را مطرح می‌کنم. خانم اپراتور با پرسیدن سؤال درباره استان محل زندگی‌ام تأیید می‌کند که از ابتدای آبان ماه سازمان بیمه سلامت اعلام کرده که دیگر نسخه‌های دستنویس پذیرفته نشود و اگر بیمار بخواهد از بیمه‌اش استفاده کند باید نسخه الکترونیک نوشته شده‌باشد. وی تأکید می‌کند: «به تمام پزشکان طرف قرارداد سازمان دسترسی‌های لازم برای نسخه‌نویسی الکترونیک را دارند و اگر پزشک طرف قرارداد نبود می‌توانید با مراجعه به پزشک خانواده از وی بخواهید تا نسخه را برایتان به صورت الکترونیک بنویسد. همچنین برخی مراکز خدمات سلامت اگر به سامانه دسترسی داشته باشند می‌توانند نسخه را به صورت الکترونیک در سامانه ثبت کنند.» نسخه الکترونیک در حالی اجرایی و دفترچه‌ها حذف شده که هنوز کم نیستند پزشکانی که یا با بیمه‌ها قرارداد ندارند یا حوصله ندارند به صورت الکترونیک نسخه بنویسند و آزمایشگاه‌ها و مراکز خدمات پاراکلینیکی حتی اگر به سامانه نسخه الکترونیک دسترسی داشته باشند، ترجیح می‌دهند به جای ثبت نسخه کاغذی بیمار در سامانه، هزینه خدمتشان را آزاد از بیمار دریافت کنند. در نهایت بیمار می‌ماند و هزینه‌ای که هر ماه بابت خدمات بیمه می‌پردازد و خدماتی که به هزار و یک دلیل نمی‌تواند دریافت کند.