سلام بر سکوت!


آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء:با فرارسیدن فصل پاییز و زمستان آلودگی هوا معضلی است که کلان شهر‌های ایران را تهدید می‌کند. سال هاست که بحث آلودگی هوا وجود دارد و در این زمینه انتقاد‌های بسیاری نسبت به دستگاه‌های مسئول مطرح شده است. اما متاسفانه هوا و آلودگی آن نتوانسته از گزند سیاست مصون بماند و بحث آلودگی هوا در کشور ما به یک بحث سیاسی تبدیل شده است.نمود آن این است که این روزها که آلودگی هوا وضعیت بسیار بدی را رقم زده است و می‌تواند ایجاد‌کننده نگرانی باشد. بسیاری از رسانه‌هایی که در 8 سال گذشته مدام روسای وقت سازمان‌های مختلف خصوصا سازمان محیط زیست و شهرداری را مورد اعتراض قرار می‌دادند این روزها در این زمینه سکوت کرده‌اند و دیگر از آلودگی هوا و تنفس سخت مردم حرفی به میان نمی‌آوردند.شاید همین نگاه سیاسی است که باعث شده مسئله آلودگی هوا هیچ گاه حل نشود و در مرحله مسئله و درد باقی بماند. تنفس هوای سالم حق شهروندان است و هر دولتی موظف است که با آلودگی هوا مقابله کند و این ربطی به سیاست یا جناح خاصی ندارد. سیاسی شدن مسئله آلودگی هوا هشداری است که کشور ما و مردم ایران را
تهدید می‌کند.
>محیط زیست قربانی جریان‌های سیاسی
بهزاد اشجعی کارشناس آلودگی هوا در این باره به آفتاب یزد گفت:«الان تقریبا تمام موضوعات زیست محیطی در کشور ما به گونه‌ای در حال پیدا کردن پوشش سیاسی هستند. مشخصا این برای محیط زیست به مانند سم می‌ماند و آسیب زیادی به این حوزه وارد می‌کند. اما من فکر نمی‌کنم که مورد اصلی در عدم حل مسئله آلودگی هوا نگاه سیاسی باشد.راهکار‌ها مشخص هستند و به دلایل مختلفی عملی نمی‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها عدم تخصیص منابع مالی به این حوزه است. یعنی از سال 97 به بعد بودجه طرح‌های مقابله با آلودگی هوا به صورت شدیدی کاهش پیدا کرد و تقریبا جلوی همه طرح‌ها از جمله نوسازی گرفته شد.البته مسئله این نبود که پول نیست و بعضی از وقت‌ها پول هم بود اما اولویت مدیران مورد دیگری بود. این را هم می‌توان جزو عامل دوم دانست که مسئله آلودگی هوا حل نشده است. اولویت‌ها تغییر کردند و شاید موضوع آلودگی هوا خیلی اولویت اول بعضی از مدیران و مسئولین نیست. به همین دلیل است که بسیاری از طرح‌ها اجرا نشدند و هر سال هم کیفیت هوا بدتر می‌شود. سیاسی شدن هم یک تاثیرات منفی‌ای بر این مسئله گذاشته است اما دلیل اصلی نیست. قطعا نگاه سیاسی تاثیر منفی دارد و متاسفانه محیط زیست قربانی جریان‌های سیاسی می‌شود.ما باید نسبت به مسئله آلودگی هوا نگاه کشوری و ملی داشته باشیم.یعنی نباید هیچ جناحی به نفع خود از این مسئله سوء استفاده کند.آلودگی هوا یک مسئله ملی است و هرکس از هر جناحی می‌تواند کاری انجام دهد باید اقدام کند و توان خود را بگذارد تا این مسئله حل شود. زیرا در نهایت تمام افراد جامعه در صورت عدم حل این مسئله متضرر می‌شوند.»


