درگذشت پدر انار ایران

حبیب بهزادی «پدر انار ایران» و موسس بزرگترین منبع ژنتیکی ذخایر توارثی انار کشور پس از نیم قرن تلاش و تحقیقات علمی در سن هفتاد سالگی دار فانی را وداع گفت و در قطعه مشاهیر آرامستان خلدبرین یزد به خاک
سپرده شد.
«حبیب بهزادی شهربابکی» در ایران تنها کس است که به نحوی با چرخه گسترده کاشت، داشت و برداشت علمی انار و همچنین صنایع جانبی و تبدیل تین میوه با ارزش سرکارداشته است.
بهزادی در فروردین ۱۳۳۰ خورشیدی در شهربابک دیده به جهان گشود و تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در شهربابک به پایان رساند. سپس با شرکت در آزمون ادواری و به دست آوردن رتبه قبولی به اصفهان رفت و با گذراندن دوره‌ای سه‌ساله در آموزشگاه شبانه روزی کشاورزی کبوترآباد اصفهان که زیر نظر فرانسوی‌ها اداره می‌شد، در سال ۱۳۵۱ دیپلم کشاورزی را دریافت کرد. در مهرماه سال ۱۳۵۳ در اداره کل کشاورزی یزد استخدام شد و سال بعد در کنکور سراسری شرکت و در چند موسسه آموزش عالی از جمله ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان رتبه قبولی را کسب کرد ولی به دلیل‌عدم هماهنگی این رشته با شغل اداری به ناچار از تحصیل در آن انصراف داد و به توصیه مدیر کل اداره، رشته آب و خاک شبانه انیستیتو تکنولوژی آذربایجان غربی را برگزید و جهت تحصیل و همزمان با کار در اداره رهسپار ارومیه شد. با سپری شدن دوره دوساله انیستیتو در سال ۱۳۵۷ موفق به اخذ مدرک تحصیلی فوق دیپلم شد و چند ماه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی از ارومیه به رفسنجان منتقل و در ایستگاه تحقیقات پسته ناصریه مشغول به کار شد. سال ۱۳۶۰ با انتقال مجدد به یزد، مسئولیت یک باغ چهار هکتاری انار به نام خشی (قدس) راکه مربوط به موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج بود، در ابرنداباد یزد به عهده گرفت. فعالیت ایشان در زمینه انار که از سال ۱۳۴۷ همزمان با دوران تحصیل در مرکز آموزش اصفهان شروع شده بود با شناسایی ۲۴ رقم از انارهای مرغوب و تجاری باغ پهلوان‌پور مهریز به صورت علمی دنبال شد. شهریور ماه سال ۱۳۶۵ با شکل‌گیری مرکز تحقیقات و منابع طبیعی استان یزد، به عنوان دبیر و نماینده بانک ژن گیاهی ملی ایران در همایش سراسری کرج شرکت و گزارش مبسوطی از ژنوتیپ‌های انار استان را به سمع و نظر مدعوین رساند؛ به طوری‌که توجه حاضرین و خصوصا دکتر پرویز وجدانی سرپرست بانک ژن تازه تاسیس «ژل پل» را به خود جلب کرد. پس از بازگشت از کرج بلافاصله طرح شناسایی و جمع‌آوری ژنوتیپ انارهای استان یزد را تدوین و جهت تایید به بانک ژن کرج ارسال کرد و بدین ترتیب طرح شناسایی و جمع‌آوری سراسری انارهای ایران به ایشان پیشنهاد می‌شود. لذا طرحی جدید تدوین و برای تائید نهایی به موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج ارسال کرد. با تایید طرح ارسال شده، نخستین مرحله اجرایی آن در مهر ماه سال ۱۳۶۶ از استان سیستان و بلوچستان (سراوان ناهوک) آغاز و تا دامنه کوه‌های دالاهو در غرب کرمانشاه و گیلان تا خوزستان به مدت یک دهه دنبال شد. ماحصل این تلاش و زحمات، شناسایی و جمع‌آوری ۷۶۲ گونه از انارهای اهلی، وحشی و زینتی ایران بود که اکنون به شکل یک کلکسیون زنده انار که بزرگترین منبع ژنتیکی ذخایر توارثی انار ایران و جهان به حساب می‌آید در ایستگاه مرکز تحقیقاتی انار یزد احداث گردید. انجام این حرکت بزرگ و کار ارزنده موجب شد تا حکم کارشناس تخصصی انار ایران از سوی سازمان تحقیقات کشاورزی برای حبیب بهزادی صادر گردد. وی در پائیز سال ۱۳۷۷ با چاپ و انتشار نخستین کتاب خود تحت عنوان «پراکندگی و تنوع ارقام انار در ایران» یافته‌های تحقیقاتی خود را در اختیار محققین و علاقمندان به مسائل انار قرار داد.


به پاس تمامی فعالیت‌های علمی، عملی و پژوهشی ایشان در تمامی این سال‌ها، به شایستگی لقب «پدر انار ایران» را نیز به خود اختصاص داد. این مهم موجب آن گردید تا دامنه تحقیاتی خود را روی مسائل به زراعی و به نژادی انار معطوف کند. وی با اینکه در سال ۱۳۸۱ به افتخار بازنشستگی نایل آمد اما دست از فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی خود بر نداشت و به عنوان ناظر بر احداث پروژه ۳۰۸ هکتاری انارستان بزرگ شهرستان مهریز وابسته به مجتمع اقتصادی کمیته امداد امام خمینی(ره) کار خود را ادامه داد و ماحصل یافته‌های خود در این پروژه را با نگارش کتاب دوم خود تحت عنوان «انار میراث کویر» زمستان سال ۱۳۸۹ مکتوب کرد.
وی کماکان کار پژوهشی انار را دنبال کرد تا اینکه سومین نوشتار خود را نیز در بهار سال ۱۳۹۷ تحت عنوان «انار گنجینه شگفتی ها» چاپ و در دسترس پژوهندگان عرصه باغبانی و دیگر علاقمندان قرار داد.
بهزادی علاوه بر سفرهای علمی و تحقیقاتی داخلی در طول نیم قرن، برای‌کسب اطلاعات بیشتر در حوزه انار به چندین کشور از جمله اسپانیا، یونان، ترکیه، افغانستان، تاجیکستان و... نیز سفر کرد که ثمره آن چهارمین اثر ایشان به نام «انار از قندهار تا غرناطه» بود.
حبیب بهزادی پدر انار ایران و موسس بزرگترین منبع ژنتیکی ذخایر توارثی انار کشور چهارشنبه ۱۹ آبان ماه ۱۴۰۰ در سن هفتاد سالگی بر اثر سکته مغزی در منزل مسکونی خویش در یزد دار فانی را وداع گفت و روز جمعه ۲۱ آبان در قطعه مشاهیر آرامستان خلدبرین این شهر به خاک سپرده شد.