دولت سیزدهم ۶ هزار میلیارد تومان از تنخواه بودجه را پس داد

سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در حالی که عودت تنخواه دریافتی از بانک مرکزی معمولاً در دولت مرسوم نیست، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد بدهی دولت در شهریور‌ماه و پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم از ۱۶۵ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان به ۱۵۹ هزار و ۵۸۰ میلیارد تومان رسیده که بیانگر بازپرداخت ۵ هزار و ۹۷۰ میلیارد تومان از تنخواه بودجه سال جاری است. در بودجه ۱۴۰۰، جاده برای دولت جهت دریافت تنخواه از سوی بانک مرکزی باز بود و بررسی‌ها نشان می‌دهد که معمولاً دولت این تنخواه را به بانک مرکزی عودت نمی‌دهد و این تنخواه به مثابه خلق نقدینگی است، اما بررسی‌ها حکایت از آن دارد که گویا دولت سیزدهم اهل بازپرداخت بدهی و امانت است.
براساس آمار متغیر‌های پولی شهریور‌ماه ۱۴۰۰، حجم نقدینگی به ۴۰۶۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان و حجم پایه پولی به ۵۱۸ هزار و ۹۲۰ میلیارد تومان رسیده است.
رشد پایه پولی در این ماه نسبت به ماه قبل تنها ۲ هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان بوده و با مقایسه رشد پایه پولی در ماه‌های قبل، مشخص می‌شود که رشد پایه پولی در شهریور‌ماه کاهش قابل توجهی نسبت به متوسط ماه‌های فروردین تا مرداد داشته است.
دولت در شهریور‌ماه بخشی از تنخواه بودجه سال ۱۴۰۰ را به بانک مرکزی پس داد. در بخش دارایی‌ها و بدهی‌ها با بانک مرکزی در شهریور‌ماه ۱۴۰۰، بدهی دولت به بانک مرکزی با ۵ هزار و ۹۷۰ میلیارد تومان کاهش از رقم ۱۶۵ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان در مرداد‌ماه به ۱۵۹ هزار و میلیارد تومان کاهش یافته است. این کاهش در واقع ناشی از بازپرداخت بخشی از تنخواه بودجه سال جاری است که در پنج ماهه اول امسال توسط دولت قبل استفاده شد.


دولت تدبیر و امید همه تنخواه بودجه را مازاد بر سقف عادی در چهار ماهه اول سال جاری استفاده کرد و دولت سیزدهم باید ۴۶ هزار و ۶۳۰ میلیارد تومان دیگر از تنخواه بودجه را طبق قانون تا پایان سال تسویه کند که در شهریور‌ماه ۵ هزار و ۹۷۰ میلیارد تومان از این تنخواه بازپرداخت شد.
بنابراین دولت سیزدهم نه‌تن‌ها در شهریور‌ماه استقراضی از بانک مرکزی نداشته، بلکه بخشی از بدهی تنخواه بودجه را بازپرداخت کرده است. در واقع دولت سیزدهم در شش ماه دوم سال باید ۴۰ هزار و ۶۶۰ میلیارد تومان از تنخواه بودجه را تسویه کند.
ماجرای بدهی ۵۳۰ هزار میلیاردی که دولت روحانی برای رئیسی به جا گذاشت
ماهانه حدود ۱۰هزار میلیارد تومان بازپرداخت اوراق فروخته شده در دولت دوازدهم بر عهده دولت جدید است.
به گزارش تسنیم، بررسی آمار‌های رسمی نشان می‌دهد، در دو ماه ابتدایی دولت سیزدهم، ۱۱ هزارمیلیارد تومان اوراق منتشر شده و این در حالی است که ۲۰ هزار میلیارد تومان بازپرداخت اصل و سود اوراق انجام شده است. این بررسی تطبیقی نشان می‌دهد فعلاً به انتشار اوراق برای رفع کسری بودجه تمرکز نشده است.
هم‌اکنون ماهانه فقط ۱۰ هزار میلیارد تومان بازپرداخت اوراق فروخته شده در دولت قبل برعهده دولت جدید است که تا سال ۱۴۰۵ بازپرداخت حدود ۵۳۴ هزار میلیارد تومان اصل و سود این اوراق بر عهده دولت است.
دولت قبل در هشت سال عملکرد خود مجموع بدهی به سیستم بانکی، صندوق توسعه ملی و سازمان تأمین اجتماعی را به شدت افزایش داد و در واقع بودجه سنواتی را با ایجاد بدهی پیاده کرد.
جزئیاتی از آمار‌های بدهی دولت دوازدهم
بر این اساس بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی کشور از خرداد ۱۳۹۲ تا خرداد ۱۴۰۰ حدود ۵۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. از سوی دیگر بدهی به جا مانده از دولت قبل به صندوق توسعه ملی میلیارد‌ها دلار برآورد شده است. بدهی دولت به تأمین اجتماعی در پایان دولت قبل چندصد هزار میلیارد تومان بوده است. فقط وزارت نیرو در ابتدای دولت جدید، ۵۳ هزار میلیارد تومان بدهی به پیمانکاران داشت.
باید به این نکته توجه داشت که افزایش حقوق‌ها بدون منابع در دولت قبل، تعهدات فراوانی برای دولت جدید ایجاد کرد.
دولت رئیسی از بانک مرکزی استقراض نکرد
دولت قبل با خلق پول گسترده اقدام به تأمین مصارف جاری خود کرد، در حالی که با هر خلق پولی که انجام می‌شود عملاً تعدادی از هموطنانمان به زیر خط فقر فرستاده می‌شوند.
نکته جالب توجه اینکه بر اساس اعلام رسمی مدیران اقتصادی کشور، دولت سیزدهم تاکنون خلق پولی نداشته است. بر اساس تازه‌ترین موضع‌گیری مدیران ارشد دولت، هدف‌گذاری جدید برای سیستم بانکی جلوگیری از خلق پول بانک‌هاست، البته شاید یک دلیل دیگر که از بانک مرکزی استقراض نشده این بود که دولت قبل تا پایان کارش سقف قانونی ۳ درصد استقراض را پر کرده بود و دولت سیزدهم تمایلی به دور زدن قانون نداشت، چراکه در این دولت اعتقادی هم به خلق پول وجود ندارد.