روزنامه آفتاب یزد
1400/08/25
شوخی با آقای اسطوره و محک جنبه او
آفتاب یزد- گروه شبکه: نتایج هشت سال تحقیقات مستمر یک گروه تحقیقاتی بین‌المللی متشکل از محققین ایرانی و آلمانی بر روی ماهیان خانواده سیسوریده در حوضه آبریز رودخانه‌های دجله و فرات در کشورهای ایران، ترکیه، سوریه و عراق در قالب یک مقاله با کشف گونه‌های ناشناخته از این خانواده منتشر شد. دکتر سید حامد موسوی ثابت، عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان و سرپرست این تحقیق مشترک در این باره گفته است: «با عنایت به پراکنش این ماهیان در رودخانه‌های استان‌های غربی و جنوب غربی کشور، نام علمی یک گونه از این ماهیان که در رودخانه سیمره زیست می‌کند، به پاس فعالیت‌های انسان دوستانه و میهن پرستانه فوتبالیست و مربی پرآوازه کشورمان بعد از زلزله کرمانشاه به افتخار وی کتفیش علی دایی (Glyptothoraxalidaeii) نامگذاری شد.» عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان با بیان اینکه مقاله حاصل از این تحقیق در یکی از معتبرترین مجلات جانورشناسی جهان (Zootaxa) اخیرا به انتشار رسیده است، تصریح کرد: «نامگذاری گونه‌های جدید در راستای احترام به مفاخر و بزرگان امری مرسوم در علوم زیستی می‌باشد، به طوری که در ایران برخی ماهیان بومی توسط کاشفان به نام فردوسی، حافظ، سعدی، شیخ بهایی، رئیسعلی دلواری، امیرکبیر، محیط‌بان شهید سعید پرهام و... نامگذاری شده‌اند؛ البته این اولین بار نیست که نام علمی یک گونه جانوری به افتخار یک ورزشکار نامگذاری میشود.»> شوخی با علی دایی
اما از زمانی که این موضوع یعنی نامگذاری یک ماهی به نام علی دایی در رسانه‌ها منتشر شد بسیاری در فضای مجازی آن را دستمایه طنز قرار دادند و به آن واکنش نشان دادند.
از این دست شوخی‌ها در فضای مجازی در رابطه با این موضوع بسیار است اما نکته اینجاست که این اولین باری نیست که نام علمی یک گونه جانوری به افتخار یک ورزشکار یا چهره شناخته شده نامگذاری میشود. سال ۲۰۱۹، پروفسور شرف متخصص مورچه‌شناسی مصری، مورچه‌ای را از منطقه مرزی کشورهای یمن و عمان کشف کرد و به دلیل سخت کوشی و ظاهر آن به افتخار محمد صلاح فوتبالیست مصری، به نام مرانوپلوس موصلاحی نامگذاری کرد. البته در ایران هم همانطور که عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان اعلام کرده است برخی ماهیان بومی توسط کاشفان به نام فردوسی، حافظ، سعدی، شیخ بهایی، رئیسعلی دلواری، امیرکبیر، محیط بان شهید سعید پرهام و... نامگذاری شده اند. چند سال پیش هم مجید مرادمند، علیرضا زمانی و پیتریگار بعد از کشف گونه‌ای از عنکبوت‌ها که به سرده «آکروبات‌باز» تعلق داشت نام‌اش را به احترام بازیگر، کارگردان و مجری ایرانی، «رامبد جوان» گذاشتند. بنابراین، این دست شوخی‌ها چندان جالب به نظر نمی‌رسد. همانطور که یکی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته است: «میدونم قصدتون شوخیه ولی بیاییم به معدود شخصیت‌های درست و حسابی کشورمون احترام بگذاریم هر بار ایشون از درد مردمش گفت بعدش یک جوری تو حاشیه و تمسخر رفت».
> کاشفان می‌توانستند نام خودشان را بگذارند اما...
عصر ایران نیز طی یک یادداشتی به قلم احسان محمدی در خصوص تمسخر مردم درباره نام یک ماهی به نام علی دایی واکنش نشان داده است. در بخشی از این یادداشت آمده است: «این واکنش‌ها تازگی ندارد. بعضی‌ها از سر ندانستن است و بعضی هم خوشمزه‌بازی. وقتی با جنازه و زلزله و تصادف جوک می‌سازند طبیعی است که این سوژه را از دست ندهند. علی دایی البته با این مزه‌پرانی‌ها غریبه نیست. به اندازه کافی در این سال‌ها نیش چشیده است ولی امیدوارم تحت تاثیر بعضی مشاوره‌ها واکنش قهرآمیز نشان ندهد و بیانیه صادر نکند. اما اعضای تیم تحقیقاتی را می‌شناسم. دکتر سید حامد موسوی ثابت، عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان، دکتر سهیل ایگدری، عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشگاه تهران، دکتر صابر وطن دوست، عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل و دکتریورگ فرایهوف، ماهی‌شناس موزه تاریخ طبیعی برلین. برخلاف تصور برخی که فکر می‌کنندکشف یک گونه مثل پیدا کردن یک زغال در برف است، باید ذکر کنم که موضوعی به شدت پیچیده، دشوار و البته تخصصی است. با دکتر وطن‌دوست سالهاست که مراوده دارم. عمرش را صرف کشف گونه‌های جدید ماهی کرده است، چکمه‌های بلند پلاستیکی به پا می‌کند و در زمستان و تابستان چهارگوشه ایران را می‌گردد، به دل رودخانه‌ها می‌زند، اعماق غارهای آبی را کاوش می‌کند و در پی کشف گونه‌ای است که تا امروز از وجود آن خبر نداشتیم و بعد از شناسایی باید ساعت‌ها کار مطالعاتی انجام شود تا به صورت یک مقاله علمی در بیاید و بعد رسماً به گنجینه زیست‌بوم ایران اضافه شود. کاشفان این گونه به راحتی می‌توانستند نام خودشان را روی آن بگذارند. یک اتفاق معمول در همه‌جای جهان. اما به پاس پایمردی علی دایی نام او را وارد جغرافیای علم کردند و این گونه تا ابد با این نام شناخته خواهد شد. کاری ارزشمند و بسیار شایسته تحسین. شوخی‌ها و لودگی‌ها چند روزی هست ولی در نهایت آنچه می‌ماند علم است، علی دایی و گونه‌ای از ماهیان که به گنجینه ایران زمین اضافه شده است.»
سایر اخبار این روزنامه
پیروی از الگوی هند بهتر از پیروی از الگوی ترکیه است
شوخی با آقای اسطوره و محک جنبه او
روزهای تلخ مطبوعات تکرار خواهد شد؟
پول‌های بلوکه شده ایران به تدریج درحال آزادسازی است
نمی‌توان با ادعای بانکداری اسلامی سود مرکب اخذ کرد
زیبایی به قیمت جان
محدودیت های تردد کرونایی بی‌استدلال اما در حال اجرا
سونامی در هلال حاصلخیز!
مهرنوش آخرین قربانی نیست
تیپ‌های شخصیتی
شبکه‌سازی احمدی‌نژاد در روستاها
دستورات ویژه ۱۱گانه رئیس دستگاه قضا
سلام بر سکوت!
اکنون زمان آزمون و خطا نیست!
محدودیت های تردد کرونایی بی‌استدلال اما در حال اجرا
زیبایی به قیمت جان
مهرنوش آخرین قربانی نیست
تیپ‌های شخصیتی
سونامی در هلال حاصلخیز!
