روزنامه ایران
1400/08/23
دیپلماسی جدید ایران فرصتی برای احیای اعتبار از دست رفته اروپا
در تاریخ 18 اردیبهشت 1397 (8 مه 2018)، ایالات متحده از برجام که بین 1+5، اتحادیه اروپا و ایران منعقد شده بود خارج شد. در پی خروج امریکا، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که برجام را با اروپایی‌ها ادامه خواهد داد. جمهوری اسلامی ایران، یک‌سال بعد از خروج امریکا از برجام به خاطر وعده‌های اروپایی‌ها در توافق ماند. اما در این مدت نه‌تنها کشورهای اروپایی عضو برجام به تعهدات 11 گانه خود عمل نکردند بلکه حتی از راه‌اندازی یک کانال مالی برای تسهیل تجارت ایران نیز عاجز بودند. تجربه آن یک‌سال بخوبی نشان داد که اروپا در حوزه سیاسی و اقتصادی استقلال ندارد؛ حقیقتی که بارها از زبان مقامات اروپایی بیان شده است.ناتوانی اروپا در تأمین منافع ایران
در زمانی که شرکت‌های اروپایی یکی پس از دیگری به بهانه خروج امریکا از برجام از ایران خارج شدند، اروپایی‌ها به بهانه ناتوانی در اجبار شرکت‌هایشان به کار با ایران سکوت کردند. بعد از خروج امریکا از برجام، شرکت‌ها سعی کردند از امریکا به نوعی معافیت تحریمی بگیرند، اما با واکنش منفی وزارت خزانه‌داری امریکا روبه‌رو شدند.اولین لغو قرارداد تجاری شرکت‌های اروپایی با ایران توسط ایرباس در 22 اردیبهشت 1397 صورت گرفت که این شرکت پذیرفت قرارداد فروش هواپیما به ایران را لغو کند و تنها دو هواپیمای دیگر را تحویل بدهد. بعد از ایرباس در 28 اردیبهشت 1397 شرکت فولادسازی دانیلی ایتالیا به‌دنبال خروج امریکا از برجام تلاش برای یافتن تأمین‌کننده مالی برای سفارشات ۱.۵میلیارد یورویی را که در ایران برنده شده بود، متوقف کرد. آلساندرو تریویلین، مدیرعامل شرکت دانیلی در این‌باره گفت: «با خروج امریکا از توافق هستهای، بانک‌ها به‌دلیل نگرانی از تحریم‌های ثانویه دیگر آماده تأمین مالی پروژه‌های ایرانی نیستند».به مرور زمان خروج شرکت‌های اروپایی از اقتصاد ایران به‌طور تصاعدی افزایش پیدا کرد و دو شرکت ژاپنی فعال در زمینه قطعات خودروسازی و یک شرکت بیمه به نام «سوئیس‌ری» اعلام کردند از ایران خارج خواهند شد. شرکت توتال فرانسه نیز در تاریخ 29 اردیبهشت 1397 اعلام کرد که با اعمال تحریم‌های امریکا علیه ایران، هرگونه همکاری با خطر از دست رفتن دسترسی به سیستم‌های بانکی همراه است که توتال چنین ریسکی را نمی‌پذیرد.
در 14 خرداد 1397 خبرگزاری فرانسه از تصمیم شرکت پژو - سیتروئن برای خروج از ایران خبر داد؛ گروه پژو سیتروئن در بیانیه‌ای تصریح کرد که فرایند تعلیق فعالیت‌های مربوط به سرمایه‌گذاری‌های مشترک خود در ایران را آغاز کرده و برای احترام به قانون تحریم‌های امریکا بر ضد تهران تا ششم اوت (پانزدهم مرداد ماه سال‌جاری) ایران را ترک می‌کند.
در مقابل این حجم گسترده از خروج شرکت‌های اروپایی از ایران، مقامات اروپا به جای حمایت و تقابل عملی با امریکا به دلیل خروج غیرقانونی از برجام، از عدم توانایی خود در مقابل تحریم‌های امریکا گفتند. در همین راستا وزیر اقتصاد آلمان در 21 اردیبهشت 1397 ماه اعلام کرد که: «نمی‌توانیم از شرکت‌ها در برابر تحریم‌های امریکا محافظت کنیم.»وی دلیل عدم توانایی برای حمایت از شرکت‌های اروپایی را عدم وجود امکان حقوقی عنوان کرد و افزود: «ما آماده‌ایم با همه شرکت‌های مربوطه در این باره صحبت کنیم که چگونه می‌توانیم عواقب منفی این اقدام امریکا را حتی‌الامکان محدود کنیم».
فرصت اروپا برای جبران گذشته
با بازخوانی مناسبات بین ایران و اروپا مشخص شد که اروپا در حوزه سیاسی و اقتصادی استقلال و اراده لازم را برای تأمین منافع ایران نداشته و به دلیل قبلاً بیان شده دیگر اعتباری نیز در بین مردم و دولت ایران ندارد. برای همین اگر اروپایی‌ها بخواهند نقش مؤثری در مذاکرات داشته باشند، باید بسیار تلاش کنند.
دولت سیزدهم با توجه به همین واقعیات بوده که سیاست خود را عدم گره زدن اقتصاد و سفره مردم به مذاکرات اعلام کرد و در این مسیر به دنبال تحقق اقتصاد مقاومتی است، در نتیجه تجربه گذشته را که با امید کاذب بخواهد معطل کشورهای اروپایی شود، تکرار نخواهد کرد. حال این اروپا است که برای احیای اعتبار از دست رفته‌اش باید سخت تلاش کند.
کشورهای اروپایی باید این مسأله را بخوبی درک کنند که تجربه گذشته در اجرای توافق هستهای با دقت از سوی دولت سیزدهم بررسی شده است و دیگر خطای امید بستن به وعده‌های غیرواقعی آنها را تکرار نمی‌کند.
اروپا به منظور نشان دادن جدیت خود در پیشرفت مذاکرات و همچنین احیای اعتبار خود نزد مردم ایران، باید با فاصله گرفتن از نقشی که ایالات متحده برای اروپا در نظر گرفته است، مسئولیت و لزوم هزینه دادن برای انجام تعهدات را بپذیرد. مواجهه فعالانه با تحریم‌های امریکا موضوعی است که برای اروپا از نظر استقلال اقتصادی و آینده سیاسی خودشان نیز اهمیت دارد.
سایر اخبار این روزنامه
ولادت حضرت امام حسن عسگری(ع) مبارک باد
«بهار» خانه دوم کودکان «رمین»
صدای ورزشکاران هستیم
عملیات شکست تحریم
یک گام تا فتح بزرگ
مأرب پل پیروزی
قیمت خودرو به قبل بازگشت
بازگشت 6 هزار میلیارد تومان تنخواه بودجه به بانک مرکزی
کرایه اضافی به مسافران تاکسی‌های اینترنتی بازگردانده شد
فرهنگ در مسیر نوسازی
استعفای دسته جمعی در موساد
دردسرهای عظیم
دُرنا برای نخستین بار میهمان کرمانی‌ها شد
دیپلماسی جدید ایران فرصتی برای احیای اعتبار از دست رفته اروپا