>آلودگی هوا قربانی منافع چند وزارت خانه
حسین آخانی، کارشناس محیط زیست در این باره به آفتاب یزد گفت:« متاسفانه تمام مسائل در کشور ما سیاسی و اقتصادی است. به نظر من از منظر اقتصادی بیشتر فساد در این موضوع وجود دارد. شاید بهتر است بگوییم که فساد بر بعد سیاسی ماجرا می‌چربد. درواقع آلودگی هوا در ایران قربانی منافع چند وزارت خانه قدرتمند است:وزارت نفت، وزارت صنایع و وزارت نیرو. در رابطه با وزارت نفت مسئله بر سر این است که ما چون کشور تولید‌کننده نفت هستیم اصولا سیاست‌های وزارت نفت بر این مبنا است که تا جایی که می‌تواند از سوخت‌های فسیلی درآمد کسب کنند. بنابراین سیاست‌های تشویق مردم به استفاده هر چه بیشتر از بنزین، گاز و فرآورده‌های مربوط وجود دارد. مسئله وزارت صنایع این است که الان چند دهه است که از دو شرکت خودرو‌سازی حمایت می‌کند.خودروسازی‌هایی که خودروهایی تولید می‌کنند که هم مصرف بسیار بالایی دارند و هم آلودگی بسیار زیاد تولید می‌کنند. بنابراین اولویت اصلی برای وزارت صنایع حفظ منافع این دو شرکت است.همچنین منافع وزرات نیرو هم تولید و فروش برق است. به همین دلیل در یک اتحاد با وزارت نفت مازوت را به وزارت نیرو می‌فروشد و وزارت نیرو هم به دلیل ارزان بودن آن را می‌خرد و در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌دهد. یعنی درحقیقت مردم و سلامت آن‌ها قربانی منافع شرکت‌های خصولتی‌ای است که این سه وزارتخانه به شکلی بالا سر آن‌ها قرار دارند. به نظر من این مسئله خیلی هم جناحی نیست زیرا این مشکلات همیشه ثابت بوده و در این زمینه تغییری اتفاق نیفتاده است. این جا است که باید یک تصمیم فراتر این وزارتخانه گرفته شود.
به نظر من در اینجا حاکمیت باید به این نتیجه برسد که سلامت مردم و مسئله گاز‌های گلخانه‌ای که باعث افزایش گرمای جهانی می‌شود باید بر سیاست‌های منافع وزارتخانه‌ای اولویت داده شود و دستگاه‌ها را مجبور کند که اصلاحات اساسی را در سیاست گذاری‌های کلان خود انجام دهند. مثلا برای خودرو اولا خودروهای آلوده‌کننده نباید تولید شوند دوما اجازه رقابت به خودروسازی‌ها بدهد و سوم این اجبار را ایجاد کند که در شهرها استفاده از خودروهای شخصی بسیار گران شود. در کنار آن حمل و نقل عمومی در کشور باید گسترش پیدا کند.در اروپا هزینه نگهداری و استفاده از خودرو بسیار گران است و به همین دلیل مردم هیچ وقت از یک خودرو شخصی استفاده نمی‌کنند. متاسفانه سیاست‌های کشور ما به گونه‌ای است که برای نمونه الان در تهران حدود 600 الی 700 هزارنفر شاغل است که فقط با موتور سیکلت کار می‌کنند و هیچ برخوردی با موتورسیکلت‌های آلوده‌کننده هوا نمی‌شود. بحث آلودگی از دست کارشناسان خارج است زیرا به راهکار‌های آن‌ها عمل نمی‌شود.»
>دستگاه‌های زیادی در این مسئله مقصر هستند
اسماعیل کهرم کارشناس محیط زیست نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:« در کشور ما متاسفانه همه چیز سیاسی است. انتقادات بنده به عنوان یک متخصص، اجازه چاپ پیدا نمی‌کنند. حتی وقتی درباره عباسیان مطلب می‌نویسم نیز آن را سانسور می‌کنند چه برسد به اینکه در مورد آلودگی هوا حرف بزنم. با این حال می‌گویم که تنها سازمان حفاطت محیط زیست و شهرداری مسئول نیستند بلکه خودروسازان و وزرات نفت که انواع سوخت‌های فاقد استاندارد را وارد و تولید می‌کند نیز همگی مسئول هستند و فقط کافی است تا اسم یکی از آن‌ها آورده شود تا منجر به برخورد این آقایان با شخص گوینده و منتشرکننده این مطالب شود. بنابراین همه چیز به خصوص مسئله آلودگی هوا که چند سازمان و دستگاه در آن دخیل هستند سیاسی است و کسی نمی‌تواند به آن بپردازد. در طول سال‌های گذشته که کسی به این مسئله نپرداخته آیا دولت ما اقدامی در این جهت انجام داده است؟
ما ده ماه سال را دست روی دست می‌گذاریم و هیچ کاری نمی‌کنیم و امروز می‌گویند هفته آینده هوا مسموم است و از آن طرف که اسفند سپری شود دوباره این مسئله به فراموشی سپرده می‌شود تا سال بعد. ما در زمینه کاشت درختان و توسعه و افزایش ظرفیت ناوگان حمل و نقل عمومی چکار کرده‌ایم؟ همه این‌ها در حالی است که به دلیل عدم وجود مشتری برای خرید مازوت مجبوریم از این سوخت استفاده کنیم زیرا میزان آلایندگی مازوت ما هفت برابر میزان استاندارد است. بنابراین کسی حاضر به خرید و استفاده از این سوخت نیست و در نتیجه در نیروگاه‌های تولید برق مصرف می‌شود و هوای شهرها را به این
روز در‌می‌آورد. »